خواص دارویی گیاه پونه

بوی معطر پونه فضای خانه را مطبوع و حشرات موذی را دور می کند
 

گیاه پونه یکی از گیاهان سبزی است که علاوه بر مصرف خوراکی خواص دارویی زیادی را برای درمان بیماریهای گوارشی، پوست، دندان و لثه دارد.

تعداد کلمات ۱۱۳۷ / تخمین زمان مطالعه ۶ دقیقه

پونه گیاهی است از خانواده نعناع و ترکیب اصلی موجود در آن، اسانس روغنی فرار یا روغن منتول ،مقداری تانن، مواد رزینی و حاوی مقدار زیادی ویتامین  A و B و C و کلیسیم است.
فصل گرما زمان رویش گیاه پونه است و  این گیاه در خاک‏ های مرطوب و غنی از مواد آلی مانند کود برگ به خوبی رشد می ‏کند.این گیاه نوع دیگری به نام پونه کوهی را نیز دارد.مرغوبترین نوع پونه وحشی در کنار چشمه ها و آب ذوب شده برف ها می روید و بهترین فصل برای چیدن پونه وحشی اوایل فروردین تا اواسط اردیبهشت است. 
پونه از دسته سبزیجات با طبیعت گرم و خشک است که مصرف زیادی در بین خانواده های ایرانی دارد. دم کرده این سبزی برای درمان اسهال بسیار مفید است. پونه برای رفع عصبانیت خوب است و همچنین خاصیت اشتها آوری دارد و به هضم غذا نیز کمک میکند. برای درمان واریس خوردن پونه توصیه میشود.

قوی ترینآنتیبیوتیک،بادشکن،رقیق کننده خون،ادرارآور،خلط آور،صفرابر،انرژی زا،بسیار مفید برای درد سینه و آزادکردناخلاط،تقویت:معده،قلب،جهاز هاضمه؛ضد:تب ادراری،سرفه،حساسیت،نفخ،نقرس،سکسکه،آشفتگی،دل به خوردگی،خستگی،مفید جهت به تاخیر انداختن عادات ماهیانه
–  دم‎کرده پونه برای سرفه‎های مداوم و آسم مفید می‎باشد.
–  برای تقویت لثه با سوخته پونه مسواک کنید.
–  کسانی که غش می‎کنند پونه را استشمام کنند زیرا بوی آن مفید است.
–  برای سوءهاضمه مؤثر است.
 –   یک چای برای تقویت نیروی جنسی
–   برای رفع لکه‎های پوست برگ تازه پونه را له کرده به‎صورت ضماد روی پوست بگذارید.
–   برای دور شدن حشرات پونه را بکوبید و بگذارید بوی آن در فضا پخش شود.
–   بوئییدن پونه مقوی قلب است.
–   خوردن زیاد پونه برای معده خوب نیست.
–   کسانی که کرم کدو دارند پونه با عسل و کمی نمک مخلوط نموده قبل از غذا میل کنند.
–   جهت رفع خارش دستگاه تناسلی با دم‎کرده پونه شستشو دهید.
–   کسانی که ضعف اعصاب دارند و دوست ندارند از داروی خوردنی استفاده کنند می‎توانند پونه را در آب بجوشانند در حمام با اسفنج روی بدن بمالند.
–   پونه متعادل کننده و منظم کننده عادت ماهانه می‎باشد.
–   کسانی که تنگی نفس دارند بوییدن پونه برای آن‎ها مفید است.
–   برای درمان ورمی که در اثر سرمازدگی به وجود آمده است پونه با کنجد مخلوط کرده در محل ورم بمالید.
–   خانم‎های آبستن زیاد پونه نخورند چون باعث سقط جنین می‎شود.
–   برای سرفه و سرفه‎های پی‎درپی مصرف شود.
–   برای درد مفاصل که در اثر نقرس می‎باشد ضماد پونه را روی مفاصل بگذارید.
–   پونه برای بیماری استسقاء مفید است.
–    ضد بلغم است.
–  روغن پونه از چین و چروک صورت جلوگیری می‎کند.

