هر آنچه در مورد ترموکوپل باید بدانیم!
ترموکوپل یکی از اجزای مهم هر اجاق گازی است و در بسیاری از وسایل گازسوز از جمله در اجاق گازهای رومیزی و صفحه‌ای استفاده می‌شود.
اساسا این وسیله به‌عنوان یک قطعه ایمنی برای کنترل شعله اجاق گاز و جلوگیری از نشت گاز در خانه مورداستفاده قرار می‌گیرد. درصورت خاموش‌شدن ناگهانی شعله گاز در اثر سرریز شدن غذا یا وزش باد، ترموکوپل اجاق گاز مسیر جریان گاز را قطع می‌کند. اگر این قطعه آسیب ببیند، وقفه‌ای در تامین گاز ایجاد خواهد شد، شعله به‌طور یکنواخت نمی‌سوزد و به‌طور ناگهانی خاموش می‌شود.
اهمیت ترموکوپل اجاق گاز
ترموکوپل با روشن‌شدن شعله، مسیر گاز را باز می‌کند و با خاموش‌شدن آن، مسیر گاز را مسدود خواهد کرد. بنابراین، این قطعه از اجاق گاز می‌تواند وجود یا عدم وجود شعله را تشخیص دهد و تضمین کند که از نشت گاز در خانه و به‌وجودآمدن حوادث ناشی از آن جلوگیری کند. اگر شعله اجاق گاز به هر دلیلی خاموش شود، جریان گاز فضای خانه را در بر می‌گیرد و احتمالا منجر به مسمومیت ساکنین خانه یا حتی انفجار خانه شود.
بااین‌حال، اهمیت این قطعه از اجاق گاز از این جهت زیاد است که با خاموش‌شدن شعله، به‌طور خودکار جریان گاز را قطع می‌کند تا از نشت گاز جلوگیری شود. مراقبت از این وسیله کوچک کاملا ضرورت دارد. زیرا این قطعه به محافظت از کل خانواده و اموال ارزشمند در برابر آسیب کمک می‌کند. بنابراین می‌توان گفت ترموکوپل اجاق گاز اول از همه، یک قطعه برای ایمنی افراد است. در هنگام خرید اجاق گاز، به افراد توصیه می‌شود مدل‌های مجهز به ترموکوپل را برگزینند.
ترموکوپل چگونه کار می‌کند؟
ترموکوپل از دو سیم فلزی غیرهم‌جنس و مختلف تشکیل خواهد شد که به‌طور جدانشدنی به یکدیگر لحیم شده‌اند. این قطعه جریان الکتریسیته کمی به‌وجود می‌آورد تا وجود شعله روشن را مورد تایید قرار دهد. زمانی‌که شعله اجاق گاز روشن می‌شود، حرارت به این قطعه منتقل خواهد شد. در واقع ترموکوپل‌ها تقریبا تنها قطعاتی هستند که قادر به اندازه‌گیری دمای بالا هستند، به‌همین‌دلیل در اجاق گازها از آن‌ها بهره می‌گیرند.
در این قطعه در اثر افزایش دما، ولتاژ الکتریکی تولید خواهد شد که البته ولتاژ تولیدشده قوی نیست، اما برای فعال‌کردن بوبین و بازکردن مسیر جریان گاز کافی خواهد بود. سپس ولتاژ تولیدشده به بوبین که بر روی شیر اجاق گاز قرار دارد، انتقال می‌یابد. با فعال‌شدن بوبین، مسیر جریان گاز بسته خواهد شد.
اگر شعله گاز به هر دلیلی خاموش شود، دمای ترموکوپل اجاق گاز کاهش می‌یابد، ولتاژ برق قطع می‌شود و در نهایت گازرسانی به شعله متوقف خواهد شد. به‌عبارت دیگر اصل عملکرد این قطعه براساس اثر Seebeck است که بر این اساس ذرات فلز هنگام گرم‌شدن بار خود را تغییر می‌دهند.
بسته به مواد انتخاب‌شده در ساخت این قطعه، الکترون‌ها می‌توانند به یک میدان سرد حرکت کنند یا به نقطه گرمایش جذب شوند.
مزایا و معایب ترموکوپل اجاق گاز
مزایای این قطعه شامل موارد زیر می‌شود:
- اگر چه هزینه ساخت ترموکوپل همانند سایر قطعات همچون میکروسوئیچ اجاق گاز بر قیمت نهایی اجاق گاز تاثیر می‌گذارد، اما قیمت این قطعه ارزان و مقرون‌به‌صرفه است.
- این قطعه به‌طور همزمان هم دما و هم فرآیند تغذیه شعله را کنترل می‌کند.
- ازآنجایی‌که ترموکوپل اجاق گاز در وضعیت ثابت قرار دارد، عمر مفید آن فوق‌العاده بالا خواهد بود.
- این قطعه طیف گسترده‌ای از درجه حرارت را تشخیص می‌دهد و در دماهای بالا مقاومت کند.
