معرفی انیسون و خواص درمانی آن
آرامبخش و خوابآور، محرک و معرق، شیرافزا و مقوی معده، کمک کننده به هضم غذا و اشتهاآور، ضد سرفه و خلطآور، افزاینده میل جنسی مردان و مسکن دردهای عمومی بدن، ضد نفخ و رفع کننده دلپیچه، ضد کرم و
معرفی انیسون و خواص درمانی آن
نام علمی:
Pimpinella anisum L.، نام فرانسه Anis و نام انگلیسی آن True anise میباشد. نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، انیسون، بادیان رومی، حب الحلوه، رازیانج شامی، زنیان کاذب، آنیسون، رازیانه رومی و زیره رومی نامیده شده است.
تیره گیاه:
جعفری Umbelliferae
نوع گیاه:
بوته
مشخصات ظاهری:
گیاهی است علفی و یک ساله به ارتفاع حدود ۱۰۰ سانتیمتر گاهی موارد بیشتر با ساقهای چهارگوش، استوانهای و کرکدار، برگهای آن معطر، برگهای قاعدهای کلیوی شکل و دندانهدار و برگهای بالای ساقه، باریک میباشند. معمولاً تخم را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده میکنند و در طب سنتی برای درمان بیماریها نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند. در ضمن اسانس روغنی فرّار نیز از تخم انیسون تهیه میکنند که خواص دارویی دارد. در انتهای ساقه، گل دهنده، گلهای آن به صورت چتر مرکب و در هر چتر حدود ۱۰ گلِ کوچک و سفید رنگ وجود دارد. تخم آن در غلافی ظریف قرار دارد که از تخم رازیانه کوچکتر و سبزتر و مایل به سفیدی و کمی مثلثی شکل است و روی پوست آن ۵ خط طولی تیره وجود دارد.
طبیعت انیسون:
طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی:
در اغلب مناطق کشورها خصوصاً کشورهای آسیایی، اروپایی و در بعضی از کشورهای آفریقایی به صورت خودرو انتشار داشته و کاشته میشود. در ایران نیز به صورت پرورشی بیشتر در استانهای اصفهان، آذربایجان و تهران کاشته میشود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در بادیان رومی:
اسانس روغنی فرّار دارای ماده آنتول، پیمتوکسی فنیل، آستون و چاویکول و غیره در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورد استفاده:
دانه (تخم)
نحوه مصرف:
معمولاً تخم را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده میکنند و در طب سنتی برای درمان بیماریها نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند. در ضمن اسانس روغنی فرّار نیز از تخم انیسون تهیه میکنند که خواص دارویی دارد.
خواص درمانی:
آرامبخش و خوابآور، محرک و معرق، شیرافزا و مقوی معده، کمک کننده به هضم غذا و اشتهاآور، ضد سرفه و خلطآور، افزاینده میل جنسی مردان و مسکن دردهای عمومی بدن، ضد نفخ و رفع کننده دلپیچه، ضد کرم و قاعدهآور، ضد تشنج و خونساز، ضد میکروب و شفاف کننده پوست، ادرارآور و ضد انگل میباشد. در ضمن برای عفونتهای مجاری تنفسی فوقانی (سرماخوردگی، سرفه، سینوزیت و برونشیت) و بیماریهای قفسه سینه نیز مفید است. خوردن روزی یک لیوان از دم کرده تخم انیسون پر و سفت کننده سینه خانمها و از شل شدن سینهها در سنین بالا جلوگیری میکند و به صورت بخور نیز برای سردرد و سرگیجه مؤثر میباشد.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (۱۳۹۵)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از ۴۰۰ نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.