رزا منتظمی در سال 1301 متولد شد. او در تحصیلات ابتدایی بسیار موفق بود طوری که در امتحانات نهایی بین مدارس دخترانه و پسرانه شاگرد اول شد.
رزا خود نقل کرده بود که خیلی زود آشپزی را شروع کرده و به سبب علاقه زیاد از سال ۱۳۳۷ در تهران کلاس آشپزی و شیرینیپزی داشته است و هزاران نفر در کلاسهای او شرکت میکردند. او تجربیات خود را در همین زمینه در نخستین نسخه کتاب «هنر آشپزی» در سال ۱۳۴۳ با ششصد دستور غذایی منتشر ساخت که نوشتن این کتاب به گفته خودش بیش از دو سال طول کشید.
این کتاب در زمان حیات نویسنده بیش از پنجاه بار تجدید چاپ شده است و هر سال که چاپ میشد او به آن غذاهای جدید اضافه میکرد به طوری که چاپ چهل و یکم «هنر آشپزی» در دو جلد منتشر شده و بیش از ۱۷۰۰ غذای ایرانی و فرنگی را شامل میشود. کتاب هنر آشپزی رزا منتظمی در چند دهه اخیر در منزل بیشتر ایرانیها یافت میشود و از هدایای معمول به زوجهای جوان میباشد. گفته شده این کتاب در سالهای جنگ هشت ساله ایران و عراق و دوران کمبود کاغذ و مشکلات چاپ در ایران، برای جلوگیری از فروش در بازار سیاه با «دفترچه بسیج اقتصادی» فروخته میشد و در هنگام خرید کتاب در داخل این دفترچهها مهری زده میشد تا نشان دهنده آن باشد که خریدار سهمیه «هنر آشپزی» را با این دفترچه دریافت کرده است.
کتاب «هنر آشپزی» رزا یکی از پرفروشترین کتابهای ایران است که تاکنون بیش از یک میلیون نسخه از آن در مواردی حتی بدون اطلاع نویسنده آن منتشر و فروخته شده است. انتشار و فروش این کتاب منبع اصلی درآمد خانم منتظمی طی پنجاه سال اخیر زندگی او بوده است. کلاسهای آشپزی رزا تا پیش از انقلاب اسلامی برگزار میشد اما پس از آن فقط از راه فروش کتاب و راهنمایی علاقهمندان آشپزی، به آموزش میپرداخت.در ایران کتابهای متنوعی درباره هنر آشپزی و شیرینی پزی منتشر شده است اما به گفته دست اندرکاران صنعت نشر هیچ یک به مانند کتاب «هنر آشپزی» رزا منتظمی با استقبال طبقات مختلف مردم رو به رو نشد. وی در سالهای پایانی زندگی خود به دلیل کهولت سن دیگر قادر به آشپزی نبود و تنها با تجدید چاپ کتابش روزگار میگذراند .
برخی از خاطرات
رزا منتظمی – مسیر ایرانیمنتظمی خود اولین ناشر کتاب آشپزی بود. در این باره گفت:” خودم می رفتم چاپخانه. یک بار کلمه باقالی شده بود «یاقالی». یک نقطه اضافه شده بود. رفتم گفتم فیلم را عوض کنند. به خاطر همان یک نقطه. می گفتم دختر جوانی که کتاب را می خواند شاید یکباره راه بیافتد دور شهر دنبال یاقالی. اگر بالا پایین شود فرم کتاب را هم عوض می کنم.”
او در این باره که آیا در طول چهل و چند چاپی که از «هنر آشپزی» منتشر شده در دستورات آن تغییراتی هم داده شده؟ گفت: “هیچ چیز عوض نشده. فقط تعداد غذاها، هم ایرانی و هم فرنگی، اضافه تر شده” .
آرش وفاداری نوه دختری مرحوم منتظمی گفت که مادر بزرگش در میان غذاها بیش از همه به «آلبالو پلو» علاقه داشت.او در مورد راز محبوبیت کتاب «هنر آشپزی» گفت مردم این کتاب را پسندیدند چون معتقد بودند اگر طبق دستوراتش عمل کنند دقیقاً به غذای آشپزخانه منتظمی می رسند.
درگذشت
رزا منتظمی سرانجام در یکم آبان سال 1388 و در سن 87 سالگی در تهران درگذشت.
منبع:سیری در ایران
