معرفی افسنطین و خواص درمانی آن

نام علمی:

Artemisia absinthium L.، نام فرانسه Absinthe و نام انگلیسی آن Worm wood می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، افسنطین، مروه، خَترَق، کشوثای رومی و دسیسه نامیده شده است.

تیره گیاه:

کاسنی Compositae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است علفی و پایا به ارتفاع حدود ۶۰ سانتی‌متر گاهی موارد بیشتر، برگ‌های آن متناوب با بریدگی‌های باریک و عمیق و هر دو سطح برگ پوشیده از تارهای فراوان به رنگ خاکستری روشن می‌باشد. کاپیتول‌های آن کوچک که در هر کاپیتول دو نوع گل لوله‌ای و زبانه‌ای به رنگ زرد دیده می‌شود. میوه‌اش فندقه، بسیار کوچک و دارای سطحی صاف است.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در اغلب کشورها خصوصاً کشورهای اروپایی، آفریقایی و ایران به صورت خودرو انتشار دارد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن:

یک گلوکوزید تلخ به نام آبسنطین، اسانس روغنی، ماده تویون آلفا، بتا، تویول، فلاندرن، سابی‌نن، میرسین، سیمول و غیره در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

گل‌ها

نحوه مصرف:

به طور معمول گل‌ها را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها نحوه و مقدار مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند.

خواص درمانی:

ضد عفونی کننده و باز کننده قاعدگی خصوصاً در دختران جوان، اشتهاآور و تقویت کننده اعصاب، تسریع کننده جریان خون و افزاینده ترشح ادرار، ضد کرم قوی و از بین برنده انواع کرمک‌ها، ضد آب آوردن بدن و برطرف کننده خیز عمومی، تنظیم کننده قاعدگی و برطرف کننده ترشحات مهبلی، تقویت کننده قلب و آرام‌بخش، تصفیه کننده خون و پیشگیری کننده از یائسگی زودرس، تقویت کننده معده و خارج کننده اخلاط بلغمی، شیرافزا و صفرابر می‌باشد. در ضمن برای روماتیسم، قاعدگی دردناک، کولیت، زردی و اسهال‌های مزمن نیز مفید است. در استعمال خارجی استفاده از جوشانده‌ی آن برطرف کننده سیاهی دور چشم و شفاف کننده پوست صورت می‌باشد.

تذکر:

استفاده از آن برای خانم‌های باردار و کودکان زیر ۱۲ سال ممنوع و بیمارانی که سابقه خونریزی بینی، معده و بواسیر دارند باید از مصرف خودسرانه آن خودداری کنند. در ضمن مصرف مداوم آن سبب مسمومیت، سرگیجه، تشنج، افزایش شدید جریان خون، نابینایی، صرع، اختلالات روانی و ترس شدید یا دیوانگی می‌شود. افسطنین دارای اسانسی است که خاصیت سمّی دارد به همین جهت باید از مصرف بی‌رویه آن خودداری شود.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (۱۳۹۵)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از ۴۰۰ نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.