تفاوت اختلال دو قطبی نوع ۱ و نوع ۲

اختلال دو قطبی یکی از اختلالات شایع خلقی محسوب می شود.  
 

چکیده: اختلال دوقطبی یکی از اختلالات نسبتاً شایع خلقی محسوب می شود که در آن علاوه بر دوره های افسردگی، شاهد دوره های مانیک و یا سرخوشی نیز هستیم. این اختلال بسته به شدت دوره های شیدایی انواعی دارد که در این مقاله به انواع آن و ویژگی های منحصر به فرد هر کدام خواهیم پرداخت.

تعداد کلمات ۱۱۰۰ / تخمین زمان مطالعه ۶ دقیقه

بیشتر افراد هیجاناتشان در طول زمان در نوسان است. اما اگر این نوسانات به شکلی مرضی خود را نشان دهند فرد ممکن است دچار اختلال دوقطبی شده باشد. ممکن است فرد گاهی اوقات به شدت سرحال و پرانرژی باشد و پس از مدتی دچار افسردگی شدید گردد. برخی از این دوره های خلقی ممکن است هفته ها و یا حتی ماه ها به طول انجامند.
اختلال دو قطبی ۳ نوع مختلف دارد:

از میان انواع اختلالات دو قطبی، اختلال دو قطبی نوع ۱ و نوع ۲ شایع تر هستند. برای اینکه به تفاوت ها و شباهت های این دو نوع از اختلال دو قطبی پی ببرید، این متن را تا انتها بخوانید.
 

همه انواع اختلال دو قطبی یک ویژگی اساسی مشترک دارند: دوره هایی از خلق بسیار بالا و بسیار پایین. دوره های با خلق بالا دوره های مانیک نامیده می شوند و دوره های با خلق بسیار پایین دوره های افسردگی نامیده می شوند.
تفاوت اصلی اختلال دو قطبی نوع ۱ و نوع ۲ در شدت دوره های مانیک است. دوره ها و یا به عبارتی اپیزودهای افسردگی در دو قطبی نوع ۱ و نوع ۲ مشابه یکدیگر هستند. اما در دو قطبی نوع ۱ دوره ی مانیا شدیدتر از دو قطبی نوع ۲ می باشد. در حقیقت در اختلال دو قطبی نوع ۲، نوع خفیف دوره مانیا اتفاق می افتد که اصطلاحاً آن را هایپومانیا می نامند. ممکن است رفتار هایپومانیک برای یک فرد غیر معمول تلقی گردد اما غیر طبیعی (ابنرمال) تلقی نشود. از سوی دیگر دوره یا اپیزود مانیک بسیار شدیدتر بوده و معمولاً غیر طبیعی پنداشته می شود.
اختلال دو قطبی نوع ۱ چیست؟
برای اینکه فردی را مبتلا به اختلال دو قطبی نوع ۱ تشخیص دهیم، لازم است یک دوره مانیک و یک دوره افسردگی اساسی (عمده) در او مشاهده شود. دوره افسردگی می تواند قبل و یا بعد از دوره مانیک اتفاق بیافتد. علائم (سمپتوم) های دوره مانیک باید به قدری شدید باشد که به بستری نیاز داشته باشد.
ویژگی های دوره مانیک معمولاً با خصوصیات زیر مشخص می شوند.

علائم و نشانه های دوره مانیک به شدت آشکار و آزار دهنده است و جای هیچ تردیدی باقی نمی ماند که حتماً مشکلی برای فرد پیش آمده است.
 

اختلال دوقطبی نوع ۲ شامل یک دوره افسردگی اساسی است که حداقل دو هفته به طول انجامد بعلاوه یک دوره هایپومانیک. افراد مبتلا به دوقطبی نوع ۲ دوره های شدید مانیک را تجربه نمی کنند و بنابراین نیاز به بستری در بیمارستان ندارند.
گاهی اوقات به اشتباه دو قطبی نوع ۲ افسردگی تشخیص داده می شود چرا که وقتی دوره های شدید مانیک در فرد مشاهده نمی شود، ممکن است بیشتر بر علائم و نشانه های افسردگی تمرکز شود.
 

