صفات یک همسر خوب

ملزومات همسری:

آمادگیهای لازم قبل از ازدواج:

حتما به تناسب طرفین در موارد زیر دقت کنید:

از کجاها تحقیق کنیم؟

ملاک های دسته اول عبارتند از:

۱ – تدیّن و دیندارى: کسى که پاى بند دین نیست، تضمینى وجود ندارد که پاى بند رعایت حقوق همسر و ادامه زندگى مشترک باشد. اگر یکى دیندار و دیگرى بى دین باشد، زندگی آنان روى سعادت را نخواهد دید. سعادت بدون دیانت محال است. اگر هر دو بى دین باشند، باز تضمینى وجود ندارد که رعایت حقوق یکدیگر را بنمایند. البته منظور از دیندارى و تدیّن این است که پاى بندی به اسلام داشته باشند و اسلام را با جان و دل پذیرفته و در عمل به آن کوشا باشند، نه تدین سطحى و بى ریشه و بى عمل.
پیامبر(ص) به شخصى که مى‏‌خواست ازدواج کند، فرمود«علیک بذات الدین؛[۱] بر تو باد که همسر دیندار بگیرى».

در مورد دیگرى فرمود: «کسى که با زنى به خاطر ثروتش ازدواج کند، خداوند او را به حال خودش وامى‌‏گذارد . کسى که فقط به خاطر زیبایى با زنى ازدواج کند، در او امور ناخوشایند خواهد دید. کسى که به خاطر دین و ایمانش با او ازدواج کند، خداوند همه آن امتیازات را برایش فراهم خواهد کرد».[۲]
دین دار بودن، به این است که داراى صفات ذیل باشد: عفت، حجاب، حیا، نجابت، اخلاق خوب، خوش حرف و خوش زبان بودن، اهل نماز و مناجات، علاقه‏‌مند به قرآن و اهل بیت، ترس از خدا داشتن، آبرونگه‏دار بودن، اسراف کار نبودن و… .

۲ – اخلاق خوب از ویژگى‌‏هاى لازم و اساسى براى همسر است: منظور از اخلاق خوب تنها خنده رویى و خوش خلقى نیست، بلکه به معناى اخلاق اسلامى داشتن و نفس را تهذیب و پاک نمودن است.
پیامبر(ص) فرمود:« اذا جاءکم من ترضون خُلقه و دینه فزوّجوه و ان لا تفعلوا تکن فتنه فى الارض و فساد کبیر؛[۳] با کسى که اخلاق و دینش مورد پسند باشد، ازدواج کنید. اگر چنین نکنید، فتنه و فساد بزرگى در زمین به وجود خواهد آمد».
فردى از امام رضا(ع) سؤال کرد: براى دخترم خواستگارى آمده که بد اخلاق است. آیا دخترم را به او بدهم؟ حضرت فرمود: «لا تزوّجه ان کان سیئى الخُلق؛[۴] اگر بد اخلاق است، دخترت را به او نده».
نمونه اخلاق بد، لجاجت و یکدندگى، تکبر نسبت به همسر، بى ادب بودن، بى وفایى، کینه توزى، سوءظن داشتن، سبکى و هرزگى، کم ظرفیتى و بى تابى، با محبت نبودن و بد چشم بودن است.

۳– شرافت خانوادگى: منظور از شرافت خانوادگى، شهرت و ثروت و موقعیت اجتماعى نیست، بلکه منظور نجابت و پاکى و تدین خانوادگى طرفین است، زیرا ازدواج با یک فرد مساوى است با پیوند با یک خانواده و فامیل ایجاد و یک نسل. در ازدواج و انتخاب همسر معقول نیست که انسان بگوید: مى‌‏خواهم با خود این فرد زندگى کنم و کارى به کار خانواده‌‏اش ندارم. پیامبر(ص) فرمود: «انظر فى أى شى تضع ولدک فان العرق دساس؛ نیک بنگر که فرزندت را کجا قرار مى‏‌دهى، زیرا نطفه و ژن‏ها و خصوصیات ارثى، خواه ناخواه منتقل مى‌‏شود و تأثیر مى‏‌گذارد».
پیامبر(ص) فرمود: «بنگرید چه کسى را به همسرى بر مى‌‏گزینید، زیرا فرزندان، مانند دایى هایشان مى‌‏شوند».[۵]
باز حضرت در تمثیلی زیبا فرمود: «ایاکم و خضراء الدمن قیل یا رسول الله: و ما خضراء الدمن؟ قال: المرءه الحسناء فى منبت السوء؛ از سبزه‏هاى قشنگى که روى مزبله‏ها سبز می شود، پرهیز کنید. پرسیدند: مقصودتان چیست؟ فرمود: زن زیبایى که در خانواده ناپسندی رشد کرده باشد .[۶]

۴ – زیبایى: زیبایى نیز یک امتیاز است و در شیرینى و سعادت زندگى زناشویى تأثیر به سزایى دارد. اگرانسانى، قیافه ظاهرى و اندام همسرش را نپسندد و او را دوست نداشته باشد، ممکن است به طور ناخواسته به او ستم و جفا کند و از او بهانه و ایراد بگیرد و زندگى را بر او تلخ نماید یا حتی بعد از ازدواج دل به دیگری دهد.
به همسران سفارش شده است که خود را براى هم بیارایند و یکدیگر را اشباع و ارضا کنند تا از انحرافات و مفاسد مصون بمانند.

