با صندوقهای بخشی بیشتر آشنا شوید
یکی از دلایل این اتفاق میتواند نوسانات نرخ ارز در سالهای گذشته و تاثیرپذیری زیاد این حوزهها از این نرخ باشد.
طبیعتا هدف نهایی هر فعالیت مالی و سرمایهگذاری، کسب حداکثر بازدهی و رشد ارزش سرمایه است. در این بین طیف متنوعی از راهکارهای سرمایهگذاری وجود دارند که با توجه به سازوکار و ماهیت خود، با داشتن سطح مشخصی از ریسک، بازدهی متناسبی را برای سرمایهگذاران به ارمغان میآورند. با این وجود اما برخی راهکارهای سرمایهگذاری توانستهاند در بازههای زمانی مشخص نسبت به سایر روشها، بازدهی به نسبت بالاتری را خلق کنند. برای مثال بازدهی سرمایهگذاری ۵ ساله منتهی به ۵ خرداد ۱۴۰۲ برای سکه طلا ۹۲۷ درصد و برای شاخص کل بورس ۱۸۹۷ درصد بوده است. بر این اساس بازار بورس میتواند یک حوزهی مطلوب برای سرمایهگذاری با نگاه طولانیمدت و کسب سود باشد. نکته قابل توجه این است که در بازدهی خلق شده توسط شاخص کل، سهم همهی داراییها به یک میزان نبوده و برخی حوزههای خاص به واسطهی عوامل مختلف، رشد بیشتری را خلق کردهاند و برخی ممکن است روند آرامتری را طی کرده باشند.
یکی از دلایل این اتفاق میتواند نوسانات نرخ ارز در سالهای گذشته و تاثیرپذیری زیاد این حوزهها از این نرخ باشد. دلیل دیگر به پتانسیلها و قابلیتهای سودآوری صنایع مختلف مانند صنعت فرآوردههای نفتی و پتروشیمی، صنعت فلزات اساسی، صنعت دارویی و … برمیگردد. این صنایع معمولا با حجم تقاضای زیادی روبهرو هستند و از جمله صنایع بنیادی هر کشوری محسوب میشوند.
یکی از راهکارهای نوینی که در سالهای اخیر برای پاسخ به این نیاز سرمایهگذاران شکل گرفته، صندوق بخشی است. این صندوقها از جمله صندوقهای مشترک قابل معامله در بورس یا صندوقهای ETF هستند که کمتر از یکسال از زمان تاسیس آنها در بازار سرمایه کشور میگذرد. ماهیت این صندوقها مشابه صندوقهای سهامی است با این تفاوت که اکثر دارایی تحت مدیریت خود را به صورت متمرکز در یک صنعت خاص سرمایهگذاری میکنند. تفاوت دیگر به ترکیب داراییهای این صندوق باز میگردد. طبق قانون ابلاغ شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، ترکیب دارایی صندوقهای بخشی باید شامل حداقل شامل ۷۰ درصد از سهام یا حقتقدم سهام موجود در آن صنعت و مابقی شامل داراییهایی مانند سپردهی بانکی، اوراق با درآمد ثابت یا اوراق مشارکت، سهام و حق تقدم سهام پذیرفتهشده در بورس و فرابورس (مربوط به دیگر صنایع) و … باشد.
حوزهی فعالیت این صندوقها طبق آخرین اطلاعیهی ابلاغ شده به متقاضیان توسط مرکز نظارت بر صندوقهای سرمایهگذاری، میتواند شامل ۸ صنعت باشد که عبارتند از: صنعت محصولات شیمیایی، صنعت فلزات اساسی، صنعت استخراج کانههای فلزی، صنعت خودرو و ساخت قطعات، صنعت سیمان-آهک و گچ، صنعت محصولات دارویی، بیمه و صندوقهای بازنشستگی بهجز تامین اجتماعی، صنعت حملونقل و انبارداری و صنعت ارتباطات. در این میان تاکنون (مهر ۱۴۰۲) در صنعت محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، خودرو و سیمان، صندوق بخشی تاسیس شده است.
از جمله آخرین صندوقهای بخشی تاسیس شده در بازار سرمایه میتوان به صندوق فلزات اساسی اشاره کرد که با تکیه بر پتانسیل رشد این صنعت، یک راهکار مناسب برای افرادی است که تمایل به سرمایهگذاری اختصاصی در این صنعت دارند و همچنین از دانش یا زمان لازم برای تحلیل مداوم این صنعت برخوردار نیستند. از مزایای سرمایهگذاری در این صندوقهای بخشی میتوان به امکان سرمایهگذاری اختصاصی در یک صنعت یا بخش خاص از بازار و بهرهبردن از پتانسیلهای رشد آن صنعت، ایجاد تنوع در سبد سرمایهگذاری و ریسک سیستماتیک کمتر نسبت به معاملهی مستقیم سهام، بهرهمندی از قابلیت نقدشوندگی بالاتر صندوقهای سرمایهگذاری در برابر سایر داراییها به دلیل وجود رکن بازارگردان، سپردن دارایی به متخصصان باتجربه و تحلیلگران حرفهای بازار سرمایه که مدیریت صندوق را بر عهده دارند و عدم نیاز به صرف وقت یا داشتن دانش تخصصی تحلیلگری و دیگر موارد اشاره کرد.
صندوق استیل مفید ، اولین صندوق بخشی مربوط به صنعت فلزات اساسی است که در تاریخ ۱۷ تیر ۱۴۰۲ و با سقف ۹۹۰ میلیارد تومان و در کمتر از دو روز پذیرهنویسی شد. صنعت تمرکز این صندوق، صنعت فلزات اساسی است که با داشتن سهم ۱۶/۲ درصدی از ارزش کل بازار، دومین صنعت بزرگ بازار و یکی از صنایع بنیادی و خوشآتیهی بازار سرمایهی ایران است. صنعت فلزات اساسی تاکنون شامل ۲۶ نماد بورسی و ۲۳ نماد فرابورسی است که تا زمان پذیرهنویسی صندوق، ارزشی بالغ بر 1,616,040 میلیارد تومان را به خود اختصاص میدادند.