طرز تهیه روغن پونه: پونه تازه را در روغن مایع خیسانده مقابل آفتاب می‎گذاریم تا آب آن تبخیر شود یا این که کمی حرارت می‎دهیم در ظروف سربسته نگذارید چون اسانس آن عوض می‎شود سپس صاف کرده روغن را روی صورت می‎گذاریم.
–     پونه ضد سودا است.
–     برای قاعدگی‎های دردناک از پونه بصورت دم کرده، استفاده کنید.
–     برای از بین خارش و سیاهی پوست روغن پونه را به پوست بمالید.
–   برای از بین بردن کک مک صورت پونه تازه را در سرکه ریخته سپس صاف نموده با احتیاط به پوست بمالید
–   خالو‎اش نوعی پونه است که در گیلان می‎روید. خوردن خام و یا دم‎کرده آن یک داروی خوب برای بی‎اختیاری ادرار می‎باشد در ضمن ضدعفونی‎کننده مجاری ادرار و رحم می‎باشد.
–   کسانی که رنگ رخسار آن‎ها زرد گشته است با جوشانده پونه صورت را شستشو دهند.
–   برای تسکین درد سیاتیک پونه تازه را کوبیده در محل درد به‎صورت ضماد بگذارید.
–   اگر چنانچه زنبور یا عقرب کسی را گزید فوراً پونه کوبیده را روی محل نیش بگذارید، از دیدار پزشک فراموش نشود.
–    برای کشتن کرم باغچه پودر پونه خشک شده را در باغچه بپاشید.
–    پونه مخصوصاً نوع کوهی آن تنظیم کننده حرکات قلب است.
–   گاهی اوقات کودکان شیرخوار، شیر مادر در معده آن‎ها می‎بندد جهت درمان مادر از دم‎کرده چای پونه چند روز متوالی استفاده کند و روزی یک مرتبه یک قاشق چای‎خوری از چای پونه به کودک بدهد.
–   برای درمان کبودی پوست که در اثر ضربه یا فشار به وجود آمده است ضماد پونه بگذارید”

برگ‏ ها و گل‏ های پونه و همچنین ساقه‏ های آن می توانند جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی بیوتیک‏ ها باشند. این گیاه همچنین بادشکن، معرق، مدر و محرک نیز می‏ باشد.
از دم کرده‏ ی این گیاه برای درمان سرماخوردگی، زکام، سردردها، مشکلات گوارشی، کم کردن تب خفیف، تسکین گلودرد و برای بهبود نفخ شکم، حالت تهوع، دردهای قاعدگی و بی ‏خوابی استفاده می شود.

* حالت تهوع و استفراغ
* مشکلات و ناراحتی ‏های گوارشی به طوری که از ترش کردن معده جلوگیری می کند و برای هضم غذا و برطرف کردن سکسکه مفید است.
*  جویدن نعناع و پونه برای بر طرف کردن سکسکه مفید است و ضد تشنج  و آرام کننده اعصاب است.
* به درمان اسهال و بیماری های روده ای کمک می کند 
* به دلیل دارا بودن ترکیبات ضدباکتریایی، دارویی فوق العاده برای رفع عفونت های تناسلی، ادراری و گلودردهای چرکین بوده و مانند آنتی بیوتیک عمل می کند
* سرماخوردگی، آنفلوآنزا، آسم
* سرفه و سیاه سرفه
* گرفتگی بینی
* به دلیل داشتن ویتامین C بالا برای تقویت لثه ها نیز موثر است. 
* بخور آن برای درمان سینوزیت عفونی بسیار مفیدبوده و چای آن برای اسپاسم (گرفتگی) عضلات خاصیت دارد.
* پونه یک انگل زدای قوی است و اگر آن را با عسل بخورید، برای رفع کرم روده نیز موثر است.
* این روزها بیشتر پزشکان، مصرف پونه به دلیل داشتن کلیسیم زیاد به خانم های یائسه و افرادی که دچار پوکی استخوان هستند و همچنین کودکان در حال رشد توصیه می کنند. بنابراین کسانی که تمایلی به مصرف شیر ندارند، بهتر است ماست و دوغ را با پونه میل کنند.
 

عصاره‏ ی پونه دارای خاصیت تسکین دهنده‏ ی درد بوده و در محیط آزمایشگاه دیده شده که عصاره‏ ی پونه در مقابل ویروس تب‏ خال، ویروس آنفلوآنزا، بیماری نیوکاسل و ویروس‏های مختلف دیگر فعال است.
عرق پونه خلط آور، قابض و بازکننده عروق است و اسانس آن به دلیل دارا بودن مانتول خاصیت بی حسی موضعی دارد و ضدعفونی کننده محیط است. این گیاه موش، مار و حشرات موذی را فراری می دهد و مرهم آن، تحریکات پوستی مثل گزش حشرات و ضرب دیدگی را بهبود می بخشد.
 

مصرف زیاد پونه برای زنان باردار مضر است. چراکه می تواند ماهیچه های رحم را منقبض کرده و سبب سقط جنین شود. این گیاه به تشدید سردرد کمک کرده و فشار خون و پمپاژ قلب را شدت می بخشد. مقدار زیاد مصرف آن موجب تشنج شده و برای معده و کلیه مضر است و باعث مسمومیت می شود. 

منبع : برگرفته از مجله پزشکی دکتر سلام