لیراگلوتاید چیست و چرا تجویز می شود؟

موارد مصرف آمپول لیراگلوتاید

لیراگلوتاید (Liraglutide) مقدار انسولین تولید شده توسط بدن را افزایش می‌دهد تا سطح قند خون را پایین بیاورد. همچنین مقدار ماده‌ای به نام گلوکاگون را که توسط لوزالمعده تولید می‌شود را کاهش می‌دهد. گلوکاگون کبد را به تولید قند بیشتر تشویق می‌کند، بنابراین با کاهش میزان گلوکاگون در بدن، سطح قند خون نیز کاهش می‌یابد.

لیراگلوتاید در معده نیز اثر می‌کند، به طوری که غذا آهسته‌تر از معده عبور می‌کند. این بدان خاطر است که قند دریافتی از وعده‌های غذایی دیرتر به خون شما وارد شود.

لیراگلوتاید باید به صورت زیر پوستی تزریق می‌شود. این تزریق با استفاده از یک سرنگ و یا یک قلم از پیش پر شده صورت می‌گیرد. داروی لیراگلوتاید به همراه دیگر داروهای ضد قند خون استفاده می‌شود.

انسولین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن، توسط لوزالمعده ساخته می‌شود. این به کنترل سطح قند خون کمک می کند. اگر بدن شما به اندازه کافی انسولین را برای رفع نیازهایش نسازد و یا اگر از انسولینی که می‌سازد، به طور موثر استفاده نکند، درنتیجه بیماری به نام دیابت ملیتوس (دیابت شیرین) ایجاد می‌شود. لیراگلوتاید یکی از داروهایی است که برای افراد مبتلابه دیابت نوع ۲ تجویز می‌شود.

اشکال دارویی: Victoza

مکانیسم اثر لیراگلوتاید

لیراگلوتاید طولانی اثر پپتید-۱ شبه گلوکاگون انسانی (GLP-1) ( یک هورمون اینکرتین ) است که ترشح وابسته به گلوکز انسولین را افزایش می دهد، هم چنین باعث کاهش ترشح ناکافی گلوکاگون شده، رشد و تکثیر B Cell را افزایش داده، تخلیه معدی را آهسته کرده و مصرف غذا را افزایش می دهد. مصرف منجر به کاهش هموگلوبین A1C به میزان حدود ۱% می شود.

مقدار و روش مصرف داروی لیراگلوتاید

قبل از شروع درمان با داروی لیراگلوتاید ، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.

دوز و مقدار داروی لیراگلوتاید ، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید. این دارو را به صورت زیر پوستی تزریق کنید. لیراگلوتاید را باید یک بار در روز تزریق کنید.

لیراگلوتاید را می‌توانید قبل یا بعد از غذا تزریق کنید، توجه کنید که بهتر است این دارو هر روز در یک زمان مشخص مصرف شود.

اگر فراموش کردید که دوز داروی روزانه خود را در زمان مشخص مصرف کنید اما به زودی (کمتر از ۱۲ ساعت بعد) یادتان افتاد، دارو را مصرف کنید؛ اما اگر زمانی به یاد آوردید که نزدیک به ساعت دوز بعدی دارو است، دوز از یاد رفته را مصرف نکنید. نباید به خاطر دوز از یاد برده شده، دو دوز از دارو را باهم مصرف کنید.

موارد منع مصرف داروی لیراگلوتاید

• به تاریخ انقضای داروی لیراگلوتاید توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید.
• هرگز داروی لیراگلوتاید را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
• تداخل دارویی دارو را چک کنید و اگر در حال استفاده از دارویی هستید که با این دارو تداخل دارد، با پزشک خود راجع به استفاده از داروهایتان مشورت نمایید.

مصرف لیراگلوتاید در دوران بارداری و شیردهی

مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو روی جنین اثرات جانبی دارد، اما مطالعات کافی روی انسان‌ها در انجام نشده است. در صورتی که منافع استفاده از دارو برای زنان باردار از مضرات دارو بیشتر باشد، ممکن است دارو تجویز شود.

ترشح لیراگلوتاید در شیر مشخص نشده و مصرف آن در دوران شیردهی پیشنهاد نمی شود.

