آشنایی با خواص و فواید توت فرنگی / طبع توت فرنگی

توت فرنگی گیاهی است چند ساله و ساقه آن در عین حال که ساقه هوایی است ولی مانند ساقه زیرزمینی عمل می کند. میوه آن مرکب شبیه توت ولی بزرگ تر و نرم است و طعم آن اول ترش بعد کم کم ترش و شیرین و موقعی که خوب رسیده شود شیرین می گردد. قسمت های دارویی آن ریزوم، برگ و میوه گیاه است.

خواص درمانی و موارد مصرف

– هر روز سیصد تا پانصد گرم آن را بخورید. مسمومیت را برطرف می سازد؛ برای افراد ضعیف مفید است؛ می توانید برای پیشگیری از سرطان و تصلب شرایین مصرف کنید؛ نقرس، رماتیسم و درد مفاصل را درمان می کند.
– صبح ناشتا نیم کیلو از آن را بخورید و تا ظهر هیچ چیز دیگری نخورید. اعصاب را تقویت می کند؛ درد کبد را تسکین می دهد؛ سنگ کلیه را برطرف ساخته؛ انگل های روده را از بین می برد.
– هر روز ۱۲۵ گرم آن را در نیم لیتر شیر و کمی شکر مخلوط کرده و بخورید، فشار خون را درمان می کند.
– روزی ۲۵۰ گرم کمپوت آن را بخورید. خنک و مقوی است؛ سوء هاضمه را که از ضعیفی و کم بنیگی و کمبود ویتامین در بدن باشد درمان می کند.
– آن ها را خوب له کنید و در آب بریزید و بخورید. تب های التهابی را تسکین می دهد.
– هر روز آب آن را روی پوست صورت بمالید و پس از بیست دقیقه صورت را با گلاب بشویید، یا آن را شب به صورت بمالید و صبح با آب جعفری فرنگی تازه صورت را بشویید. درهم رفتگی یا چین و چروک پوست صورت را برطرف می سازد.

خواص درمانی برگ توت فرنگی

– آن را به نسبت بیست تا سی در هزار بجوشانید و هر صبح و شب هر بار یک قاشق سوپ خوری میل کنید. مدر است و برای درمان استسقا، یرقان، سنگ کلیه و اسهال خونی مفید است.
– سی گرم آن را همراه با ریشه اش در یک لیتر آب بجوشانید و آب صاف کرده آن را بنوشید. فشار خون و نقرس و رماتیسم را درمان می کند.
– آن را با ریشه شیرین بیان به اندازه مساوی بجوشانید و آب آن را بنوشید. آسم یا تنگی نفس را درمان می کند.
– قرقره آب جوشانده آن (پنجاه گرم در یک لیتر) برای رفع آنژین و نگه داشتن آن در دهان برای رفع کف کردن دهان مفید است.

خواص درمانی ریشه توت فرنگی

بیست گرم از آن را در یک لیتر آب سه ساعت ملایم بجوشانید بعد آب آن را صاف کرده، با عسل شیرین نموده، روزی دو تا سه فنجان از آن را به نوبت بنوشید. بی اشتهایی پس از بیماری و نقاهت را درمان می کند.

ارزش غذایی توت فرنگی در ۱۰۰ گرم

انرژی ۲۵۴ کیلوکالری
چربی ۰/۱ گرم
پروتیین ۰/۲ گرم
کربوهیدارت ۶۶/۳ گرم
فیبر غذایی ۰/۷ گرم
قند ۲۷ گرم
پتاسیم ۵۱ میلی گرم
کلسیم ۶ میلی گرم
آهن ۰/۲۸ میلی گرم
منیزیم ۴ میلی گرم
ویتامین «ث» ۱۳ میلی گرم
نیاسین ۰/۱۶۱ میلی گرم
ویتامین «آ» ۱۸ واحد

توت‌فرنگی میوه سرد و تری است که برای گرم‌مزاجان خواص خوبی به همراه دارد و مشکلاتی که در اثر تعدیل نکردن مزاج‌شان برای‌شان به وجود می‌آید را رفع می‌نماید. لابد می‌پرسید مگر مشکلی وجود دارد؟ بله اگر یک شخص گرم مزاج اصلا مزاجش را تعدیل نکند، بدن در اثر سوخت و ساز زیاد صفراسوخته یا سودای سیاه ایجاد می‌کند. برای یک بدن هم هیچ چیز از این بدتر وجود ندارد! پس اگر صفراوی هستید وقتش است توت‌فرنگی و فراورده‌های آن را در ٰرژیم غذایی‌تان بگنجانید.

طبع توت فرنگی و مصلح آن

طبع توت فرنگی سرد و‌ تر است. حالا هر چه این میوه رسیده‌تر باشد سردی آن کمتر می‌شود، در عوض رطوبتش بیشتر شده و لینت مزاج بیشتری ایجاد می‌کند. اما هر چه نارس‌تر باشد طبعش به سمت سرد و خشکی می‌رود، بنابراین توت‌فرنگی نارس قابض است و می‌تواند یبوست ایجاد کند.