۵ – کفو همدیگر بودن: سنخیت و تناسب و همتایى در علم و سواد و دین و ایمان و فرهنگ و فکر و اخلاق و تحصیلات علمى و سن و مال.
اگر در تمامى جهات تناسب بیشتر باشد، مشکلات خانوادگى کم‏تر خواهد بود.[۷] هر قدر روحیات دختر و پسر به یکدیگر نزدیک تر باشد، پیوند ازدواج آن دو از استحکام بیش تری برخوردار خواهد بود. دختر دیندار باید با شخص دیندار ازدواج کند زیرا دیندار و بی دین به طور طبیعی در مواردی با یکدیگر اصطکاک و در گیری خواهند داشت. فرد تحصیل کرده هم بهتر است با شخص درس خوانده ازدواج کند تا یکدیگر را درک کنند. هم چنین تجربه نشان داده است که وقتی اختلاف سن بین دختر و پسر زیاد باشد‌، پس ازگذشت سالیانی استحکام خانواده دچار تزلزل می شود. البته همانندی کامل امکان پذیر نیست و نباید در انتخاب همسر وسواسی بود، ولی همانندی نسبی لازم است.
احادیث و روایاتی که بیان شده، اگر چه بیشتر خطاب به مردان در انتخاب همسر است، اما معیار هایی که در آنها آمده، کلی است و در انتخاب همسر از طرف زنان نیز همین معیارها وجود دارد.
ملاک‏ها و معیار و مسائل دیگرى که بیشتر مربوط به سلیقه و موقعیت افراد است، در دسته‌‏ى دوم قرار مى‌‏گیرد و مى‌‏توان از آن صرف نظر کرد مانند: هم نژاد بودن ، یا هم شهری بودن ، یا هم زبان بودن.
اما اینکه چگونه می توانید یک همسر خوب بیابید، این کار می تواند به شکل ها و شیوه های مختلف صورت گیرد. از طریق خواهران، از طریق معرفی دوستان. از طرف افراد فامیل و خانواده ، یا بستگانی که می شناسید.

اوصاف زنان شایسته:

۱. اگر شوهر در زندگی یادآور خدا شد او را همراهی و اگر خدا را فراموش کرد، یادآور او شود و به او تذکر دهد.
۲. در حفظ دین و تقوا و انجام وظایف الهی و اجتماعی، شوهرش را یاری کند.
۳. کم خرج باشد و مهرش سنگین نباشد.
۴. خوش زبان و مهربان باشد و مانند مادری مهربان از او پرستاری و محافظت کند.
۵. ولود باشد. نازا و عقیم نباشد.
۶. خانه را محل استراحت شوهر قرار دهد و هنگام بروز مشکلات و ناراحتیها دلداریش دهد.
۷. از زحمات شوهر و چیزهایی که به منزل می آورد تشکر و قدردانی نماید.
۸. هیچگاه از شوهر چیزی را مطالبه نکند که قدرت تهیه آن را ندارد.
۹. هنگام خروج شوهر از منزل، خودش و اموال شوهرش را حفظ کند و هنگام ورود او، با خوشحالی به استقبال او برود.
۱۰. در منزل و برای شوهرش آرایش کند و بهترین لباسها را بپوشد و برایش دلبری کند.
۱۱. هنگام خروج از منزل سنگین و با وقار و بدون آرایش خارج شود و با مردان بیگانه گرم نگیرد و شوخی نکند.
۱۲. در حضور شوهر از مردهای دیگر تعریف و تمجید نکند.
۱۳. اگر مرتکب اشتباهی شد فوراً از شوهر عذر خواهی کند.
۱۴. اسباب خوشنودی شوهر را فراهم کند و موجب خشم و عصبانیت شوهر نشود و اگر عصبانی شد رضایت او را جلب کند.
۱۵. اگر شوهر فرمان داد، اطاعت کند و اگر قسم خورد، باور کند و تکلیف خود را انجام دهد.
۱۶، اهل قناعت باشد تا در زندگی شوهر خود را به زحمت نیندازد.
۱۷. چنانچه از شوهر کار ناروایی سرزد، عفو و اغماض نماید.
۱۸. خانه را لطیف، پاکیزه و زیبا و مرتب نگه دارد و در زندگی اقتصاد و میانه روی را رعایت کند و از اسراف و تبذیر و ولخرجی اجتناب کند. و در غذا پختن خوش سلیقه و کاردان باشد. به سلیقه شوهرش توجه کند.
۱۹. در تغذیه، بهداشت و سلامت جسم و روح بچه ها کوشا باشد و در معالجه، درمان و پرستاری از آنها جدیت نماید.
۲۰. امانتدار، راز نگه دار و راستگو باشد[۸].

منابع:
[۱]. وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۳۰.
[۲]. همان، ص ۳۱.
[۳]. همان، ص ۵۱.
[۴]. بحارالانوار، ج‏۱۰۰، ص ۲۳۵.
[۵]. جواهرالکلام،ج ۲۹، ص ۳۷.
[۶]. وسائل الشیعه ج۲۰ ص۴۸
[۷]. على اکبر مظاهرى، جوانان و انتخاب همسر، با تلخیص و اضافات
[۸]. ر.ک: امینی، آئین همسر داری، انتشارات اسلامی.