چگونه فشار خون بالا را تشخیص داده و درمان کنید؟
فشار خون بالا، نیروی اعمال شده توسط خون در مقابل دیواره های رگ های خونی است که مقدار این فشار بستگی به خروجی قلب و مقاومت عروق خونی دارد. بیماری فشار خون به افرادی اطلاق می شود که فشار خونی بیش از ۱۴۰ بر روی ۹۰ میلی متر جیوه دارند.
علل فشار خون بالا
فشار خون بالا زمانی تشخیص داده می شود که فرد به مدت طولانی دارای فشار خون بالا باشد. بنابراین افرادی که در یک برهه زمانی خاص و تحت شرایط خاصی دارای فشار خون بالایی هستند، جزء بیماران دارای فشار خون بالا محسوب نمی شوند. فشار خون تحت تاثیر تغییرات طبیعی می باشد به طوری که فشار خون در خواب پایین می آید، این در حالی است که در بیداری زیاد می شود. به علاوه فشار خون در مواجه با اضطراب، هیجان و فعالیت های بدنی افزایش می یابد. از جمله علل فشار خون می توان تغییر شیوه زندگی را نام برد که برخی از فاکتورهای آن عبارت اند از:
- عدم فعالیت های بدنی
- یک رژیم غذایی غنی از نمک با مصرف غذاهای آماده و پرچرب
- مصرف دخانیات از جمله الکل و تنباکو
علاوه بر این برخی داروها و بیماری ها سبب ابتلا به فشار خون بالا می شوند. به طور کلی عوامل خطری وجود دارد که می تواند مسئول بالا بردن خطر ابتلا به فشار خون بالا شود که شامل موارد زیر است.
- سن: همه افراد با توجه به روند پیری در معرض خطر بیشتری ار فشار خون بالا هستند. با این حال این بیماری در افراد بالای ۶۰ سال شیوع بیشتری دارد.
- نژاد: بزرگسالان آفریقایی و آمریکایی در معرض خطر فشار خون بالاتری نسبت به بزرگسالان سفید آمریکایی هستند.
- اضافه وزن: یکی از عامل های اصلی فشار خون بالا چاقی و اضافه وزن می باشد.
- جنسیت: خطر ابتلا به بیماری فشار خون در زنان و مردان متفاوت است. مردان در سنین پایین تر و زنان در سنین بالاتر به فشار خون مبتلا می شوند.
- شیوه زندگی: که فاکتورهای آن را در بالا ذکر کردیم.
عوامل دیگر ابتلا به این بیماری می تواند وراثت و استرس های مزمن باشد.
علل های خاص فشار خون بالا
فشار خون بالا که هیچ علت مشخص و شناخته شده ایی ندارد، فشار خون اولیه نامیده می شود. این فشار خون شایع تر از فشار خون ثانویه است که علت مشخص و شناخته شده ایی مانند بیماری های کلیه دارد و فشار خون ثانویه که علل خاصی دارد ناشی از علت خاصی نظیر مصرف برخی دارو ها و یا ابتلا به برخی بیماری ها است.
فشار خون اولیه بعید است که علت خاصی داشته باشد اما عوامل متعددی شامل حجم پلاسمای خون بر آن تاثیر گذار هستند و فشار خون اولیه تحت تاثیر عوامل زیست محیطی که شامل تغییر شیوه زندگی است، می باشد.
علائم بیماری فشار خون بالا
به گفته تقریبا اکثر بیماران مبتلا به فشار خون بالا، این بیماری دارای هیچ گونه علائم نمی باشد. از این رو می تواند به بدن در سکوت صدمه وارد کند. تحت فشار خون بالا در افراد، ممکن است مشکلاتی در سایر قسمت های بدن ایجاد شود. فشار خون بالا در مدت طولانی می تواند عوارض خطرناک زیر را داشته باشد که از طریق تصلب شرایین ایجاد می شود و سبب باریک شدن رگ های خونی و تشکیل پلاک ها می شود:
- بزرگ شدن یا ضعیف شدن قلب (نارسایی قلب) – این مشکل ممکن است در یک نقطه از قلب اتفاق افتد و سبب می شود آن نقطه نتواند خون را به اندازه کافی پمپاژ کند.
- آنوریسم– ممکن است یک برآمدگی غیر طبیعی در دیواره یک عروق ایجاد شود.
- تنگی رگ های خونی – در کلیه ها منجر به ناتوانی احتمالی کلیه ها می شود و همچنین در قلب، مغز و پا به ترتیب منجر به حملات قلبی، سکته مغزی و یا قطع عضو می شود.
- پارگی یا خونریزی رگ های خونی چشم که منجر به مشکلات بینایی و یا نابینایی می شود.
درمان فشار خون بالا
تغییر در شیوه زندگی یکی از فاکتورهای بسیار مهم می باشد که هم در پیشگیری و هم در درمان بیماری فشار خون بالا بسیار موثر است و این فاکتور می تواند یکی از درمان های موثر در مقابل درمان های دارویی باشد. اقداماتی که جهت کاهش فشار خون توسط کارشناسان توصیه می شود عبارت اند از:
- محدودیت مصرف نمک: توصیه می شود همه افراد در رژیم غذایی خود، از نمک کمتری استفاده کنند. این موضوع به ویژه برای افرادی که دچار فشار خون بالا هستند اهمیت بیشتری دارد و به آن ها توصیه می شود مصرف نمک را هرچه بیشتر محدود کنند.
- مصرف زیاد میوه ها و سبزیجات و غذاهای کم چرب: به افراد مبتلا به فشار خون بالا توصیه می شود از میوه ها و سبزیجات بیشتری در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنند. همچنین مصرف دو بار در هفته ماهی برای این افراد بسیار مفید است.
- کاهش وزن و حفظ آن: فشار خون بالا با وزن بدن ارتباط نزدیکی دارد به این صورت که با بالا رفتن وزن و اضافه وزن، فشار خون نیز بالا رفته و افزایش پیدا می کند. در نتیجه حفظ وزن ایده آل می تواند فشار خون را نیز کنترل کند.
- انجام ورزش منظم: به افراد مبتلا به فشار خون بالا توصیه می شود روزانه ۳۰ دقیقه با شدت متوسط به انجام ورزش های هوازی حرکتی بپردازند و این ورزش ها را ۵ تا ۷ بار در هفته تکرار کنند. ورزش هایی از قبیل پیاده روی، پریدن، دوچرخه سواری و شنا برای درمان بیماری این افراد موثر است.
سیگار کشیدن یکی از عواملی است که می تواند فشار خون را بالا ببرد. بنابراین با تغییر شیوه زندگی و حذف این ماده مضر می توان فشار خون را کنترل کرد. علاوه بر درمان های بیان شده، پزشکان داروهای مرتب با کاهش فشار خون را نیز در صورت نیاز برای بیماران تجویز می کنند. داروها در ابتدا معمولا به صورت تک درمانی یعنی تنها یک دارو با دوز پایین تجویز می شوند. برخی از این داروها که حتما باید با نظر پزشک تجویز شود عبارت اند از:
- دیورتیک
- بتا بلاکرها
- آنتاگونیستهای کلسیم
- مهار کننده های AEC
منبع: آرگــامــگ