قانون طب سنتی این است که افراد با مزاج مشابه یک خوراک، در خوردن آن خوراک احتیاط کنند. یعنی افرادی که مزاج ذاتی‌شان سرد و‌ تر (بلغمی) است یا غلبه بلغم دارند نباید توت فرنگی مصرف کنند (یا در بهترین حالت آن را با مصلحش که عسل است، مصرف کنند). افرادی که طبع‌شان سرد و خشک است هم همینطور، چون به هر حال هر دو دسته با خوردن توت فرنگی سردی‌شان می‌شود.

توت فرنگی، اما یک میوه عالی برای گرم‌مزاجان خصوصا صفراوی‌هایی با طبع آتشین است. چون با طبع سردش عطش این افراد را فرو نشانده و سوخت و ساز بدن‌شان را پایین می‌آورد.

دموی‌ها اگر توت فرنگی بخورند رطوبت بدن‌شان بالا می‌رود؛ بنابراین ممکن است توت‌فرنگی برای دموی‌ها هم باعث بی‌حالی و خواب‌آلودگی شود.

اگر توت‌فرنگی را فرآوری کرده و به صورت شربت و مربا مصرف کنید خیلی بهتر است. چون طبع این فراورده‌ها معتدل می‌شود. خصوصا اگر در مربا از عسل، نبات یا شکر قهوه‌ای استفاده کنید و شهد این مربا را هم شربت کنید. یک چنین شربتی طبع معتدلی دارد. سعی کنید در پخت مربا اصلا از شکر استفاده نکنید.

توت‌ فرنگی در طب سنتی
در طب سنتی چندان به توت فرنگی نپرداخته‌اند. شاید به این خاطر که این میوه در قدیم خیلی شناخته شده نبود. توت‌فرنگی میوه یک بوته خودرو بود که تنها در شمال کشور می‌رویید. اما امروزه به خاطر عطر و طعم خوب این میوه در گلخانه‌ها نیز رو به پرورش آن آورده‌اند.

یکی از اعتقادات بنیادین طب سنتی رفتار کردن مطابق فصل است. یعنی در هر فصلی که هستیم باید میوه‌هایی که مال خود آن فصل هستند را مصرف کنیم. چرا؟ چون هر فصل هم مزاج مخصوص خودش را دارد. مثلا میوه فصل پاییز که طبعش سرد و خشک است، خرمالو است که طبعی گرم و‌ تر دارد. مصرف هر میوه در فصل خودش کمک می‌کند که مزاج ما در این فصل متعادل شود. اما اگر آن را در فصل دیگری مصرف کنیم برای بدن‌مان دردسرتراشی کرده‌ایم!

بنابراین با وجود اینکه توت‌فرنگی را گلخانه‌ای هم پرورش می‌دهند بهتر است شما سعی کنید این میوه را فقط به صورت طبیعی (از طریق پرورش در خانه یا همان بوته‌های خودرو) به دست آورید و فقط هم در فصل تابستان که مزاجی گرم و خشک دارد مصرفش کنید.

یکی دیگر از بدی‌های مصرف کردن توت فرنگی بازاری آلوده بودن آن است. اولا که زیر کلاهک آن محل تجمع آلودگی بسیار است؛ بنابراین موقع شستن باید کلاهک آن را جدا کنید و زیرش را با دقت بشویید. مشکل دیگر سم‌پاشی این میوه‌های آسیب‌پذیر است. متاسفانه روی سطح خود میوه هم برجستگی‌ها و فرورفتگی‌های ظریفی وجود دارند که باعث می‌شوند میکروب‌ها و سموم به خوبی شسته نشوند. به همین خاطر بهتر است از دادن این میوه به کودکان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف خودداری شود.

از نظر حکیمان طب سنتی توت فرنگی برای امراضی، چون وجود خون در ادرار، ناراحتی‌های مثانه و مجاری ادرار مفید است.

توت‌فرنگی برای صفراوی‌های کم‌خون و کم‌اشتها عالی است، چون هم به مرور کم‌خونی این افراد را برطرف می‌کند هم اشتها‌یشان را باز می‌کند. صفراوی‌هایی که توت‌فرنگی و فراورده‌های آن را مصرف می‌کنند یا چای توت‌فرنگی طبیعی می‌نوشند به مرور متوجه می‌شوند که وزن‌شان افزایش پیدا می‌کند و صورت‌شان هم پرتر می‌شود.

اگر توت‌فرنگی را به شکل رسیده‌اش مصرف کنید می‌تواند برای رفع یبوست هم موثر واقع شود.

منبع: ماهنامه تغذیه و سلامتی شماره ۸۴