وقتی اطرافیانتان رفتار بدی دارند و شما به خود می‌گیرید، خیلی احساس دلخوری می‌کنید و گویی سیلی محکمی خورده‌اید. شاید تاکنون با چنین موردی برخورد نکرده‌اید، اما اگر آدم حساس و زودرنجی باشید، از رفتارهای اطرافیان رنجیده خاطر می‌شوید و خیلی زود بهتان برمی‌خورد. در این مواقع باید چه واکنشی نشان داد؟ چطور می‌توانیم حرف و رفتار دیگران را به خود نگیریم؟

شاید از جمله افرادی باشید که مسائل اطرافتان را حتی اگر هیچ ارتباطی به شما نداشته باشد، با تمام وجود حس می‌کنید. اگر دیگران مقابل یا پشت سرتان از شما بدگویی یا انتقاد کنند، حس می‌کنید ارزشی برایتان قائل نیستند. حتی برخی مواقع بقیه صحبتی با شما نمی‌کنند، اما از حالت صورت یا حرکت بدنشان برداشت بدی می‌کنید. حتی ممکن است خیال‌بافی کنید و به این نتیجه برسید که از فلان حرف یا رفتار شما ناراحت شده‌اند. یکی از دوستان من مدام رفتار دیگران را به خود می‌گرفت و خیلی حساس بود. این خصوصیت او، بقیه و حتی خودش را آزار می‌داد و برای اطرافیانش سوء تفاهم های زیادی به وجود می‌آورد.

شاید خیلی راحت بگویند به خودتان نگیرید، با شما نبودم. در اغلب مواقع این حرف درست است، اما اگر فرد ترش‌رویی را ببینید و این حرف را از او بشنوید، باور کردنش چندان ساده نیست. فرد حساس نمی‌تواند تحت تأثیر دیگران قرار نگیرد، پس لازم است با این مشکل روبهرو شود. حقیقت این است که احساسات ما، راه برقراری ارتباط ما آدم‌ها با یکدیگر است. این ارتباط خود را در روابط خانوادگی، دوستی و فامیلی بیشتر نشان می‌دهد، پس نمی‌توانید به احساساتتان بی‌توجه باشید.

برای کنترل حساسیت و به خود نگرفتن حرف و رفتار اطرافیانمان، راه‌های زیادی وجود دارد. اگر بیش‌ از اندازه حساس باشیم، با هر مسآله‌ای تا چند روز در عذاب خواهیم بود یا حتی درمورد خودمان نظر بدی پیدا می‌کنیم.

برای ترک عادت حساسیت نسبت به رفتار و حرف دیگران، تکنیک‌های زیر را به کار بگیرید:

۱٫ ارزش خودتان را دریابید

اگر خودتان را بشناسید و به ارزش وجودی‌تان پی ببرید، می‌توانید از قضاوت زودهنگام در مورد دیگران دست بکشید و خودتان را آزار ندهید. برای شناخت خودتان وقت بگذارید و با بی‌توجهی به حرف مردم و بدون درنظر گرفتن این‌که درباره‌ی شما چه می‌گویند و چه فکری می‌کنند به شناخت بهتر خود برسید. ۵ مورد از خصوصیات شخصیتی خود را که به داشتنش افتخار می‌کنید، روی کاغذ بیاورید و هر زمان نسبت به رفتار دیگران حساسیت به خرج دادید، آنها را تکرار کنید.

ناراحت نشدن از دیگران - یافتن ارزش خود

۲٫ محرک‌های احساسی‌تان را شناسایی کنید

در گذشته هر کسی اتفاقاتی پیش آمده که اکنون احساساتمان را تحریک می‌کند؛ مثلاً عصبانی یا هیجان‌زده می‌شویم. برخی رفتارها خصوصا رفتارهایی که دیگران در گذشته یا اکنون دارند، ما را طوری برمی‌انگیزاند که نسبت به برخی موارد حساس می‌شویم. فرض کنید پدرتان در گذشته خیلی سخت‌گیر بوده و شما همیشه تلاش می‌کردید او را راضی نگه دارید و بی‌عیب و نقص باشید. به همین دلیل، هر فردی که کوچک‌ترین ایراد را از شما می‌گیرد، نسبت به بقیه که در شرایط شما قرار دارند، واکنش بیشتری از خود نشان می‌دهید. اگر مسئله ای باعث ناراحتی‌تان شد، از خود بپرسید آیا واقعا ناراحت شدم، یا مسئله ای هست که حساسیتم را تحریک می‌کند؟

۳٫ سعی کنید خودتان باشید

هیچ‌وقت تلاش نکنید نقش فرد دیگری را بازی کنید و همیشه خود واقعی‌تان باشید. باید هر آنچه که اکنون هستید را با تمام وجود بپذیرید تا خود واقعی‌تان را دریابید. برای اینکه خودتان باشید، باید همواره کاری را انجام دهید که دوست دارید. در هر کاری ابتدا به خودتان توجه کنید و ببینید انجام چه کاری برایتان بهتر است.

۴٫ از اشتباه کردن نترسید

سقراط می‌گوید: خوشبخت کسی است که از هر اشتباه و خطایی که از او سر می زند، تجربه‌ی ارزشمندی به دست می‌آورد.

