معنی سبب ساز و سبب سوز بودن خداوند
تاریخ انتشار : 1386/12/20
بازدید : 7024
خدا سبب ساز و سبب سوز است، یعنی چه؟
این جمله بدین معنی است که گرچه خداوند همه امور را بر اساس اسباب و مسببات جاری می کند که فرمود:*
..
قَدْ جَعَلَ اللّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا
[1]
ولی خود مسبب الاسباب است و هیچ سببی در تاثیر و سببیت خود، مستقل نیست و تنها به میزانی که خدای سبحان به آن سببیت بخشیده، قدرت تاثیر دارد و او سبب غیر مغلوب و شکست ناپذیر است و هیچ مانعی نمیتواند جلو نفوذ اراده او را بگیرد و او را از رسیدن به مرادش بازدارد و یا به گونهای بین او و هدف فعل او حایل شود: «
..
وَ اللّهُ یَحْکُمُ لا مُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ
..
»
[2]
در واقع معنی سبب ساز و
سبب سوز بودن خداوند این است که، از یک سو اسباب موجود فعل را خدای «سببساز» فراهم آورده است و از سوی دیگرممکن است بر اثر علل خاصی همان خدای سببساز که «سببسوز» نیزهست، ابزار موجود فعل را از دست ما بگیرد و میان ما و هدفمان حایلی ایجادکند.
[3]
[1]
–
سوره طلاق آیه 3 * وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا * و او را از جایی که گمان ندارد روزی میدهد؛ و هر کس بر خدا توکّل کند، کفایت امرش را میکند؛ خداوند فرمان خود را به انجام میرساند؛ و خدا برای هر چیزی اندازهای قرار داده است!
[2]
–
سوره رعد آیه 4 * أَ وَ لَمْ یَرَوْا أَنّا نَأْتِی اْلأَرْضَ نَنْقُصُها مِنْ أَطْرافِها وَ اللّهُ یَحْکُمُ لا مُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ وَ هُوَ سَریعُ الْحِسابِ * آیا ندیدند که ما پیوسته به سراغ زمین میآییم و از اطراف (و جوانب) آن کم میکنیم؟! (و جامعهها، تمدّنها، و دانشمندان تدریجاً از میان میروند.) و خداوند حکومت میکند؛ و هیچ کس را یارای جلوگیری یا ردّ احکام او نیست؛ و او سریع الحساب است!
[3]
–
با استفاده از بحث توکل از کتاب مراحل اخلاق در قرآن کریم اثر آیت الله جوادی آملی، این کتاب در قسمت کتابخانه سایت ما، به نشانی:
www.hawzah.net
موجود است.