معرفی شال تسبیح و خواص درمانی آن

نام علمی (خانواده):

Coix lacryma-jobi L. (Gramineae)

نام انگلیسی:

Job’s Tears, Adlay

نام فارسی:

شال تسبیح

مشخصات:

Coix lacryma-jobi L. یک گیاه علفی است که تا ارتفاع ۲/۵ متر رشد می‌کند. نیام برگ‌ها بدون کرک بوده و پهنه برگ باریک و نیزه مانند، ۲۰-۵۰ در ۱/۵-۴ سانتی‌متر، می‌باشد. رگبرگ میانی برجسته است. از مغز دانه این گیاه برای درمان بیماری‌های ریوی و قفسه سینه، روماتیسم، ادم و سوزاک استفاده می‌شود. میوه گیاه در سرطان روده یا ریه و زگیل به کار می‌رود. همچنین از میوه گیاه به عنوان ضد کرم و در درمان فشار خون استفاده می‌شود. میوه این گیاه به شکل اشک، ۸ میلی‌متر در ۱/۱ سانتی‌متر، با دانه‌های براق است که در زمان بلوغ سیاه رنگ می‌شود.

منشأ:

بومی مناطق گرمسیری و معتدل آسیا.

ترکیبات شیمیایی:

کوایکسول، کوایکسنولید، آلفا – کوایکسین‌ها، گاما – کو ایکسین‌ها، سیرینگارزینول، مایوانولید، کوایکسان A-C، اسید کوایکسیک و ترکیبات دیگر.

کاربرد در طب سنتی:

عقیده بر این است که جوشانده این گیاه بر روی تنفس و خون اثر سودمند دارد و همچنین برای شستشوی نوزادان به منظور پیشگیری از بیماری‌ها به کار می‌رود. از مغز دانه این گیاه برای درمان بیماری‌های ریوی و قفسه سینه، روماتیسم، ادم و سوزاک استفاده می‌شود. میوه گیاه در سرطان روده یا ریه و زگیل به کار می‌رود. همچنین از میوه گیاه به عنوان ضد کرم و در درمان فشار خون استفاده می‌شود. از آنجا که دانه گیاه اثر مدری و خنک کننده دارد، از جوشانده آن برای آپاندیس، آرتریت، بری بری، برونشیت، سرطان، اسهال، خشکی پوست، سوزش ادرار، ادم، تجمع مایع در فضای جنب، التهاب، تورم پرده جنب، پنومونی، آبسه ریوی، روماتیسم و سل استفاده می‌شود. همچنین دانه گیاه در درمان التهاب روده، اسهال مداوم در بچه‌ها، سنگ‌های ادراری، روماتیسم و مسمومیت با جیوه به کار می‌رود. دم کرده دانه برای برونشیت، آبسه ریوی، تورم پرده جنب و تجمع مایع در فضای جنب تجویز می‌شود. ریشه این گیاه به همراه ریشه دارفلفل (long pepper) و گیاهان دیگر برای تب همراه با خشکی بزاق و تشنگی شدید، اسهال خونی، اسهال، و تب پس از زایمان تجویز می‌گردد.

آثار دارویی:

ضد التهاب، ضد سرطان، ضد نئوپلازی، آنتی اکسیدان، پایین‌آورنده قند خون، پایین آوردنده چربی خون و پایین آورنده فشار خون.

مقدار مصرف:

برای درمان التهاب روده، اسهال مداوم در کودکان، ادم، سنگ‌های ادراری، روماتیسم و مسمومیت با جیوه، دوز ۱۰ تا ۳۰ گرم در روز به شکل پودر یا جوشانده تجویز می‌شود.

مسمومیت‌زایی:

سمیت جنینی در موش صحرایی مشاهده شده است. تجویز خوراکی g/kg1 از عصاره آبی باعث افزایش تعداد جذب و حذف جنینی و مرگ و میر پس از لانه‌گزینی گردیده است.
 

پی‌نوشت:

برای مشاهده پی‌نوشت‌های این کتاب به منبع مقاله مراجعه شود.

منبع مقاله :
لینگ، کوهویی – تانگ کیان، چوا – چای هون، تان؛ (۱۳۹۲)، راهنمای گیاهان دارویی: مصور و با رویکرد علمی و دارویی، مترجمان: حسین حسین‌زاده – محسن ایمن شهیدی، رامین رضایی، مشهد: بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی، چاپ اول.