امام صادق علیه السلام رئیس مکتب تشیع

چرا امام ششم را «صادق» می‌ نامند؟

امام جعفر بن محمد الصادق ششمین امام و جانشین رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) می باشد که خداوند متعال آن حضرت را به جانشینی رسولش برگزیده و رسول خدا طبق دستور الهی دوازده جانشین خود را مشخص کردند که امام صادق(ع) پس از شهادت پدر بزرگوارشان امام باقر(ع)، عهده دار مقام الهی امامت شد. ولادت آن حضرت در شهر مدینه سال 83ق بود و در شوال 148 در سن 65 سالگی به شهادت رسیده و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد و به مدت 34 سال امامت کرد.[1]

یکی از لقب های مشهور آن حضرت، صادق است که با نگاهی به روایات می توان گفت که این لقب را همانند مقام امامت، خداوند متعال به آن حضرت عطا کرده و رسول گرامی اسلام(ص) از طریق وحی این خبر را داده بود، چنانکه محمد بن مسلم روایت می کند که نزد امام باقر(ع)نشسته بود که حضرت جعفر(ع) وارد شد…. امام باقرآن حضرت را بغل کرد و به سینه چسباند، سپس به من فرمود: ای محمد! این امام تو بعد از من است، به او اقتدا کن و از او دانش فراگیر که به خدا قسم این همان صادق است که رسول خدا آن را برای ما وصف کردند و آگاه باش که شیعیان او در دنیا و آخرت پیروز و دشمنانش در دنیا و آخرت بر لسان هر پیامبری نفرین شده هستند.[2]

امّا اینکه چرا در میان ائمه اطهار(علیهم السلام) امام ششم را صادق می نامند باز از روایات روشن می شود که رسول خدا راز و رمز این لقب را که خداوند متعال بر آن امام عطا نموده بیان کرده اند که به چند روایت به عنوان تبرک اشاره می شود:

1.صادق نام آسمانی آن حضرت: ابی حمزه ثمالی از امام سجاد(ع) پرسید: یابن رسول الله، مرا از امامانی خبر ده که پس از رسول خدا اطاعتشان بر ما واجب است؟

امام یکایک ائمه اطهار(علیهم السلام) را شمرد و رسید به نام مبارک امام جعفر(ع) که فرمود: نام او در نزد اهل آسمان صادق است. ابی حمزه ثمالی گوید: پرسیدم: سرورم همه شما صادقید، پس چرا فقط او صادق است؟ امام فرمود: پدرم از پدرش از رسول خدا(ص) نقل کرده که فرمود: وقتی فرزندم جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب متولد شد به او صادق بگویید، زیرا پنجمین فرزند او که جعفر نام دارد، ادعای امامت خواهد کرد و بر خدا دروغ خواهد بست و او نزد خدای متعال جعفر کذاب است.[3]

2.صادق دستور رسول خدا: همان گونه که از روایت اول فهمیده شد، لقب صادق به دستور خدا است که طبری آورده: رسول خدا(ص) فرمودند: وقتی فرزندم جعفربن محمدبن علی بن حسین متولد شد او را صادق بنامید، زیرا از فرزندان او پسری به دنیا خواهد آمد که به او جعفر کذاب خواهند گفت. وای بر او از جرأتی که بر خدا می کند و ظلمی که به امام زمانش می کند.[4] شبیه این روایت از امام زین العابدین از رسول خدا نقل شده که در آخر آن آمده، (جعفر کذاب) ادعای امامتی را که حقش نیست خواهد کرد و به کذاب مشهور خواهد شد.[5] بنابراین لقب مبارک امام ششم شیعیان را خداوند متعال، صادق نامید تا امتیازی باشد بین آن امام حق و راستین از جعفری که به دروغ ادعای امامت می کند.

پی نوشت ها

[1] ر.ک: شیخ مفید، محمد، الارشاد، ترجمه هاشم رسولی محلاتی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ سوم، 1383ش، ج2، باب 12، ص252.

[2] خزاز قمی رازی، کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر، قم، انتشارات بیدار، 1401ق، ص253

[3] شیخ صدوق، کمال الدین، قم، انتشارات موسسه نشر اسلامی، 1405ق، ص320.

[4] ابن جریر طبری، محمد، دلائل الامامه، قم، موسسه البعثه، چاپ اول، 1413ق، ص248.

[5] شیخ صدوق، علل الشرائع، نجف، المکتبة الحیدریه، 1386ق، ج1، ص234.