ارتباط اختلالات خواب و بیماری آلزایمر

اختلالات خواب و بیماری آلزایمر یک ارتباط پیچیده دارند. بر طبق بررسی‌های انجام شده، ممکن است اختلالات خواب به ریسک ابتلاء به بیماری آلزایمر افزایش دهند و در همین حال این بیماری می‌تواند منجر به اختلالات خواب شود. افرادی که با اختلالات خواب مانند بی‌خوابی یا هیپرسومنولانس مواجه هستند، ممکن است در معرض ریسک بالاتری برای ابتلا به بیماری آلزایمر باشند. در این محتوا به مهم‌ترین سوالات شما پاسخ می‌دهیم که عبارت است از:

• اختلالات خواب در مبتلایان به آلزایمر چیست؟
• علل ابتلا به آلزایمر کدام‌اند؟
• چه عواملی اختلالات خواب بیماران مبتلا به آلزایمر را تشدید می‌کند؟
• مهم‌ترین نکات برای کمک به درمان اختلالات خواب کدام‌اند؟

اختلالات خواب در مبتلایان به آلزایمر

بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده دژنراتیو مغزی است که بر حافظه، تفکر و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد. اختلالات خواب یکی از شایع‌ترین مشکلات مرتبط با بیماری آلزایمر است. در واقع، حدود 70 تا 80 درصد از افراد مبتلا به بیماری آلزایمر نوعی اختلال خواب را تجربه می‌کنند که تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی آن‌ها دارد.

انواع مختلفی از اختلالات خواب وجود دارد که می‌تواند بر افراد مبتلا به بیماری آلزایمر تأثیر بگذارد، از جمله:

• بی‌خوابی: مشکل در به خواب رفتن یا ماندن در خواب
• خواب‌آلودگی در روز: احساس خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز
• آپنه خواب: وقفه‌های تنفسی در هنگام خواب
• حرکات غیرارادی اندام در خواب: تکان دادن یا لگد زدن در هنگام خواب
• اختلال ریتم شبانه روزی خواب: اختلال در چرخه خواب و بیداری

این اختلالات خواب می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری آلزایمر و همچنین مراقبین آن‌ها داشته باشند.

علل ابتلا به آلزایمر

علل متعددی برای ابتلا به آلزایمر وجود دارد، از جمله:

• داروها: برخی از داروهایی که برای درمان بیماری اختلالات خواب استفاده می‌شوند، می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند که باعث ابتلا به آلزایمر می‌شوند. ابتلا به آلزایمر با مصرف قرص خواب آور  یکی از علل شایع این بیماری است. با درمان اصولی اختلالات خواب و عدم مصرف خودسرانه داروهایی مانند قرص خواب می‌توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد.
• ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی بیماری آلزایمر می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
• سن: خطر ابتلا به آلزایمر با افزایش سن بیشتر می‌شود.
• سبک زندگی: عواملی مانند رژیم غذایی نامناسب، کم‌تحرکی و مصرف دخانیات می‌توانند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهند.

چه عواملی اختلالات خواب بیماران مبتلا به آلزایمر را تشدید می‌کند؟

عوامل متعددی وجود دارد که می‌توانند اختلالات خواب در بیماران مبتلا به آلزایمر را تشدید کنند. در زیر به برخی از این عوامل اشاره شده است:

