عوامل موثر در فرآیند تصمیم گیری قسمت سوم

 در قسمت های قبلی به عواملی که در تصمیم گیری نقش موثر داشتند، اجمالا اشاره ای کردیم. ولی برای اینکه یک تصمیم بتواند عملیاتی بشود و در زندگی ما نقش ایفا کند نیاز به عوامل دیگری دارد که در این مقاله سعی داریم شما را با آنها آشنا کنیم.

تصمیم خوب، باید تبدیل به یک سبک زندگی شود تا همیشگی باشد.

عوامل پایداری در اجرای تصمیم

بارها در مشاوره ها با افرادی مواجه شده ایم که روی یک کار خاص تمرکز نمی کنند و مدام از این شاخه به آن شاخه می پرند و انرژی و عمر خود را به هدر می دهند. تغییر شغل پی در پی، تغییر رشته، تردید در ادامه کار، وسواس درباره تغییر محل زندگی و مواردی از این دست ممکن است ارتباط مستقیمی با پایدار نبودن بر تصمیم داشته باشد. این افراد به اصطلاح دهن بین! با اندک سختی در راه خود تردید می کنند و نمی توانند یک راه را ادامه دهند. یادمان باشد دونده ای پیروز است که مستقیم و مداوم حرکت می کند؛ به قول شاعر:
رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود
رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود
و این افراد به دلیل ناتوانی در حرکت مداوم در یک مسیر، اغلب زندگی پر از شکست و ناموفقی را تجربه می کنند.عواملی متعددی می تواند به ما در عمل پیوسته به یک تصمیم کمک کند. این عوامل از مرحله تصمیم گیری بر یک کار تا پایان عمل به آن را در بر می گیرند. برخی از مهم ترین این عوامل عبارت اند از:

۱٫ واقع بینی در تصمیم گیری

اولین نکته در این زمینه که باید در زمان تصمیم گیری حتماً به آن توجه داشته باشید، توجه به واقعیت های زندگی خودتان است. هر فردی توانایی ها، منابع و نقاط ضعف و قوت خود را دارد و باید در زمان تصمیم گیری به این واقعیت ها توجه داشته باشد و برای خود برنامه ریزی کند. درباره داشته های خود واقع بین باشید. اگر تلاش تان را برای نشدنی ها صرف کنید، شکست خواهید خورد. از خودتان بپرسید چه چیزی برای شما ممکن است؟ علاوه بر محدودیت هایی که در هر فرد ممکن است وجود داشته باشد، برخی محدودیت ها نیز از محیط و شرایط خارجی نشئت می گیرند که آنها را نیز باید در هنگام تصمیم گیری در نظر داشت.

۲٫ مدیریت زمان

یکی از دلایل مهم که به اختلاف در عملکردها منجر می شود، مدیریت زمان است. یک نفر به درستی کارها را از نظر اهمیت آنها درجه بندی می کند و زمان خود را بر طبق آن مدیریت می کند، در حالی که فرد دیگری به طور اتفاقی با آنها برخورد می کند. عمر ما از دقیقه ها و ثانیه ها تشکیل شده، پس می توان گفت کسی که از این دقایق و ثانیه ها خوب استفاده کند، از عمر خود به خوبی بهره برده است.
با مدیریت زمان، شما می توانید شمار تکالیف کامل نشده را کاهش داده و استفاده ی مؤثر از زمان را آسان سازید. امام علی علیه السّلام می فرماید: «همانا شبانه روز تو همه ی نیازهایت را پوشش نمی دهد، پس زمان آن را میان کار و آسایش خود تقسیم کن». [۱]
[۱] «ان لیلک و نهارک لا یستوعبان حاجاتک، فاقسمها بین عملک و راحتک» (عبد الواحد تمیمی آمدی؛ تصنیف غرر الحکم و درر الکلم؛ ص ۴۸۰، ح ۱۱۰۳۵).

۳٫ تقویت اراده

برای رسیدن به هدف علاوه بر تصمیم گیری صحیح، اصل دیگری که باید رعایت شود، اصل مقاومت است که از آن به اراده یا «اصل تسلیم ناپذیری» یاد می شود. معنای این اصل آن است که انسان در برابر سختی های راه، شکست ها و ناکامی ها مقاومت کند. این اصل در ما انسان ها قابل تقویت است. برای به دست آوردن اراده ای قوی و محکم، توجه به تدریجی بودن آن و نیاز به تمرین و ممارست، امری ضروری است. گمان نکنید می توانید به طور بازدارنده و بدون هیچ تلاشی به آن دست یابید؛ بنابراین به راهکارهای عملی زیر توجه کنید و به آنها پایبند باشید:
ـ امیدواری نقش بنیادی در تقویت اراده دارد، انسان باید در زندگی با امید زندگی کند. یأس و ناامیدی انسان را از رسیدن به هدف باز می دارد و روند زندگی را دچار مشکل می کند. انتظار پیروزی و امید در آن دسته از بزرگان علمی که قله های موفقیت را فتح کرده اند، قوی بوده است.
ـ کارهایی را که به عهده می گیرید، ناتمام رها نکنید. آنها را به نحو احسن و تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه دهید. از رها کردن یا سر هم بندی امور بپرهیزید.
ـ بهره گیری از سرگذشت انسان های با اراده، خواندن سرگذشت آنها، عامل تعیین کننده ای در تقویت اراده است. خواندن زندگی نامه انسان های با اراده موجب می شود که انسان در برابر عواملی که موجب ضعف اراده می شود، مقاومت و عوامل تقویت اراده را تجربه کند.
ـ تلقین به خود در تقویت اراده، اثر قابل ملاحظه ای دارد، بنابراین هر روز جملاتی را به خود تلقین کنید؛ مانند: «هیچ چیز نمی تواند اراده مرا متزلزل کند»، «بر من لازم است که موفق شوم؛ زیرا موفقیت از آن نیرومندان است» و…

۴٫تبدیل تصمیم به یک سبک پایدار در زندگی

این امر ممکن است در ابتدای کار وقت بیشتری از شما بگیرد، اما اگر شما به گونه ای عمل کنید که یک تصمیم جای خود را در زندگی شما باز کند، پس از مدتی بدون صرف انرژی بیشتر و با سهولت بیشتری عملی می شود. به عبارتی در اوایل عمل به تصمیم، شما باید مراقبت بیشتری داشته باشید تا با رفع موانع احتمالی و تقویت انگیزه خود به جایی برسید که آن تصمیم به یک رفتار عادی در زندگی شما تبدیل شود.

۵٫ توجه به نتایج یک تصمیم در زندگی

از جمله عواملی که موجب پایداری بر عمل به تصمیم ها می شود، توجه به نتایج یک تصمیم است. این کار از سویی نقش راهنما و تصحیح کننده در زندگی شما خواهد داشت و به عبارتی با این توجه، شما نواقص خود را در می یابید و سعی در برطرف کردن آنها می کنید و از سوی دیگر شما با دیدن نتایج مثبت تصمیم ها، انگیزه بیشتری برای عمل به آن تصمیم خواهید یافت.

برگرفته از کتاب بیا تصمیم بگیریم؛ ابو الفضل ابراهیمی