نترسیدن از اشتباه - ناراحت نشدن از دیگران

پس، از اشتباه کردن نترسید و گاهی به خود اجازه‌ی اشتباه کردن بدهید و این باور را در خود به وجود آورید که اشتباهات بخشی از روندی است که در مسیر تکامل شخصیت و رسیدن به شخصیت ایده‌آل باید طی کنید. وقتی کار اشتباهی انجام می‌دهید، خود را ببخشید و از تجربه‌ی جدید استقبال کنید. باید در قبال کارهایتان مسئولیت‌پذیر باشید، اما اگر کسی با شما مخالف بود، خیلی خودتان را اذیت نکنید. باید بپذیرید هیچ‌کسی بی عیب و نقص نیست و یادتان باشد اگر از اشتباهات درس بگیرید دیگر همانند قبل باعث آزارتان نمی‌شوند.

۵٫ برای روابطتان حدومرز داشته باشید

داشتن حدومرز در رابطه‌هایتان کمک می‌کند تا کمتر از رفتار دیگران آسیب ببینید. گاهی لازم است به بعضی چیزها «نه» بگوییم؛ این «نه گفتن» می‌تواند به همکار یا شریک زندگی‌تان باشد یا «نه گفتن» به کارهایی که علاقه‌ی زیادی به آنها ندارید یا از نظر عاطفی به شما آسیب می‌زنند. اگر همیشه به دنبال راضی نگه‌داشتن دیگران باشید و تمام کارهایتان را به همین نیت انجام دهید، اگر آنها کاری انجام دهند که باعث ناراحتی‌تان شوند، ممکن است واکنش غیرعادی از خود نشان دهید.

۶٫ فراموش کنید و بگذرید

از هر تجربه‌ای که به دست می‌آورید استفاده کنید و شخصیت خود را شکل دهید. قطعا در زندگی همه‌ی ما اتفاقات آزاردهنده‌ای رخ داده است. آن را برای بلند شدن، جان گرفتن، ایجاد حس همدردی و شکل دادن به شخصیتتان به کار بگیرید. اجازه ندهید این تجربه خودِ کنونی‌تان را بسازد. هم‌چنین از آن برای تقویت و افتخار کردن به خودتان استفاده کنید.

۷٫ مهربان بودن نیاز به پذیرش از جانب دیگران ندارد

گاهی فکر می‌کنیم اگر با همه مهربان باشیم و برایشان وقت بگذاریم، آنها هم باید با ما همان‌گونه رفتار کنند. حقیقت این است که مهربان بودن باعث محبوبیت ما نزد دیگران نمی‌شود و باعث نمی‌شود تأیید آنها را به دست آوریم. پس بهتر است اگر کاری برای دیگران انجام می‌دهیم به این خاطر باشد که خودمان این‌طور می‌خواهیم؛ نه به خاطر انتظاری که برای جبران و رفتار متقابل از آنها داریم.

ناراحت نشدن از دیگران

۸٫ منطقی باشید

وقتی مسئله ای ناراحتتان می‌کند یا باعث می‌شود احساس خوبی نداشته باشید، بعد از این‌که منطقی به آن نگاه کنید، درک بهتری از آن مسآله پیدا خواهید کرد. باید ببینید واکنشی که نشان داده‌اید، مناسب بوده یا کار اشتباهی انجام داده‌اید؟ آیا واقعا اشتباهی از شما سرزده یا بی‌دلیل مسئله را بزرگ کرده‌اید؟ اگر کسی واقعاً به شما صدمه رسانده می‌توانید ناراحتی‌تان را با او در میان بگذارید یا به‌طور کل قضیه را فراموش کنید!

اگر به اختیار خود از اعتراف به این مسئله طفره می‌روید که نیازهای تأمین نشده‌تان باعث بروز واکنش عاطفی نامناسب هستند، پس حس می‌کنید احساساتتان شما را حبس کرده‌اند و توانایی درست نفس کشیدن را ندارید. از سوی دیگر با خود روراست باشید، نگاه واقع‌بینانه‌ای به خود بیندازید و ببینید چه توقعات نابه‌جایی از خود دارید. با این کار، دید واقع‌بینانه‌تری به خود پیدا خواهید کرد. با رعایت نکات مذکور خود را از فکر و خیال رها می‌کنید و در آینده، واکنشی را که به اطرافیانتان نشان می‌دهید خودتان انتخاب می‌کنید، رفتار مسئولانه‌تری از خود نشان می‌دهید و احساساتتان نیز بی‌طرفانه‌تر می‌شوند.

گاهی نیاز است به احساساتمان تکیه نکنیم و منطقی‌تر باشیم. توجه داشته باشید که این مسئله بسیار مهم است. باید ببینیم احساسات درونی‌مان از کجا نشأت گرفته‌اند، چطور به آنها واکنش نشان دهیم و چطور با موقعیتی که در آن قرار داریم، مواجه شویم و از آن درس بگیریم. وقتی یاد بگیریم در هر شرایطی چه واکنشی از خود نشان دهیم، در آینده می‌توانیم واکنش خود را به پاسخی منطقی و معقول تبدیل کنیم.

منبع: psychologytoday