معرفی مرزنجوش و خواص درمانی آن
Origanum majorana L.، نام فرانسه Marjolaine و نام انگلیسی آن Sweet marjoram میباشد. نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، مرزنجوش، مرزنگوش، ریحان داوود و سرمق
معرفی مرزنجوش و خواص درمانی آن
نام علمی:
Origanum majorana L.، نام فرانسه Marjolaine و نام انگلیسی آن Sweet marjoram میباشد. نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، مرزنجوش، مرزنگوش، ریحان داوود و سرمق نام برده شده است.
تیره گیاه:
نعناع Labiatae
نوع گیاه:
بوته
مشخصات ظاهری:
گیاهی است یک تا دو ساله، خوشبو و معطر به ارتفاع حدود ۶۰ سانتیمتر، ریشههای گیاه خزنده و پرانشعاب و ساقههای آن راست، کرکدار و به رنگ سبز مایل به قرمز هستند. آرامبخش اعصاب و مسکن سردرد، برطرف کننده سرماخوردگی و رفع کننده گلودردهای چرکی، ضد نفخ و رفع کننده اختلالات معده، تسکین دهنده درد بیضه و ضد اسپاسم، ضد اسهال خونی و تحلیل برنده ورم روده، ضد میگرن و مفید برای برونشیت، مسکن سرفههای مقاوم و خلطآور، بازکننده عادت ماهیانه و ضد دلپیچه، برطرف کننده انسدادهای کبدی و ضدعفونی کننده، ضد تشنج و خوابآور، برطرف کننده بیماریهای تنفسی و عطسهآور میباشد. برگهای گیاه خاکستری مایل به سبز، کرکدار، کوچک، متقابل، بیضی شکل و باریک، در انتهای ساقه، گل دهنده و گلهای آن به رنگ سفید یا گلی، کوچک و به صورت خوشه میباشند.
طبیعت:
طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی:
در نواحی معتدل و معتدله سرد اروپا، آسیا، ناحیه مدیترانهای و در ایران بیشتر در نواحی استانهای شمالی، آذربایجان، کردستان و البرز انتشار دارد و به صورت پرورشی نیز کاشته میشود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در سرشاخههای گلدار:
یک ماده تلخ و در اسانس مرزنجوش اوژنول، چاویکول، آلفا، لینالول و غیره تشخیص داده شده است.
بیشتر بخوانید: فوائد چای یا دمنوش مرزنجوش در سلامت
بخش مورد استفاده:
برگ و سرشاخههای گیاه
نحوه مصرف:
معمولاً به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده میکنند در طب سنتی برای درمان بیماریها نحوه و مقدار مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.
خواص درمانی:
آرامبخش اعصاب و مسکن سردرد، برطرف کننده سرماخوردگی و رفع کننده گلودردهای چرکی، ضد نفخ و رفع کننده اختلالات معده، تسکین دهنده درد بیضه و ضد اسپاسم، ضد اسهال خونی و تحلیل برنده ورم روده، ضد میگرن و مفید برای برونشیت، مسکن سرفههای مقاوم و خلطآور، بازکننده عادت ماهیانه و ضد دلپیچه، برطرف کننده انسدادهای کبدی و ضدعفونی کننده، ضد تشنج و خوابآور، برطرف کننده بیماریهای تنفسی و عطسهآور میباشد. در ضمن برای سینه درد، دردهای هنگام وقوع قاعدگی، روماتیسم، تصلب شرائین، زکام و طپش قلب نیز مفید است.
تذکر:
زیادهروی در مصرف مرزنجوش سبب ایجاد ناراحتیهای قلبی و ضعف نیروی جنسی شده و برای مثانه و کلیهها نیز مضر است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (۱۳۹۵)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از ۴۰۰ نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.