راز دعا و نیایش

چگونه دعا کنیم تا خداوند دعا را مستجاب نماید؟ راه حل چونگی دعا و طلب از خدا چیست؟

آداب و شرایط دعا

برای دعا کننده، آداب و شرایطی است که باید مراعات آنها را منظور داشته باشد تا فایده دعا را ببیند و دعای او مستجاب گردد و نورانیت دعا در نفس او پیدا شود و از جمله شرایط چند شرط را ذکر می کنیم:

شرایط دعا و نیایش

1ـ اوقات شریفه را از برای دعای خود اختیار کند مثل روز عرفه و ماه رمضان و روز جمعه و وقت سحر و شب های قدر و شب های جمعه و امثال این ها.
2ـ حالتی را ملاحظه کند که در آن حالت استجابت دعا وارد شده مثل حال آمدن باران و بعد از نماز های واجب و میان اذان و اقامه.
3ـ با طهارت باشد یعنی وضو یا غسل داشته باشد.
4ـ رو به قبل باشد.
5ـ دست های خود را بلند کند به نحوی که زیر بغل نمایان باشد هم چنان که گدایان دست خود را به جانب اغنیاء دراز می کنند. و از حضرت پیغمبر ـ صلی الله و آله و سلم ـ مرویست که هیچ بنده ای دست خود را به جانب خداوند جبّار دراز نمی کند مگر این که خدا شرم می کند که دست او را تهی برگرداند تا فضل و رحمت خود را در آن جای ندهد پس چون دست خود را فرود آورد به سر و روی خود بکشد.
6ـ با صدای آرام دعا کند و میان جهر و اخفات دعا گوید نه چندان آهسته باشد نه بسیار بلند مرویست که چون مردمان به خدمت حضرت پیغمبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ آمدند تا به نزدیک مدینه رسیدند تکبیر گفتند و صدای خود را به تکبیر بلند کردند. حضرت فرمود ای مردمان کسی را می خوانید که دور نیست بلکه در پیش گردن های شما است.
7ـ آن که در دعا کردن متوجه به سجع و قافیه نشوید و سخن پردازی نکنید که این طریقه منافی خضوع و تضرع است.
8ـ تضرع و زاری کند و با خضوع و خوف و خشیت و هیبت باشد در اخبار رسیده باشد که چون خدا بنده را دوست دارد او را مبتلا می سازد تا تضرع و زاری او را بشنود.
9ـ جزم داشته باشد به این که دعای او استجابت می شود و یقین داشته باشد که رد نخواهد شد. از حضرت امام جعفر صادق ـ علیه السلام ـ مرویست که چون دعا کنی باید چنان گمان کنی که حاجت تو به در ایستاده و داخل می شود.
10ـ اصرار به دعا کند و الحاح نماید و لااقل سه مرتبه آن را مکرر کند.
11ـ قبل از دعا ذکر خدا کند و ثنا و ستایش او گوید و تمجید و تعظیم او کند و صلوات پیغمبر و آل او فرستد.
12ـ ابتدا اقرار به گناهکاری و عدم سزاواری خود نماید.
13ـ توبه کند و از گناهان پشیمان شود و اگر مظلمه بر گردن او باشد ادا کند یا عزم به ادا کردن آن نماید و اگر متمکن از ادای آن نباشد توفیق آن را از خدا بطلبد.
14ـ با تمام همت خود، رو به خدا آورد و از هر چه غیر او است قطع امید نماید.
15ـ لباس و مکان و غذای او از حلال باشد و این نیز از جمله شرایط عمده است.
16ـ حاجت خود را به خصوص نام برد.
17ـ چون دعا کند تخصیص به خود ندهد بلکه دیگران را در دعای خود شریک سازد.
18ـ گریه کند و این نیز از شرایط عظیمه و آداب معتمده است.
19ـ دعا را تأخیر نیندازد تا وقت حاجت، بلکه پیش از احتیاج دعا کند هم چنان که وارد است که در حال نعمت و آسانی با خدا آشنایی کنید تا در وقت محنت و دشواری خدا با شما آشنایی کند.
20- همچنان که ذکر شد در حاجت خود اعتماد به غیر خدا نکند و امید بجز او نداشته باشد.(معراج السعاده، صص 653)

منبع: روش نيايش، ص38