دو برهان برای نفی تعدد و ترکیب
تاریخ انتشار : 1385/10/21
بازدید : 3090
بر نفی تعدد و نفی ترکیب حداقل دو برهان بیان کنید؟
1- برهان نفی ترکیب:
خداوند متعال در جای خود ثابت شده است که وجودش ذاتی اوست، و اگر شیء وجودش ذاتی او باشد، قطعا ممکن نیست که مرکب باشد زیرا صدق مرکب بر وجود ذاتی محال است.
توضیح: چرا محال است؟ زیرا مرکب دارای اقسام است:
1) ترکیب عقلی که مرکب از جنس و فصل است.
2) ترکیب خارجی که مرکب از ماده و صورت است.
3) ترکیب مقادیر.
ولی تمام این مقادیر از ذات پاک خداوند متعال بدور است. زیرا هر ترکیبی نیازمند به اجزاء است و ذات خداوند متعال صمد است و نیازی به غیر خود ندارد.
[1]
2- برهان فقر و غنی:
دلیل دوم این که خداوند متعال غنی بالذات است و غنی بالذات هیچ گاه نیازمند به غیر خودش نیست، و اگر خداوند متعال مرکب باشد، با غنی بالذات بودنش منافات دارد، زیرا دور پیش می آید.
[2]
چنان چه در قرآن مجید آمده است:«
یا ایها الناس انتم الفقراء الی الله و الله هو الغنی الحمید
.، ای مردم شما «همگی» نیازمند به خدایید؛ تنها خداوند است که بی نیاز و شایسته هر گونه حمد و ستایش است.
[3]
در این آیه شریفه تصریح شده است که خداوند غنی بالذات و بی نیاز است و تمام موجودات در عالم امکان به او نیازمندند و اگر خداوند مرکب باشد لازم است که نیازمند بوده و در ردیف موجودات امکانی قرار گیرد. و این هم با غنی بالذات بودن خدا سازگار نیست.
[4]
در نتیجه برهان واجب الوجوب، برهان غنی بالذات، و نیز برهان توحید و یکتایی خداوند با ترکیب نمی سازد. برای اطلاع بیشتر به کتب خداشناسی رجوع نمائید.
[5]
[1]
– شرح تجرید، ص226.
[2]
– شرح تجرید، ص228.
[3]
– ترجمه آیت الله مکارم شیرازی.
[4]
– نمونه، ج18، ص220.
[5]
– آثار حکمای الهی ایران، ج4، ص378 – مجموعه رسائل فلسفی، ج1، ص420 – اسرار الحکم مرحوم سبزواری، حاج ملا هادی، ص61.