آشنایی با اطلاعات دارویی و عوارض قرص متفورمین (METFORMIN)

متفورمین یک داروی خوراکی به منظور درمان بیماری دیابت است که در کنترل سطح قند خون کمک می کند. این داروی خوراکی برای درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم تجویز می شود. قرص متفورمین از شناخته شده ترین اشکال این دارو می باشد. در این مطلب با این قرص و موارد مصرف و عوارض جانبی آن آشنا می شویم.

موارد مصرف قرص متفورمین

قرص متفورمین یکی از داروهای درمانی دیابت می باشد که به همراه برنامه غذایی مناسب و برنامه ورزشی و دیگر داروها برای کنترل قند خون بالا استفاده می شود. این دارو غالبا جهت درمان بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم به کار برده می شود. اگرچه در برخی مواقع متفورمین در ترکیب با انسولین یا سایر داروها استفاده می شود اما برای درمان دیابت نوع ۱ موثر نبوده و استفاده نمی شود. کنترل سطح قند خون بالا به جلوگیری از آسیب کلیه، کوری، مشکلات عصبی، از دست دادن دست و پا و اختلالات عملکرد جنسی کمک می کند. همچنین کنترل مناسب بیماری دیابت, می تواند خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی را کاهش دهد.

قرص متفورمین از طریق کمک به بازگرداندن پاسخ مناسب به انسولینی که به طور طبیعی در بدن تولید می شود, عمل می کند. این دارو همچنین مقدار قندی که کبد تولید می کند  و معده / روده آن را جذب می کنند, کاهش می دهد. همچنین متفورمین به همراه ورزش و رژیم غذایی ممکن است برای افرادی که در خطر ابتلا به قند خون بالا یا دیابت هستند, تجویز شود تا از ابتلا به دیابت جلوگیری نماید. این دارو همچنین ممکن است برای درمان زنان مبتلا به یک بیماری خاص از تخمدان (سندرم تخمدان پلی کیستیک) استفاده شود. در واقع متفورمین در زنان ممکن است چرخه قاعدگی را منظم تر و باروری را افزایش دهد. 

اطلاعات و دانستنی های مهم قرص متفورمین

در صورت حساسیت به متفورمین و یا داشتن شرایط کتواسیدوز دیابتی, نباید از قرص متفورمین استفاده شود. همچنین در صورت نیاز فرد به هر نوع اشعه, ایکس یا سی تی اسکن که با تزریق به رگ صورت می گیرد, مصرف متفورمین باید به طور موقت متوقف شود. افراد مبتلا به بیماری کبدی مانند کبد چرب یا سابقه بیماری قلبی قبل از مصرف قرص متفورمین, باید پزشک را از شرایط سلامتی خود مطلع سازند.

بدن برخی افراد در طول مصرف متفورمین, اسیدوز لاکتیک تولید می کند. نشانه های اولیه این مسئله ممکن است به مرور زمان بدتر شود و حتی این وضعیت می تواند کشنده باشد. به همین دلیل در صورت داشتن علائمی حتی خفیف از قبیل درد عضلانی و یا ضعف، احساس بی حس یا سردی در بازوها و پاها، تنفس مشکل، دل درد، تهوع یا استفراغ، آهسته و یا ناهموار شدن ضربان قلب، سرگیجه و یا احساس بسیار ضعف و خستگی سریعا باید به پزشک معالج مراجعه شود.

عوارض جانبی قرص متفورمین

آلرژی

علائمی از قبیل ایجاد کهیر، تنفس مشکل، تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو می تواند در نتیجه آلرژی برخی از افراد به این دارو, بروز کند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم باید سریعا به پزشک مراجعه شود.

عوارض جدی و خطرناک متفورمین

• احساس تنگی نفس، حتی با فعالیت خفیف
  
• تورم یا افزایش وزن سریع
• تب، لرز، بدن درد و دیگر علائم آنفولانزا

عوارض کم خطر قرص متفورمین

• سردرد و درد عضلانی
• ضعف
• حالت تهوع, استفراغ، اسهال، گاز معده و دل درد خفیف

با وجود عوارض جانبی بیان شده از قرص متفورمین, این دارو ممکن است دارای عوارض جانبی دیگری نیز باشد که در اینجا بیان نشده است. این دارو حتما باید تحت نظر پزشک مصرف شود تا عوارض جانبی آن بررسی و کنترل و به حداقل برسد.