همانطور که در بالا اشاره شد، اختلال دوقطبی نوع ۱ در نتیجه دوره های مانیا و افسردگی ایجاد می شود و این در حالی است که در اختلال دو قطبی نوع ۲ شاهد دوره های هایپومانیا و افسردگی هستیم. در ادامه این علائم و به عبارتی دوره ها را بیشتر توضیح می دهیم.
 

یک دوره مانیک فراتر از یک احساس شادی، انرژی بالا و حواس پرتی است. در طول یک دوره مانیک، مانیا به قدری شدید می شود که در فعالیت های روزمره فرد اختلال ایجاد می کند. بسیار دشوار است فردی را که در یک دوره مانیک به سر می برد به سمت آرامش و منطقی شدن سوق داد. افرادی که در مرحله مانیک از اختلال دو قطبی قرار دارند، ممکن است تصمیمات بسیار غیر منطقی بگیرند، مثلاً اقدام به خرید چکی برخی کالاهایی نمایند که در حقیقت توانایی پرداخت مبلغ آن ها را ندارند. یا اینکه ممکن است رفتارهای پر خطری از خود بروز دهند، مثلاً با وجودی که همسر دارند و متأهل هستند، ممکن است به رفتارهای پر خطر جنسی با فردی غیر از همسر خود روی آورند.
البته دقت شود اگر این رفتارها به واسطه عواملی بیرونی مانند مصرف الکل، مواد و دیگر مشکلات پزشکی رخ دهند، نمی توان تشخیص دوره مانیک را درباره آن فرد داد.
 

یک دوره هایپومانیک در حقیقت همان دوره مانیک است با این تفاوت که شدت آن از دوره مانیک به مراتب کم تر است. اگرچه این دوره نسبت به دوره مانیک خفیف تر است، اما مرحله هایپومانیا هنوز هم به نحوی است که کاملاً مشخص می شود فرد حالاتی غیر عادی دارد و از حالت و وضعیت طبیعی فاصله گرفته است. این تغییرات معمولاً باید به حدی شدید باشند که اطرافیان متوجه غیرعادی بودن رفتار و حالات فرد گردند.
البته باید توجه کرد اگر این تغییرات خلقی به علت مصرف الکل و یا مواد اتفاق افتاده باشد، دیگر نمی توان آن را دوره هایپومانیک نامید.
 

علائم افسردگی در فرد مبتلا به اختلال دو قطبی، دقیقاً مانند شخصی است که از لحاظ بالینی افسرده تشخیص داده می شود. علائم رایج این دوره معمولاً عبارتند از غم و ناامیدی. ممکن است فرد در این دوره نسبت به ارتباط با افرادی که قبلا از معاشرت با آن ها لذت می برده، دیگر مانند سابق لذت نبرد. برخی دیگر از علائم افسردگی از این قرارند:

در حقیقت دانشمندان هنوز علت مشخصی برای اختلال دو قطبی نیافته اند. اما احتمال می دهند دو علت عمده این اختلال عبارت باشند از ناهنجاری در ساختارهای مغزی و یا عدم  تعادل در برخی مواد شیمیایی مغز.
اختلال دو قطبی مانند بسیاری از بیماری ها ممکن است از طریق ژن منتقل شود. اگر والدین و یا خواهر برادرهای شما مبتلا به اختلال دو قطبی هستند، خطر ابتلای شما به این اختلال بالاتر از دیگران خواهد بود.
همچنین محققان اعتقاد دارند استرس شدید، سوء مصرف مواد یا الکل و یا تجربیات بسیار بد، ممکن است موجب شروع این اختلال در فرد گردند. مثلاً تجربیات تلخی مانند تجاوز در کودکی و یا مرگ فرد مورد علاقه، ممکن است زمینه را برای ابتلا به اختلال دو قطبی فراهم کنند.