1. آمیزه‌های بتا آمیلوئید: تجمع آمیزه‌های بتا آمیلوئید در مغز می‌تواند به تغییرات ساختاری و فعالیت‌های مغزی منجر شود که ممکن است به اختلالات خواب منجر شود.
2. تغییرات در ساعت بیولوژیکی: در بیماران آلزایمر، ساعت بیولوژیکی ممکن است تغییر کند که موجب تخلیه نامنظم هورمون‌ها و نوع خاصی از خواب شود.
3. اضافه وزن و بیماری‌های مرتبط با آن: افراد با اضافه وزن یا چاقی ممکن است به اختلالات خواب مانند اپنی سندروم خواب در مرحله REM دچار شوند که می‌تواند به افزایش اختلالات خواب در بیماران آلزایمر منجر شود.
4. استرس و اضطراب: استرس و اضطراب می‌توانند به تشدید اختلالات خواب در بیماران آلزایمر کمک کنند.
5. داروها: برخی داروهای مصرفی برای درمان بیماری آلزایمر، مانند داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب، اختلالات خواب را تشدید می‌کنند.
6. فعالیت‌های نامناسب در روز: کمبود فعالیت‌های جسمانی یا فعالیت‌های فیزیکی زیاد در طول روز امکان دارد به اختلالات خواب کمک کنند.
7. فعالیت‌های شناختی و رفتاری: برخی فعالیت‌های روان‌شناختی یا رفتاری می‌تواند به تشدید اختلالات خواب کمک کند. مثلاً استفاده از تکنولوژی قبل از خواب یا فعالیت‌های ذهنی فعال قبل از خواب.
8. بیماری‌های مرتبط: بیماری‌هایی مانند درد، بیماری‌های قلبی و مشکلات تنفسی می‌توانند اختلالات خواب را تشدید کنند.

برای مدیریت و کنترل اختلالات خواب در بیماران آلزایمر، انجام مشاوره با پزشک متخصص و توجه به این عوامل می‌تواند بسیار مفید باشد. استفاده از تکنیک‌های غیردارویی و در موارد لزوم داروهای مخصوص خواب زیر نظر پزشک متخصص می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.

نکات مهم برای کمک به درمان اختلالات خواب

برای کمک به درمان اختلالات خواب در بیماران مبتلا به آلزایمر و حالت‌های دیگر، ترکیبی از رویکردهای غیردارویی و در موارد لزوم دارویی می‌تواند مفید باشد. نکات مهمی که برای کمک به درمان اختلالات خواب اثربخش است:

• روال خواب منظم: تشویق به تعیین یک ساعت خواب و بیداری منظم و ایجاد یک روال خواب ثابت. جلوگیری از خواب در طول روز برای حفظ ساعت بیداری در شب.
• محیط خواب مناسب: اطمینان از آرامش و خلوت بودن محیط خواب. استفاده از روش‌های کنترل دمای محیط خواب و روشنایی مناسب.
• محدود کردن مصرف قهوه، الکل و دخانیات: این موارد می‌توانند به تحریک سیستم عصبی مرکزی و تشدید اختلالات خواب کمک کنند.
• تمرینات فیزیکی: انجام فعالیت‌های ورزشی ملایم مانند پیاده‌روی یا یوگا قبل از خواب می‌تواند به کیفیت خواب کمک کند.
• تغییرات در رژیم دارویی: در مواردی که داروهای مصرفی برای درمان بیماری آلزایمر اختلالات خواب را تشدید می‌کند، با پزشک مشورت کرد تا رژیم دارویی تغییر کند.
• استفاده از روش‌های رفلکسولوژی: مانند آروماتراپی یا ماساژ قبل از خواب.
• مشاوره با یک متخصص روان‌شناس یا روانپزشک: برای مدیریت استرس، اضطراب و مشکلات روانی بهتر است به یک مشاور متخصص مراجعه کنید.

در نهایت، توجه به نیازها و وضعیت فرد و استفاده از ترکیب متداولی از روش‌های مختلف می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و کاهش اختلالات خواب کمک کند. همچنین، مشاوره با پزشک تخصصی برای تشخیص دقیق و تدوین برنامه درمانی مناسب بسیار حیاتی است.

 جمع بندی:

اختلالات خواب و بیماری آلزایمر ارتباط پیچیده‌ای دارند؛ اختلالات خواب می‌توانند ریسک ابتلا به آلزایمر را افزایش دهند و خود این بیماری نیز موجب بروز مشکلات خواب می‌شود. در بیماران آلزایمر، اختلالات خواب نظیر بی‌خوابی، آپنه خواب و اختلال ریتم شبانه‌روزی شایع است و این مشکلات تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی دارند. تغییرات مغزی، داروها و اضطراب از علل اصلی اختلالات خواب در آلزایمر هستند. مدیریت این اختلالات از طریق رویکردهای غیردارویی و دارویی زیر نظر متخصصین می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و زندگی بیماران کمک کند.