آیا محبت کردن کودک را لوس می کند !؟

حد و مرز قرار ندادن برای کودکان و برطرف کردن تمام انتظارات و نیازهای آنان باعث می شود که کودک آسیب ببیند.
 

امروزه نقش والدین به خصوص مادر در تربیت کودکان بسیار تاثیرگذار است و شکل گیری شخصیت کودکان نیز به این نوع رفتار والدین بستگی دارد. می‌توان کودکان را به یک درخت تازه روییده مثال زد که به دسته دو باغبان به نام پدر و مادر داده می شود تا از آن نگهداری کنند و شکل‌گیری این حال به رسیدگی والدین بستگی دارد. 

واضح است که تمام پدر و مادر ها دوست دارند که کودک شان دارای اعتماد به نفس سرزندگی و شادابی زیادی باشد اما بدیهی است که همه آنها از روش‌های تربیتی استفاده نمی کنند و هر کسی روش خود را برای تربیت کودک اش دارد اما تمام آنها می پوشند که همواره از تربیت صحیح برخوردار شوند. در بعضی از خانواده‌ها تربیت کودکان به شکل مقتدرانه در بعضی آزادانه و به شیوه آسان گیرانه در برخی منطقی و در برخی محبت آن است که در ابتدای آن از تربیت والدین در کودکی خود سرچشمه می گیرد. اما در هر صورت پدرها و مادرها سعی در تربیت صحیح و صالح دارند. 
 

رایج ترین شکل تربیت امروزه آسان گیرانه و همراه با محبت است که والدین با دادن آزادی زیاد و نداشتن  حد و مرز برای خواسته هایشان قبول کردن تمام شرایط کودکان شان بدون قید و شرطی و جهت ندادن به رفتارها و واکنش های کودکان باعث می شود که کودک لوس به بار آید. 
 

آن چیزی که در ذهن والدین دلیل لوس شدن کودکان محبت  می‌دانند. باید گفت که شاید این دلیل درصد بسیار کمی باعث لوس شدن میشود، آنهم در صورت زیاد از حد شدن و بی موقع بودن آن. دلیل اصلی قبول کردن خواسته های بی‌جای کودکان و فراهم کردن تمام انها تا جایی که حتی کودک به آن نیاز نخواهد داشت. 

حد و مرز قرار ندادن برای کودکان و برطرف کردن تمام انتظارات و نیازهای آنان باعث می شود که کودک آسیب ببیند، بدون آنکه کسی متوجه شود این آسیب به معنای خلل در رفتار آنهاست به گونه‌ای که از هیچکس کس دیگر توقع رفتار بعد ندارد و همیشه انتظار دارد که همه به حرف او او گوش دهند و همه چیز را برایش فراهم کند. در این مواقع پدر و مادر تصور می‌کنند که با کم کردن محبت های خود و جایگزین کردن مواردی مانند اسباب بازی و وسایل های دیگر برای کودکان نمی توانند که وابستگی اخلاقی کودک را از خودشان کم کند در حالی که این کار آنها باعث می شود وقتی که کودک پرتوقع به بار آید.

 اگر والدین هر روز هم به فرزندشان بگویند دوستش دارند، او آسیبی نمی بیند. کودک بر اثر محبت فیزیکی و کلامی، مراقبت و ستایش زیاد و صمیمانه والدین هرگز لوس نمی شود. با این تصور نادرست که کودک در اثر توجه و محبت زیاد لوس می شود، هرگز نباید او را از محبت و مهر محروم کرد. نکته این جاست که محبت باید واقعی و صادقانه باشد و این امری است که بیشتر والدین از آن غافل اند. [۱ ] 

برخی بر این اعتقادند که اگر به کودکان شان محبت نکنند باعث  می شود تا کودک شخصیت مستقلانه ای داشته باشد و بدون وابستگی به خانواده رشد کند و این به این معنا بود که اگر به کودک خود ابراز علاقه می کردند، آن کودک ضعیف و و وابسته می شد. در حالی که این نظر کاملاً غلط بوده چرا که ابراز محبت عادلانه و به اندازه باعث می شود که کودک شما تربیت صحیح تری را داشته باشد و با نوع محبت آشنا شود که در آینده در خانواده خود به مشکل بر نخورد. پیغمبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که به کودکان مسلمین رحمت و محبت نکند و بزرگسالان را احترام ننماید، از ما نیست.[۲] 

