تصمیم گیری شهودی چیست و چه نقشی در موفقیت ما دارد؟
تعریف شهود چیست؟ تفکر شهودی یعنی چه؟تفکر شهودی چه تفاوتی با تفکر تحلیلی دارد؟آیا واقعاً میتوان به تصمیم گیری شهودی اعتماد کرد؟تفکر شهودی در فضای علمی و دانشگاهی/نقاط قوت و ضعف هر یک از این دو الگوی تفکر و تصمیمگیری چیست؟آیا تفکر شهودی و تصمیم گیری شهودی را میتوان یک مهارت در نظر گرفت؟ یعنی میشود برای تقویت آنها تلاش کرد؟ آیا چنین تلاشی ضروری و مفید است؟
در کنار روش تصمیم گیری مرحله ای که مراحل جداگانه ای دارد، روش دیگری نیز در تصمیم گیری مطرح است که با عنوان تصمیم گیری شهودی شناخته می شود. در این قسمت بیان میکنیم هدف از روش تصمیم گیری شهودی چیست؟ این روش چه تفاوت هایی با روش مرحله ای دارد و چگونه می توان این نوع تصمیم گیری را تقویت کرد؟
تصمیم گیری شهودی چیست؟
شهود چیست؟ تعاریف متناقضی از این مفهوم ارائه شده است. آنچه اینجا منظور است، نوع تفکری است که شما را قادر می کند تا صدها و هزاران فقره معلومات گوناگون را که در ذهن خود بایگانی کرده اید به طور ناهشیار و همزمان به کار بگیرید. ذهن شما به سرعت عمل می کند، بدون هر گونه درک و بررسی تفصیلی که در شیوه استدلالی مشاهده می شود. شهود نوعی تفکر سریع است، حالت شهودی نوعی چرخه انتخابی سریع است که در آن اطلاعات و ایده ها از حافظه فرد جمع آوری شده و به آنها ارزش داده می شود. این کار به قدری سریع اتفاق می افتد که فرد نمی تواند ثبت روشنی از آنچه رخ می دهد داشته باشد. شهود همیشه به یافتن پاسخ صحیح منجر نمی شود.
عوامل موثر در تصمیم گیری شهودی
اهمیت تصمیم گیری شهودی
موقعیت هایی پیش می آید که اگر به تصمیم حتی ناقصی در زمان حال عمل کنید، از برنامه کاملی که یک هفته بعد عملی خواهد شد، بهتر است. آموزش استفاده از این نوع تصمیم گیری در آموزش های نظامی جایگاهی ویژه دارد. تصور کنید فرماندهی اگر در زمان های حساس که در آنها سرعت عمل نقش تعیین کننده دارد بخواهد از تصمیم گیری تحلیلی و مرحله ای استفاده کند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
روش های تقویت تصمیم گیری شهودی
بیشتر بخوانید : مهارت های تصمیم گیری را تقویت کنیم
۱٫ بهتر گوش بدهید
۲٫ زیاد کتاب بخوانید
۳٫ پیش از اجرای تصمیم درباره آن تأمل کنید
۴٫ ارزیابی باورها
۵٫ با دیگران مشاوره و گفت و گو کنید
بیشتر بخوانید : جایگاه مشورت
۶٫ تجارب خود را افزایش دهید
۷٫ از تکرار در محیط های گوناگون یاد بگیرید
۸٫ برای شناسایی و تشخیص هیجانات خود آموزش ببینید
هیجانات می توانند سرنخ هایی برای الگوها و تجارب قبلی باشند.
۹٫ تمرین کنید
تصمیم گیری شهودی خوب در نتیجه تمرین به وجود می آید. شما در محیط هایی که احتمال خطا کم است یا اینکه خطا قابل تحمل است می توانید با تمرین به تقویت تصمیم گیری شهودی خود بپردازید. برای شروع، این روش برای موارد کوچک و کم اهمیت مناسب است؛ مواردی که شکست در تصمیم نتایج منفی کمی به دنبال داشته و این روش تصمیم گیری سریع را به همراه دارد.
۱۰٫ ارزیابی کنید
تصمیم های شهودی خود را ارزیابی کرده و به نقاط قوت و ضعف آنها را بررسی کنید.
در پایان توصیه می کنیم در صورتی که زمانی کافی دارید، از فرایند دارای ساختار و مرحله ای برای تصمیم گیری استفاده کنید، این کار به ویژه در تصمیمات مهم زندگی اهمیت بیشتری پیدا می کند.
آسیب های روش شهودی
به این نکته نیز توجه داشته باشید که استفاده از روش تصمیم گیری شهودی می تواند آسیب های خاصی داشته باشد. در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:
۱٫ کمبود اطلاعات
تصمیم گیری شهودی به اطلاعات نادرست، ناکافی، غیر قابل اعتماد یا ناتمام مبتنی بر الگوهای تجربی قبلی به طور سریع پاسخ می دهد.
۲٫ تمایلات احساسی کوتاه مدت
پژوهش های شناختی نشان داده اند که در طول تصمیم گیری حتی تصمیمات متخصصان نیز به وسیله هیجانات غیر مرتبط با تصمیم تحت تأثیر قرار می گیرند.
۳٫ توجه ناکافی به جایگزین ها
شهود اغلب بر شناسایی الگو متکی است و متوجه راه حل هایی است که با الگوی ادراک شده فعلی به خوبی هماهنگ است و این، گزینه های مورد توجه را محدود می کند.
۴٫ نبود ذهن باز
هر فردی تجارب متفاوتی دارد که سکویی را برای تفکر شهودی او پدید می آورد.
۵٫ استفاده نامناسب
افرادی که در یک حوزه تجارب، مهارت ها و تفکر شهودی خوبی دارند دچار بیش اعتمادی به خود شده و شهود خود را در تمام حوزه های ناشناخته و نامرتبط نیز به کار می برند.
[۱] Curiosity.
[۲] Emotional stability.
برگفته از کتاب بیا تصمیم بگیریم؛ ابوالفضل ابراهیمی