معرفی زرآوند گِرد یا نخود الوندی و خواص درمانی آن

نام علمی:

Aristolochia rotunda L.، نام فرانسه Aristoloche و نام انگلیسی آن Birthwort می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، نخود الوندی، زراوند گِرد و زراوند مد حرج نامیده شده است.

تیره گیاه:

زرآوند Aristolochiaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است علفی با ساقه‌ی زیرزمینی چند ساله، ساقه‌ی هوایی آن به ارتفاع حدود ۳۰ سانتی‌متر گاهی موارد بیشتر و برگ‌های آن متناوب، قلبی شکل، نوک تیز و زبر می‌باشند. بین برگ‌ها و ساقه‌ها، گل دهنده، رنگ گل‌ها ارغوانی گاهی موارد صورتی و گل‌ها دارای بویی نامطبوع هستند. ساقه‌ی زیرزمینی یا بیخ گیاه، مدور به اندازه فندق کمی کوچکتر، پهن، زرد رنگ و داخل آن مایل به سرخی و طعم آن کمی تلخ است. بازکننده گرفتگی‌ها و انسداد مجاری عروقی و از بین برنده کرم کدو و کرم معده، پاک کننده رحم و خارج کننده جنین، تقویت کننده احشاء داخلی بدن و مسهل بلغم، صفرابر و پاک کننده سینه و شش‌ها، پاک کننده معده و دماغ و مسکن سردردهای شقیقه می‌باشد.

طبیعت زردآوند گرد:

طبق نظر حکمای طب سنتی گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

اغلب در بخش جنوبی اروپا و الجزیره انتشار دارد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در ساقه‌ی زیرزمینی (بیخ گیاه):

تانن، مواد رزینی، اسید آریستینیک، اسید آریستیدینیک و آریستولین در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

ساقه‌ی زیرزمینی (بیخ گیاه)

نحوه مصرف:

طبق دستور پزشک

خواص درمانی:

بازکننده گرفتگی‌ها و انسداد مجاری عروقی و از بین برنده کرم کدو و کرم معده، پاک کننده رحم و خارج کننده جنین، تقویت کننده احشاء داخلی بدن و مسهل بلغم، صفرابر و پاک کننده سینه و شش‌ها، پاک کننده معده و دماغ و مسکن سردردهای شقیقه می‌باشد. در ضمن برای صرع، جنون، وسواس، آسم، نفس تنگی، سرفه‌های مقاوم، یرقان، سستی عضلات، تورم طحال و درد پهلو نیز مفید است. در استعمال خارجی ضماد آن مفید برای رویانیدن گوشت در بعضی از زخم‌ها می‌باشد.

تذکر:

زیاده‌روی در مصرف آن برای کبد و طحال مضر است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (۱۳۹۵)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از ۴۰۰ نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.