احساس دریافت محبت صادقانه از سوی شما برای کودکان بسیار ارزشمند است و باعث می شود که آنان همیشه در فکر خود یک پشتوانه روحی و امنیتی از سوی شما داشته باشد. شاید خودتان هم با همچین آدم‌هایی برخورد کرده باشید که در بزرگسالی حاضراند از هر کسی محبت را دریافت کنند و همیشه محتاج محبت دیگران اند. اکثر این افراد کسانی هستند که در خردسالی دچار کمبود محبت از سوی خانواده خود بودند. در حالی که افرادی که در خردسالی از سوی خانواده خود از نظر محبت ارضا شده اند، در بزرگسالی ثبات شخصیت بیشتری دارند و از هر کسی درخواست محبت نمی کند. امام صادق (علیه السلام) در این باره می فرمایند: بدون تردید ، خداوند بر بنده خود به خاطر شدّت محبّت به فرزندش ، رحم مى‏ کند. [۳]
 

والدین باید توجه داشته باشند که از تفریحاتی استفاده کنند که هم برای خودشان لذت بخش باشد. هم برای کودکان شان به گاهی وقت خود را به کودکان خود اختصاص دهند و تفریحات دو نفره داشته باشد، به طوری که هر دو طرف بهشان خوش بگذره.  برای محبت کردن باید وقت و حوصله داشت. زمانی که حوصله و وقت کافی برای ابراز محبت و شوخی ندارید، تنها با یک آغوش یا یک بوس از کودک تان بخواهید که وقتی برای استراحت و انجام کارهای خودتون می دهد و بعد از انجام آنها به سراغ تان بیاید.  زمانی که به کودک تان یا هر کودک دیگری محبت می کنید باید توجه داشته باشد، که از ته دل و خالصانه باشد. در این صورت باعث می شود که کودک مقابل شما نیز همین احساس را به شما پیدا کند. 

در مورد آخر باید به راهکاری که جلوگیری از لوس شدن کودکان می شود اشاره کرد، برای مثال زمانی که کودک شما وسیله ای را درخواست می کند که در آن زمان لازم برای دریافت آن ندارد، شما تسلیم درخواست آن نشوید و درخواستی اول آن را برایش تامین نکنید. در این  مواقع اکثر کودکان از راهکار گریه یا لج کردن برای دست یافتن به آن وسیله استفاده می‌کند. اما شما هیچگاه تسلیم این رفتارها نیز نشوید. بلکه با صبر و حوصله کودک تان را آرام کرده و سر فرصت به او ابراز علاقه کنید، تا بداند که محبت کردن بسیار ارزشمندتر از درخواست‌های بی جای اوست. پیامبراکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) در این باره می فرمایند: کودکان را دوست بدارید و به ایشان مهر بورزید و چون به آنان وعده ای دادید،به وعده خود وفا کنید. [۴] 

پی نوشت :
[۱] دکترنسرین امیری، فوق تخصص روان پزشکی اطفال و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی در گفتگو با روزنامه خراسان
[۲] مجموعه ورام، جلد ۱، صفحه۳۴ . قالَ رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : لَیْسَ مِنّا مَنْ لَمْ یَرْحَمْ صَغیرَنا وَ لَمْ یُوَقِّرْ کَبِیرَنا.
[۳] اصول کافى ، جلد ۶، صفحه۵۰ . قال الامام الصادق – (عَلَیْهِ السَّلامُ): اِنَّ اللّهَ‏ لَیَرحَمُ العَبدَ لِشِدَّهِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ ؛
[۴] اصول کافى جلد ۶،  صفحه ۴۹ . اَحِبُوا الصِّبیانَ وَ ارحَمُوهُم وَ اِذا وَعَدتُمُوهُم شَیئاً فَفُوالَهُم