جوان و وظیفه والدین

جوانان و نوجوانان به دلیل داشتن احساساتی نیرومند، از روحیه ای بسیار حساس و آسیب پذیر برخوردار هستند. شما می‌توانید در این دوران با روش ها و راهکارهای درست، زمینه رشد او را فراهم سازید. اما عوامل متعددی هم هستند که می‌توانند در انحراف او از دین و مذهب موثر باشد. خانواده و اجتماع وظیفه های دارند که باید آنها را به خوبی انجام دهند.

نیروی جوان یک امتیاز ویژه برای هر کشوری محسوب می‌شود، به خصوص برای ایران اسلامی که با تکیه بر همین نیروی پویا توانسته است در سطح بین الملل ابراز وجود کند و در بین قدرتها حرفی برای گفتن داشته باشد.
باید برای جوان ها زمینه شغلی و تربیتی را فراهم سازند تا جامعه به پیشرفت و تعالی برسد. اگر مشکل جوانان حل شود و دغدغه آنها که بیشتر مشکلات اشتغال هست ، مرتفع گردد شاهد رشد و شکوفایی بیشتر صنعت ، اقتصاد  خواهیم بود.اسلام جوانان را تشویق به کار و فعالیت می کند. پیامبر گرامی (صلی الله علیه وآله) وقتی جوانی را می دید که ظاهر آراسته ای داشت، از شغل او سوال می کردند. اگر می گفتند کار نمی کند، می فرمود: «سقط من عینی»؛ از چشم من افتاد. وقتی دلیل آن را جویا می شدند می فرمود: «لان المؤمن اذ لم یکن له حرفه تعیش بدینه»؛ زیرا وقتی مؤمنی کاری نداشته باشد، دین خود را وسیله گذراندن زندگی خویش قرار می دهد. البته، اسلام بر متولیان امور فرض می داند که افراد را به کار مناسب بگمارند تا مبادا بیکاری و فقر، آنان را به انحراف بکشاند. [۱]

توجه: نباید حس استقلال، جوان را با رفتارهای نادرست از بین ببرید و او را سرخورده کنید، بلکه باید به او اکرام و احترام کنید. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند؛ اکرمُوا اولادکم و احسِنوا آدابهم. فرزندان تان را اکرام کنید و به آنان آداب شریف و نیکو بیاموزید. [۲]

یک دوره ای است که فرزندتان علاقه دارد خودش بعضی از کارها را انتخاب کند و دوست هم دارد که دیگران به او احترام بگذارند.  وظیفه شما به عنوان پدر و مادر این است که در کنار او باشید و به حق طبیعی او احترام بگذارید و به او کمک کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشد بدون اینکه به استقلال او ضربه وارد کنید. پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: هرکس، مسلمانی را گرامی بدارد، خدای والا را گرامی داشته است.[۳]

برای اینکه بتوانید جوان را درک کنید باید با آرامش به حرف هایشان گوش کرده، بدون اینکه خود را در جایگاه پدر یا مادر بدانید، بلکه خود را یک دوست صمیمی و هم سن و سال او بدانید و راهنمایی اش کنید. بدون اینکه ترسی داشته باشید اولین قدم و بزرگترین قدم را برداشته اید. اگر دقت بگذارید و به صحبت های او گوش دهید می توانید مشکلات و خواسته های او را درک کرده و زمینه را برای رفع مشکلاتش فراهم سازید.

نکته: گفتگو با جوانان، فرصت ارزنده ای را برای شناخت نیازهایشان فراهم می آورد. شایسته است، هر زمان که موقعیت برای همدلی با آنان مهیا می شود، گفت و شنود هایی صمیمانه و موثر ترتیب داد تا از نهان او مطلع گردید.

اعتماد به نفس به جوان کمک می‌کند با چالش‌ها، تردیدها، نارضایتی‌ها و فرازونشیب‌هایی که در زندگی پیشِ روی‌شان قرار خواهد گرفت، روبه‌رو شوند. اگر جوان شما دارای اعتماد به نفس نباشد نمی‌تواند در مقابل این مشکلات پیروز شود.   پدر و مادر، می‌توانند نقش بسیار مهمی در افزایش اعتماد به نفس در جوان داشته باشند. خودتان را دست کم نگیرید.

همه ما می‌دانیم که خصوصیات و توانایی های ما با دیگران متفاوت است. این را هم می‌دانیم که در یک خانواده، فرزندان آن با هم از نظر توانایی و قابلیت مختلف و متفاوت هستند. چرا باید جوان خودتان را با یک فرد دیگری مقایسه کرده و به سر کوفت بزنید. مقایسه کردن جوان با دیگران موجب اختلال در عملکرد هایی همچون خلاقیت، مدیریت، حافظه و… می‌شود که تاثیر بسیار زیادی بر رشد، شکوفایی و پیشرفت او دارد. بسیاری از اختلالات و بیماری‌های جسمانی و روانی مانند افسردگی در جوانان، ناشی از مقایسه‌ها، فشار و تنشی است که والدین بر آنها وارد می‌کنند.

امروز کشور به جوان هایی نیاز دارد که بتوانند بازوان پُرقدرتی باشند برای پیشرفت کشور، سرشار از انگیزه‌ی ایمانی، بصیرت دینی، همّت بلند، جرات اقدام، اعتمادبه‌نفس، اعتقاد به اینکه «ما می توانیم»، امید به آینده، افق های آینده را روشن و درخشان دیدن. [۴] خطرپذیری می تواند جامعه را موفق کند. شما جوانها باید آماده باشید؛ ترس از اینکه شاید نشود، این خیلی چیز بدی است.[۵]

پی نوشت :
[۱] سید احمد احمدی، روانشناسی نوجوانان و جوانان، اصفهان: مشعل، ۱۳۷۴، صفحه ۲۴۳٫
[۲] محمدی ری شهری، میزان الحکمه، قم: موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۹، جلد ۱۰، صفحه ۷۱۲٫
[۳] نهج الفصاحه، تهران: کتاب قدسیان، ۱۳۹۰، صفحه ۵۹۹٫
[۴] مقام معظم رهبری، بیانات در دیدار اساتید دانشگاه‌ها، ۱۳/۴/۱۳۹۴٫
[۵] مقام معظم رهبری، بیانات در دیدار نخبگان جوان،۱۳۸۵/۰۶/۲۵.