مهارت انتقاد کردن و انتقاد پذیری (برای همسران)
آیا ما انتقادپذیریم؟ آیا به روش درستی از دیگران انتقاد میکنیم؟ در این مطلب یاد می گیریم که چطور مهارت انتقاد کردن و انتقادپذیری خود را بهبود دهیم.
زندگی، ارتباطی است عاشقانه میان دو جنس مخالف که دارای عیوبی هستند که ممکن است طرف مقابل آن ها را برای زندگی دونفره نپسندد. برای اصلاح این دست از رفتارها، لازم است همسران مهارت های انتقاد کردن و انتقاد پذیری را بیاموزند. در این نوشتار به بیان این دو مهارت می پردازیم.
مهارت انتقاد کردن و انتقادپذیری
همسرانی که لباس یکدیگر می شوند و عیب های یکدیگر را هم پوشانی کرده، حتی برطرف می سازند، زمانی می توانند به این مهم دست یابند که یاد بگیرند چگونه انتقاد کنند و با چه مهارتی انتقاد طرف مقابل را پذیرا باشند.
اگر زوجین نکاتی را درباره انتقاد کردن و پذیرش انتقاد بدانند و رعایت کنند، به نتایج گران بهایی دست می یابند؛ویژگی های یک انتقاد صحیح:
زمان مناسب
مکان مناسب
گفتار مناسب
در حکایتی آمده است که حاکمی به هنگام رویا، دید که تمام دندان هایش فرو ریخته است، صبحگاهان، معبر را احضار کرد و از او تعبیر خواب خواست. وی گفت: «همه خویشان شما می میرند»، این تعبیر حاکم را برآشفت و دستور داد تا جلاد گردن تعبیر کننده خواب را بزنند.
معبر دیگری احضار شد، وی پس از شنیدن خواب حاکم، گفت: «تعبیر است که عمر شما از تمام خویشاوندانتان طولانی تر خواهد بود».
حاکم شادمان شد و دستور داد تا هدایای گرانبهایی به معبر دادند؛ با دقت در مفهومی که هر دو معبر بیان کردند می توان دریافت که معنای هردو عبارت یکی است؛ اما معبری جان خود را از دست داد و معبر دیگر پاداش و هدایای گران بها دریافت کرد؛ در حقیقت این سرانجام انتخاب عبارات و جملات این دو معبر بود.
امام صادق (علیه السلام): انتقاد را هدیه دادن عیب های یکدیگر برمی شمارند و می فرمایند: «احب إخوانی إلى من أهدى إلى عیوبی».
انسانها، زمانی که به یکدیگر هدیه می دهند، معمولا با حالت شادی و نشاط، با لبخند، با تعارفات و با کادو پیچ کردن هدیه خود در کاغذی زیبا؛ به همراه است همچنین دریافت کننده هدیه نیز از اهداکننده آن تشکر و سپاسگزاری می کند.
وقتی همسر شما عیب شما را همانند هدیه ای از سر خلوص نیت و دوستی و برای بهتر شدن و مقبول افتادن شما، تقدیمتان می کند و شما نیز هدیه او را با جان و دل می پذیرید؛ هر آینه به عشق و محبت مشترک شما افزوده خواهد شد.
استفاده از قانون شش به اضافه یک
انتقاد غیر مستقیم
مهارت انتقاد پذیری
خوب است همسران خود را در معرض نقد شریک زندگی شان قرار صورتی که انتقادهای او را وارد می دانستند، با کمال سپاس و امتنان پذیرفته، سعی کنند آن را برطرف سازند و از او نیز بخواهند در این راه یاری تان کند.
این نکته را به یاد داشته باشید، زمانی که شما انتقادهای همسرتان را با گشاده رویی می پذیرید او نیز در مقابل انتقادهای شما، چنین عمل خواهد کرد.
اول خودت سپس دیگری
تشکر از انتقاد پذیری همسر
آفات انتقاد
- بهره گیری نادرست از انتقاد: امام صادق (علیه السلام) می فرماید: «دورترین حالت بنده از خدای متعال آن است که لغزش های دوست خود را نگاه دارد [به خاطر بسپارد] تا روزی به وسیله آن لغزش ها دوستش را مورد سرزنش قرار دهد.»[۱]
- تکرار فراوان انتقاد: یکی از آفت های انتقاد، تکرار فراوان آن است که سبب می شود طرف مقابل شما تصور کند به دنبال یافتن و شمارش عیب های او هستید؛ در این صورت نقد کردن تأثیر خود را از دست می دهد و حس خیرخواهی در آن از بین می رود.
ورود به حریم خصوصی دیگران
نباید به بهانه انتقاد و برطرف کردن عیب همسر، به حریم خصوصی هویت و شخصیت او وارد شد و آنچه آنها را پنهان داشته برای دیگری بازگو کرد. عیوب افراد تنها باید به خود آنان گفته شود و حریم افراد چه در حضور و چه در غیابشان به خوبی حفظ گردد تا مصداق این سخن امیرالمومنین (علیه السلام) قرار گیریم که فرمودند: «کسی که عیب تو را به تو نشان می دهد و در غیاب تو، آبرویت را حفظ نماید، در خیرخواهی برای تو چیزی کم نگذاشته است.»[۲]
منبع: کتاب «صمیمانه با همسران» (راه کارهای پیشگیری و درمان طلاق عاطفی)
نویسنده: محمدعلی قاسمی
[۱] . الکافی، ج ۲، ص ۳۵۵٫