- عملکرد ترموکوپل‌ها نسبتا دقیق درنظر گرفته خواهد شد.
- نصب و تعویض آن آسان است.
بااین‌حال تنها ایرادی که این قطعه دارد، غیرممکن‌بودن تعمیر آن است. اگر این قطعه خراب شود، افراد باید آن را تعویض کنند.
علائم خرابی ترموکوپل اجاق گاز
اگر این قطعه از اجاق گاز از کار بیافتد، می‌تواند خطری برای سلامتی افراد ایجاد کند و ایمنی خانواده و محل سکونت آن‌ها را در معرض خطر قرار دهد. ازآنجایی که گاز بی‌بو و نامرئی است، تشخیص اینکه آیا مشکلی در اجاق گاز وجود دارد تا زمانی که خیلی دیر نشده دشوار خواهد بود.
نکته مهم در مورد یک ترموکوپل خراب در اجاق گاز این خواهد بود که مانع از عملکرد درست این وسیله می‌شود. مراقب ترموکوپل اجاق گاز به‌عنوان یک قطعه هشداردهنده و ایمنی، امری ضروری است. مشکلات زیر مبنی بر این هستند که این قطعه از کار افتاده است و نیاز به تمیزکردن و یا تعویض توسط یک تکنسین دارد:
- شعله روشن می‌شود اما پس از چند ثانیه خاموش خواهد شد.
- دوده و سایر مواد زائد انتهای سیم‌های ترموکوپل را پوشانده است.
- روی سیم‌های ترموکوپل خوردگی وجود دارد.
- نوک سیم‌های ترموکوپل مشکی رنگ دیده می‌شود.
تمیز کردن و نگهداری از ترموکوپل اجاق گاز
با گذشت زمان، خاک و زباله می‌توانند روی ترموکوپل اجاق گاز جمع شوند و یک ترموکوپل کثیف در اجاق گاز کار خود را به‌طور موثر انجام نمی‌دهد. مراحل تمیزکردن ترموکوپل شامل موارد زیر می‌شوند:
- اول از همه، برق اجاق گاز و جریان آن را قطع کنید. اگر شعله اجاق گاز روشن بوده است، قبل از انجام مراحل زیر حداقل 30 دقیقه صبر کنید.
- ترموکوپل را از مجموعه مشعل جدا سازید. برای انجام این‌کار باید پیچ‌ها و سیم‌کشی را جدا کنید. سپس دستگاه را با دقت از روی براکت پایین بکشید.
- ترموکوپل اجاق گاز را با استفاده از اسکاچ یا اسفنج تمیز کنید و دوده و هرگونه آلودگی باقیمانده بر روی سیم‌های این قطعه را به آرامی حذف سازید. این‌کار را خیلی محکم انجام ندهید، زیرا امکان دارد سیم‌های این قطعه خراشیده شوند یا آسیب ببیند.
- این قطعه را دوباره به اجاق گاز اتصال دهید و پیچ‌ها را ببندید. مطمئن شوید که این قطعه روی مجموعه مشعل محکم شده است.
- اجاق گاز را مورد تست قرار دهید تا ببینید آیا تمیزکردن این قطعه تاثیر دارد یا خیر. اگر دستگاه به‌درستی روشن و خاموش شود، نیازی به تعویض این قطعه نخواهد بود.
نکات ایمنی در رابطه با ترموکوپل اجاق گاز
باید به‌خاطر داشت که نه‌تنها عملکرد اجاق گاز، بلکه ایمنی افراد نیز به عملکرد صحیح این قطعه بستگی دارد. بنابراین اگر افراد یک ترموکوپل باکیفیت را انتخاب نکنند، امکان نشت گاز و خطرات جدی‌تر وجود دارد. بررسی مداوم و منظم این قطعه بسیار اهمیت دارد. بنابراین افراد باید در هنگام خرید این قطعه به نکات زیر توجه داشته باشند تا محصولی با عملکرد دقیق برگزینند:
- عدم لحیم‌شدن سیم‌های این قطعه به اشتباه
- عدم وجود نویز الکتریکی در این قطعه
- عدم وجود ناهمگنی ترموالکتریک
در پایان…
وجود ترموکوپل اجاق گاز نه‌تنها در کیفیت این وسیله، بلکه در ایمنی تجهیزات نیز موثر است. این قطعه در اجاق گاز مسئولیت قطع جریان گاز را پس از خاموش‌شدن شعله برعهده دارد. از‌این‌رو اجاق گازهای دارای ترموکوپل تولیدشده توسط مجموعه هاتیران گزینه‌های مناسبی برای کاهش خطرات احتمالی ناشی از نشت گاز به‌حساب می‌آیند. شما عزیزان می‌توانید جهت ارتباط با کارشناسان مجموعه هاتیران، بزرگترین تولیدکننده اجاق گاز و مشتقات آن، با شماره‌های 55261660 – 021 و 55261661 – 021 تماس حاصل فرمایید.