حرف و کلمه وسط قرآن

اخیرا در برخی کانال ها و شبکه های اجتماعی عنوان شده که در روایت ازحضرت علی (ع) منقول است اگردرحال ختم قرآن هستید هرزمان به سوره کهف ایه ۱۹ کلمه و لیتلطف می رسید خواندن راقطع کنید وشروع به دعاکردن کنید چراکه میزان قرآن است وجای استجابت دعا. لطفا منبع این خبر و حدیث را بفرمایید,

قرآن کتاب هدایت انسان به سوی خداست و در آن هرچه برای تربیت و هدایت انسان به کمالات معنوی در دنیا و آخرت لازم است بیان شده است.

این نوع امور، مانند تفسیر عددی، کلمه وسط قرآن، یا حرف چندهزارم قرآن و. .. از امورات ذوقی و سلیقه ای نسبت به قرآن بوده و منشأ روایی و حدیثی ندارد. هر چند ممکن است باعث کشف برخی رموز و اعجازات قرآن شود اما در سیره اهل بیت (علیهم السلام) چنین روش هایی دیده نشده است.

امروزه می­توان با استفاده از رایانه، بعد از ارائه مبنای شمارش کلمات، به صورت دقیق، کلمه میانی و. .. قرآن را تشخیص داد. اما با کمی تفکر و تدبر در قرآن، نمی توان به نتیجه مطلوب و معنوی از آن رسید.

همچنین درباره این موضوع که کلمه وسط قرآن چیست؟ یا هنگام رسیدن به آن به دعا کنید، روایت و حدیثی وجود ندارد.

البته در روایات دعاکردن در هنگام دیدن صفحات و آیات، زمان تلاوت و ختم قرآن خیلی توصیه شده و دعاهای مأثوری هم در این زمینه وارد شده است ولی نسبت به کلمه وسط قرآن و دعاکردن در رسیدن به آن، در روایات وجود ندارد.

در روایتی از امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:«مَنْ خَتَمَهُ کَانَتْ لَهُ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ مُؤَخَّرَةً أَوْ مُعَجَّلَة؛ کسی که قرآن را ختم کند برای او دعای مستجابی است که سریعا یا دیرتر اجابت شود.».(۱) و نیز در روایات در تأثیر خواندن جزء و بخشی از قرآن برای حاجت روایی و رفع مشکلات روایاتی وارد شده که به عنوان مثال برای خواندن ۱۰۰ آیه از قرآن و تأثیر آن در برآورده شدن حوائج امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) فرمودند: «مَنْ قَرَأَ مِائَةَ آیَةٍ مِنَ الْقُرْآنِ مِنْ أَیِّ الْقُرْآنِ شَاءَ ثُمَّ قَالَ یَا اللَّهُ سَبْعَ مَرَّاتٍ فَلَوْ دَعَا عَلَی الصَّخْرَةِ لَقَلَعَهَا إِنْ شَاءَ اللَّه؛ هر که صد آیه از هر کجای قرآن را که خواهد تلاوت کند، پس آنگاه هفت بار «یا اللَّه» گوید، اگر بخواهد که صخره ای از جایش بر کند،- اگر خدا خواهد- بی تردید برکنده خواهد شد.»(۲)

توضیح بیشتر:

اساسا ریشه این رویکرد به شمارش کلمات قرآن به حجاج بن یوسف ثقفی بر می گردد و محمد بن احمد قرطبی در تفسیر خود به نام الجامع لأحکام القرآن نقل می کند که« ابن ابی داوود سجستانی می گوید:

سالم بن محمد حمانی گفت: حجاج بن یوسف، قراء و حفاظ قرآن را جمع کرد و من در میان آنها بودم.

حجاج گفت: مرا مطلع کنید که قرآن چند حرف است؟ شروع به حساب کردیم تا این که اجماع کردند که کل قرآن، سی صد و چهل هزار و هفت صد و چهل و اندی حرف است.

حجاج گفت: بگویید ببینم نصف قرآن در کدام حرف است؟ حساب کردند و اجماع کردند که نصف قرآن در «فاء» در «وَ لْیَتَلَطَّفْ» است.

گفت: اسباع قرآن (۳) در کدام حروف است؟ گفتند:

سبع یکم در «دال» در «فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ صَدَّ» در سوره نساء است.

سبع دوم در «تاء» در «اولئک حبطت» در سوره اعراف است و

سبع سوم در «الف آخر اکلها» در «أُکُلُها دائِمٌ» در سوره رعد است.

سبع چهارم در «الف» در «لِکُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنا مَنْسَکاً» در سوره حج است

سبع پنجم در «هاء» در «وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ وَ لا مُؤْمِنَةٍ» در سوره احزاب است

سبع ششم در «واو» در «الظَّانِّینَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ» در سوره فتح است

سبع هفتم، ما بقی قرآن است.

[حجاج ] گفت: مرا از ثلث های (یک سوم های) قرآن مطلع کنید. گفتند: ثلث یکم تا انتهای آیه ۱۰۰ سوره برائت است و ثلث دوم تا آیه ۱۰۱ سوره شعراء و ثلث سوم، بقیه قرآن است.

عَمرو با واسطه از قول ابی محمد حمانی گفت: اما درباره ارباع قرآن پرسیدیم، پس این طور شد که ربع یکم در انتهای سوره انعام به پایان می رسد و ربع دوم در «وَ لْیَتَلَطَّفْ» در سوره کهف و ربع سوم در انتهای سوره زمر و ربع چهارم، بقیه قرآن است.»(۴)

در حقیقت مفسرین اهل سنت به دنبال فضل تراشی برای حجاج بودند حتی بر فرض صحت نیز این کار حجاج بن یوسف ثقفی درباره قرآن هیچ ارزش علمی و معنوی نداشت و هدف او قراردادن پوششی بر جنایت، ستمگری ها و خونریزی های عظیم خود بود که شیعیان و علویان بی شماری را در دوران حکومت منحوس خود به شهادت رساند.

پی نوشت:

(۱) الکافی، کلینی، ج۲، ص۶۱۳.

(۲) ثواب الاعمال، شیخ صدوق، ص۱۰۴.

(۳) منظور از «اسباع قرآن»، تقسیم قرآن کریم به هفت قسمت به شرح ذیل است:

۱. ابتدای قرآن کریم تا پایان آیه ۶۱ سوره نساء (… یصدون عنک صدودا)؛

۲. از آیه ۶۲ سوره نساء تا پایان آیه ۱۷۰ سوره اعراف (… انا لا نضیع اجر المصلحین)؛

۳. از آیه ۱۷۱ سوره اعراف تا پایان آیه ۲۵ سوره ابراهیم (… لعلهم یتذکرون)؛

۴. از آیه ۲۶ سوره ابراهیم تا آیه ۵۵ سوره مؤمنون (… ایحسبون انما نمدهم به من مال وبنین…)؛

۵. از آیه ۵۶ سوره مؤمنون تا پایان آیه ۲۰ سوره سبا (… فاتبعوه الا فریقا من المؤمنین)؛

۶. آیه ۲۱ سوره سبا تا آخر سوره فتح؛

۷. از سوره حجرات تا آخر قرآن کریم.

(۴) قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج ۱، ص ۶۴، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۴ش.