تاثیر لیراگلوتاید بر رانندگی و کار با ماشین آلات

لیراگلوتاید ممکن است باعث سرگیجه یا تاری دید شما شود، قبل از رانندگی و کار با ماشین آلات از هوشیاری خود مطمئن شوید. ممکن است به خاطر استفاده از این دارو دچار افت قند خون شده باشید و رانندگی برایتان مناسب نباشد.

تداخلات دارویی لیراگلوتاید

تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

داروهای بتا بلاکر (مثل متوپرولول، پروپرانولول، قطره چشم گلوکوم مانند تیمولول) ممکن است از بروز تپش قلب که معمولا در مواقع افت قند خون (هیپوگلیسمی) احساس می‌شود، جلوگیری ‌کند. سایر علائم افت قند خون، مانند سرگیجه، گرسنگی و یا عرق کردن، تحت تأثیر این داروها نیستند.

بسیاری از داروها می‌توانند سطح قند خون شما را تحت تأثیر قرار دهند و کنترل قند خون شما را با مشکل مواجه کنند. قبل از اینکه شما استفاده از هر نوع دارویی را شروع، متوقف و یا تغییر دهید، با دکتر یا داروساز خود در مورد چگونگی مصرف دارو (دارویی که بر سطح قند خون شما مؤثر است) صحبت کنید.

سطح قند خون خود را به طور منظم بررسی کنید و اگر تغییر ناگهانی در قند خون (قند خون بالا یا پایین) خود دیدید، با پزشک خود مشورت کنید. اگر دچار عوارض جانبی جدی شدید، با پزشک خود مشورت کنید تا دوز داروی، برنامه ورزشی و رژیم غذایی شما را تغییر دهد.

هشدارها برای مصرف داروی لیراگلوتاید

بعضی دارو‌ها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی دارو‌ها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی لیراگلوتاید ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورتی‌ که باردار هستید و یا قصد باردار شدن دارید یا در صورتی‌ که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر مشکل کبدی یا کلیوی دارید.
• در صورتی که پرکاری تیروئید دارید.
• در صورتی که مشکلات گوارشی و مشکلات معده و روده‌ای دارید.
• اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی دارید.

اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.

عوارض جانبی داروی لیراگلوتاید

همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌ کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند.

در‌ صورت بروز مستمر هریک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:

• اسهال
• احساس کسالت
• سرگیجه و خستگی: این عوارض می‌تواند در اثر افت قند خون و یا بالا بودن آن به وجود بیایند.
• قرمزی و درد در محل تزریق
• کم شدن اشتها، کاهش وزن، افزایش ضربان قلب، یبوست، بثورات پوستی، درد دندان، عفونت بینی و گلو: اگر این علائم برایتان آزار دهنده شد، به پزشک مراجعه کنید.
• احساس تهوع
• درد معده، سوء هاضمه: غذاهای ساده و سبک بخورید. قرص خود را بعد از غذا بخورید.
• سردرد: از پزشک خود بخواهید که یک مسکن مناسب برایتان تجویز کند.
• علائم سرماخوردگی، گرفتگی بینی و گلو، بثورات خارش دار: اگر این علائم برایتان آزار دهنده شد،به پزشک مراجعه کنید.

نکته مهم: داروهایی مانند لیراگلوتاید می‌توانند باعث ایجاد درد مداوم و شدید در برخی افراد شوند. اگر این اتفاق برای شما رخ داد، باید در اسرع وقت با پزشک خود صحبت کنید زیرا ممکن است علائم التهاب پانکراس (پانکراتیت) باشد.

اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از لیراگلوتاید می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف بیش از حد داروی لیراگلوتاید

لیراگلوتاید را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک ، مصرف نکنید. اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت دارویی شده است و علائمی مانند حالت تهوع، سرگیجه، افت قند خون، تنگی نفس یا غش و ضعف (از حال رفتن) در او دیدید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.

شرایط نگهداری داروی لیراگلوتاید

• دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
• دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه‌ دارید.
• بهتر است سرنگ آماده تزریق لیراگلوتاید در یخچال نگهداری شود.
• سرنگ آماده تزریق لیراگلوتاید را می‌توانید برای ۴ هفته در دمای کمتر از ۳۰ درجه نگهداری کنید.

منبع: دل.گرم