آشنایی با آمپول دگزامتازون و عوارض آن
دگزامتازون از داروهایی است که در کشور ما در موارد بی اهمیت و غیر ضروری از جمله سرماخوردگی به وفور تجویز و مصرف می شود. در این مطلب قصد داریم عوارض شایع این دارو را به شما عزیزان معرفی کنیم.
آمپول دگزامتازون از پرمصرف ترین داروهای کشور است و عوارض زیاد و نامطلوبی به همراه دارد. از عوارض این دارو می توان پوکی استخوان را نام برد. در این مقاله قصد داریم شما عزیزان را با این دارو که اغلب آن را با نام آمپول دگزا می شناسیم آشنا نماییم.
این دارو اگر چه روند بیماری را بهبود می بخشد اما سبب ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، پوکی استخوان و افسردگی می شود.
داروی دگزامتازون در اشکال مختلف(قطره، آمپول، پماد، شربت و محلول ها) وجود دارد و از پرکاربردترین داروهاست. این دارو از دسته کورتیکواستروئیدها(کورتون ها) است و دارای اثرات گسترده ای در قسمت های مختلف بدن می باشد. این دارو برای درمان حمله آسم، کنترل التهاب در بیماری های روماتیسمی، خود ایمنی، درمان حساسیت شدید و کنترل صدها بیماری حاد و مزمن مورد استفاده قرار می گیرد.
دگزامتازون در دوران بارداری
بهتر است در این دوران از مصرف خودسرانه آمپول دگزامتازول بپرهیزید و سلامت جنین خود را به خطر نیندازید. برای درمان سرماخوردگی یا آنفولانزا در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید. دگزامتازون از نظر مصرف در دوران بارداری جزء گروه C است. یعنی نه جزء داروهای خطرناک است و نه بی خطر. بهتر است این دارو با مشورت پزشک و قبول برخی عوارض جانبی مصرف شود. مصرف خودسرانه این دارو در دوران حاملگی ممنوع است. چون ممکن است موجب سرکوب غده فوق کلیه در جنین شود.
امروزه پای این دارو به باشگاه های بدن سازی نیز باز شده و از آن برای حجم دهی عضلات نیز استفاده می شود. البته پزشکان در این باره می گویند: « این دارو نه تنها منجر به حجم دهی عضلات نمی شود. بلکه منجر به تجزیه عضلات، کاهش توده عضلانی و ضعف آن می شود. همچنین مصرف این دارو می تواند منجر به پارگی و آسیب دیدن تاندون ها در ورزشکاران در انجام حرکات ورزشی شود. داروهای کورتون نوعی حالت خوشی آنی در فرد ایجاد می کنند که به آن Euphoria می گویند. میزان قند خون را نیز به طور آنی افزایش می دهند و ممکن است در کوتاه مدت توانایی های بدن را نیز افزایش دهند اما در دراز مدت سبب ضعف سیستم ایمنی بدن و پوکی استخوان می شوند. مصرف مکرر این دارو به قصد دوپینگ اثرات معکوس خواهد داشت و این دارو جزء داروهای ممنوع دوپینگ است.
عوارض شایع و مهم مصرف کورتون
در صورت استفاده موضعی از آن (به شکل قطره، پماد و محلول) باعث تحلیل رفتن پوست در دراز مدت، خشکی پوست، تشدید عفونت های قارچی و لکه افتادن روی پوست می شود.
در مصرف سیستمیک (خوراکی یا تزریقی) باعث سرخوشی، تشدید عفونت ها، پوکی استخوان(مصرف طولانی)، عوارض گوارشی، اتساع شکم(نفخ به همراه صدای غرغر) و گرد شدن صورت، بی خوابی، اختلال آنزیم های کبدی، چرب شدن پوست و تشکیل آکنه، تغییرات روحی(مانند سرخوشی بیش از حد یا تحریک پذیری عصبی) و اختلالات هورمونی(اختلال عادت ماهیانه، پرمویی)
افرادی نیز به دنبال چاقی سریع هستند و احتمالاً قرص یا آمپول دگزامتازون برای این مورد نیز به آن ها پیشنهاد شده است. چون این دارو مقدار اشتها را افزایش می دهد. علاوه بر این، این دارو با ایجاد تورم در بدن شما را چاق می کند. یکی از عوارض کورتون تورم تدریجی در بدن و افزایش میزان چربی است که باعث می شود فرد پف کند و یا باعث ایجاد علامتی که اصطلاحاً به آن ماه رخ می گویند (پف و گرد شدن صورت) می شود. در نتیجه بیمار احساس می کند چاق و فربه شده است. حقیقت این است که تمام کورتون ها در استفاده مکرر و طولانی منجر به تحلیل رفتن عضلات و پوکی استخوان می شوند و بعد از یک ماه مصرف، وابستگی ایجاد می کنند.
*** قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید.