گیاهان دارویی

انجیر

انجیر درختی است به ارتفاع ۳ تا ۱۰ متر که دارای شاخه های منشعب وکم مقاوم است . برگهای آن پهن لبه دار و منقسم به ۳ تا ۵ قسمت عمیق است .سطح برگهای آن صاف وخشن است در اعضای درخت انجیر شیرابه ای است با رنگ سفید و طعمی تند وسوزاننده . گلهای آن بر دو نوع نر وماده و واقع در جوار داخلی گل آذین گلابی شکل است .

خواص درمانی

استفاده از انجیر سابقه ی بسیار طولانی دارد . شیرابه ی درخت انجیر طعمی تلخ وسوزاننده دارد و دارای اثر مسهلی است . اثر دادن شیرابه ی درخت انجیر بر روی زگیل و میخچه باعث از بین بردن آنها می شود . میوه انجیر با طعمی مطبوع جهت رفع التهاب مجاری تنفسی ناراحتی های سینه مورد مصرف دارد وجوشانده ی انجیر خشک به منظور ذات الریه نرله های ششی مثانه و ورم کلیه سرخک مخملک و آبله مورد مصرف قرار می گیرد . جوشانده ی غلیظ انجیر خشک اثر مفید در سرما خوردگی ها مداوم ظاهر می نماید . انجیر خشک فعالیت اعمال روده را زیاد می می کند .
محل جمع آوری : منطقه سالوک ساریگل پارک ملی تند دوره (دره ی چهل میر)

اسپند

گیاهی است پایا که ارتفاع آن بین ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر است و بیشتر به صورت خودرو در اراضی بایر می روید وهمچنین در اکثر مناطقی که تحت چرای دام قرار دارد این گیاه به چشم می خورد و گونه هایی غیر قابل خوراک است ظاهری پر برگ و به رنگ سبز وبرگهای باریک و دراز و نامنظم است . گلهای آن ۵ کاسبرگ و۵ گلبرگ دارد .(گلبرگها بزرگتر است ) و به رنگ سفید مایل به سبز است . میوه هایش پوشینه کروی و محتوی دانه های متعدد و سیاه رنگ می باشد .قسمت مورد استاده دانه ی گیاه است .

خواص در مانی

دانه ی گیاه در طبابت های قدیم اعراب به عنوان خواب آور معرق وضد کرم مورد مصرف داشته وهنوز هم در طب عوام کم و بیش مصرف می شود در حال حاضر دانه ها را سو زانده و به صورت دارویی ضد عفونی کننده در موارد بیماری های گریپ و سرما خوردگی از آن استفاده به عمل می آورند .

محل جمع آوری

منطقه ی میاندشت، سالوک ، ساریگل، قر خود سرانی ، منطقه ی حفاظت شده ی تندوره دریاچه ی گل بی بی منطقه ی حیدری رییسی

اسطو خودوس

تیره ی نعناییان
نام دیگر :لا واندا
اسطو خودوس معمولا به صورت انبوهدر مناطق گرم مخصوصا روی شیب های آهکی می روید .
درختچه ی کوتا هی است شبیه بوته که ساقه اش شکسته ومستقیم و در زیر گلهایش برهنه است ومی تواند به بلندی ی ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر برسد . برگهایش باریک و سبز مایل به خاکستری نیزهای سخت ومتقابل اند. گلها به صورت سنبله در نوک ساقه جمع می شوند وآبی و ریزند (۱۸میلیمتر ) وبوی معطر و دل پذیزی دارند . گل در تابستان باز می شود قسمت مورد استفاده :گلها و سر شاخه های گل دار.

آویشن

تیره ی نعناعیان
نام دیگر : پونه ی کوهی
این درختچه ی کوتاه وخاکستری که ارتفاعش به ۱۰ تا ۳۰ سا نتیمتر می رسد به صورت خود رو در تمام مناطق گرم وآفتابی می روید(در مناطق کوهستانی لا به لای سنگها فرو می رود ) همچنین در بسیاری از باغ ها نیز کاشته می شود . شاقه اش چوبی و پر شاخه باریک و مستقیم است . برگهایش حاشیه ی تاب خورده وسطحی زیرین پرزدار دارند . و ریز و نوک تیز اند .
گلها که زیر برگهای بزرگ جمع می شوند ؛ ریز و صورتی و سفید یا بنفش هستند گل در اوخر بهار تا اوایل پاییز باز می شوند قسمت های مورد استفاده :سر شاخه های گل دار و برگ . توصیه میشود که گل و برگها در زمانی که که گیاه حیث ماده فعالش غنی تر از همیشه است یعنی در آغاز گل آوری چیده می شود.

ترکیب	خواص	موارد مصرف
تانن	محرک	سرفه
اسانس(حاوی تیمول)	ضد تشنج	گلو درد

بررسی عمومی

گیاهی است سالان زی که برای مصرفی که در آن آشپزی دارد آن را در باغچه می کارند . بغیر از مصرف معطر ساختن آن برای سس ها و بعضی سوپها این گیاه دارای خواص فراوان است . دو نوع کاملا مشخص این گیاه وجود دارد.مال باغها که که مصرف جاری دارد و دیگری نوعی است که به طور وحشی در بلوط زارها می روید وبه آن کاکوتی می گویند . گلها و ریوس شاخه هاب گل دار را می چینند .

تاریخچه

قدما آن را خوب می شناسند تؤفر است (۲۷۸ _۳۷۲) قبل از میلاد از آنها نام می برد و به ترتیب آنها را و آویشن سفید و آویشن سیاه است . سقراط هم از آن اسم می برد وجالینوس می گوید آویشن گیاهی برنده وگرم است وضمن زیاد کردن ادرار و عادات ماهانه می توان از آن برای سقط جنین استفاده کرد . می توان داخل بدن را با آن شستو شو داد و آشامیدن در ناراحتی های ریوی سرفه را می پزیرد .
ویر‏‏‏‏ییل (۱۹_۷۰) قبل از میلاد در مجموعه شعر خود به نام قطعه ای را وقف عطر این گیاه کرد و آن را ببوی عسل تشبیه کرده . آتیوس طبیب نام دار و جراح معروف یونانی قرن پنجم میلادی در کتابش بنام تتراپیبلوس تاکید می کند که برای نقرسی ها چهار دراگم پودر در آن ناشتا داده وکمی سرکه نیز همراه آن می کنیم این باعث خروج سموم وعفونتهای مزاحم بدن که ایجاد درد می کنند مشود واوبا توصیه ی دادن پودر این گیاه به اشخاصی که درد های کلیوی و مثانه ای ،نفخ کولیت ، حالات غم زدگی و گرفتگی هستند دستور های خود را دنبال می کند .
پلین می گوید باید آویشن را در زمان گل دادن چید و گل های آن را در سایه خشک کرد . از این گیاه دو نوع وجود دارد سفید وسیاه که هردو خواص نیکویی دارند دید چشم را روشنی می دهندچه به صورت غذا وچه به صورت دوا دارویی بسیار مفید برای سرفه های طولانی و آزار دهنده است که خروج خلط را آسان می کند و مخلوط آن با عسل مانع غلظت خون می گردد . در مصرف خارجی ضماد خردلی آن برای دفع بلغم وآرام کردن دردهای قدیمی گلو و معده نیک است . معذالک باید آم معتدل بود چه زیادش ایجاد ناراحتی می کند.
آویشن دوبار در فارما کوپه های قرن یازدهم میلاددی ظاهر می شود. هیلد گارد وآلبر بزرگ از آن نام برده اند و برای جذام ، فلج وناراحتی های عصبی نیکویش می دانند.
وان سویتین بخار دم کرده را بر علیه لومباگو مصرف میکند و لمری آن را جهت تقویت مغز و ضد سم آکولیک و کمک کننده ی هضم و مقاوم سازنده بر علیه سموم و انگیزنده رگل و کمک کننده به وضع حمل توصیه می کند .

خواص

گیاهی است که بحث و آزمایش بسیار در درمان علاقه مندان برانگیخته ولی مسلم اینست که مواد عامل آن محرک ، مقوی شدیداضد عفونی کننده (بخاطر تیمل که در روغن اصلی آن یافت میشود و بیست بار از فنول که خود ضد عفونی کننده نیرومندی است قویتر میباشد ) ضمنا گیاهی است که خاصیت نرم کننده ویلسانی دارد .
آویشن یک بر انگیزنده ی عمومی است چه بدنی وچه روانی . به این دلیل آن را بر علیه تشویشها و دلهره ها و به اصطلاح (ایده های سیاه ) خوب نمی دانند . عمل آن با مختصری بالا رفتن فشار خون و نیرو های بدنی همراه است که خود می توا ند تقویت کننده ی روح باشد از طر فی دیگر به خاطر اثر تونیک آن بر سلسله ی اعصاب می توان آن را بر علیه تمام بیما ریها ، خسته گیها و ضعف ها به کار برد همینطور در هضم های مشکل و درد ناک کمک خوبی محسوب می شود .
بخاطر خاصیت ضد عفونی کننده ی آن مصرفش در ناراحتی های ریوی ،سرما خوردگی ها ،سیاه سرفه ،آسم و همینطور بر عفونتهای دستگاه گوارش و مجاری ادرار مورد دارد .
فراموش نشود که آویشن شهرت انگیزنده ی هوش و ایجاد کننده ی اشتهای جنسی را دارد . لوسیون آن از ریزش موها جلوگیری می کند و به طور کلی گیاهی محسوب می شود که برای برجا نگاه داشتن سلامتی از آن استفاده ی فراوان می شود . اگر بتوان شیره ی قهوه صبح را با یک فنجان دم کرده آویشن عوض کرد طولی نمی کشد که اثرات بسیار خوب آن در مصرف کننده پدیدار می شود . این اثرات عبارت اند از :
عدم خستگی فکر ،سبکی دستگاهای گوارش ،از بین رفتن سرفه های شدید صبحگاهی و با لا خره کمی انگیزنده و خلسه آور کمترین صفاتی است که می توان به آن نسبت داد و کمترین حالاتی است که می توان ادعا کرد از مصرف آن حاصل می شود .

اکلیل کوهی

تیره ی نعنائیان
اکلیل کوهی درختچه ای است با برگ های ماندگار که در سرزمین های خشک نواحی مدیترانه ای فراوان است ،ساقه ی چوبی اش می تواند گاهی به یک ونیم متر تا دو متر برسد . برگهایش متقابل باریک و ضخیم است و به رنگ سبز مایل به خاکستری در رو ومایل به سفید و کرک دار در زیر است .
گلها به رنگ آبی کمرنگ (گاهی سفید)با لکه های بنفش در انتهای شاخه ها دیده می شود. گل در آب وهوای مدیترانه ای در قسمت اعظم سال و در دیگر نواحی از بهار تا تابستان باز است . این گیاه بوی خوش دارد که اندکی به بوب کافور شبیه است .
قسمت های مورد استفاده : برگ ها و سر شا خه های گل دار

ترکیب	خواص	موارد مصرف
اسانس	ضد تشنج	اختلالات گوارشی
ماده ی تلخ	محرک	سرفه های همراه با تشنج
ساپونین	هضم کننده	تشنج
اسید ارگانیک	ضد رماتیسم	تب
تانن	ضد ناراحتی های عصبی	حالت های افسردگی
هتروزید	مقوی عمومی	رماتیسم
	التیام بخش	درد های مفصلی
	حلال	ضد عفو نی کننده

این گیاه زمانی در مراسم مذهبی و غیر مذهبی در ازدواج ها و مراسم تدفین حضور داشت . از این گیاه تاج می ساختند.همچنین به عنوان بخور می سو زاندند و در قرن شانزدهم در یکی از مقابر فراعنه مصر باستان شاخه ای از این گیاه به دست آمد .
اکلیل کوهی مخصوصا برای دوران نقاهت خستگی های مفرط افسردگیها وحتی برای اشخاصی که به دل آشوبهو و میگرن ودلشوره و بی خوابی دچارند ، توصیه شده است . همچنین در موارد سؤ هاضمه ناشی از نا هماهنگی اعضای دستگاه گوارشی موثر است وهمراه با افزایش ترشح صفرا و تسهیل دفع آن ،دستگاه گوارشی را تقویت می کند .
برای درمان تنگی نفس ، می توان از دود برگ های خشک استنشاق کرد . در استعمال خارجی بلکه پخته اش را به صورت مرهم روی آماسهای دردناک و پیچیدگی مفصل وضربه دیدگیها و همچنین رماتیسم مفصلی می گذارند .

بررسی عمومی

درختچه ای است که در تمام مناطق مدیترانه ای به فراوانی دیده می شود همین طور در باغها و در هوایی سرد نیز با مواظبت به عمل می آید . برگهای کوچک ،متقابل و قرار گرفته به صورت صلیب با رنگ سبز سیر براق در رو سفید فام و در زیر برگ گل های کوچک آبی کم رنگ که اغلب در رئوس شاخه ها قرار دارد . فقط در ماهای اسفند و فروردین می توان گل ها را بدست
آورد . ولی به علت سبز بودن گیاه برگ هت در تمام فصول بدست می آید اکلیل کوهی وحشی که در جنوب یافت می شود بسیار موثر تر از نوع پرورش یافته ی آن است . ارجحیت در مصرف با گیاه خشک شده است که تلخی وگسی آن از حالت تازه کمتر است.

تاریخچه

از قدیمی ترین زمان های تاریخی این گیاه مورد توجه اطبا بوده در قبور مصر فرعونی شاخه ی این گیاه در تابوت ها پیدا شده است .
هوراس به سال ۶۵تا ۶۸ قبل از میلاد قطعاتی از اشعار خود را تقدیم به کیفیات اسرار آمیز آکه به آن نسبت داده می شده نموده است .
دیوسکوریت و تئوفراست آن را به صورت دارویی قطعی در ناراحتی های کبدی و معدی تلقی می کنند و جالینوس تایید می کند که جوشانده ی آن یرقان را عقب رانده و شیره ی تازه گیاه همراه عسل در معالجه ی بعضی از ناراحتی های چشم می تواند به کار رود .
اطبا عرب مصارف زیادی از این گیاه را توصیه می کنند و هم آنها هستند که که برای اولین بار موفق شدند به وسیله ی تبخیر یک روغن اصلی از آن استخراج کنند .
افسانه های زیادی به این گیاه نسبت داده اند که جالبترین آن اکسیر جوانیست به نام (اکسیر ملکه ی مجارستان ). می گویند که الیزابت مجارستان به سال ۱۳۷۸ در حالی که ۷۲ سال داشته ونقرس و فلج او را از پای انداخته بود فرمول این آب به دستش می رسد و جوانی و زیبایی را به صورت معجزه آسا باز می یابد و به سن هیجده سالگی باز می گردد . وشاه لهستان از او خواستگاری می کند .
آلبرت بزرگ در مورد این فرمول صحبت می دارد . در اولین چاپی که در فرانسه از نوشته های او که در تورن به سال ۱۵۰۰ میلادی به طبع رسیده بود چنین می گوید :
۷۵۰ گرم گل اکلیل کوهی را با همراه ۲۵۰ گرم گل مرزنگوش ۲۵۰گرم گل اسطو خودوس جوشانده ۲ بار در هفته صبحگاه به طور ناشتا مصرف شود . آبیست که نیرو می دهد فکر را به کار می اندازد دید چشم را توانایی می دهد و امکان تمرکز قوا را زیاد می کند .
اکلیل کوهی را به علت شهرت فراوانی که در این زمان کسب کرده تمام دارو سازان و عطاران قرون ۱۶ و ۱۷ در نسخ فراوانی وارد کرده اند .
علاوه بر آن رومارن در ترکیب سرکه (چهارد زد ) وارد می شود ترکیبی که شهرت جلوگیری از امراض عفونی را دارد .
آنرا از خیساندن مریم نخودی ، افسنطین ، اکلیل کوهی ، نعناع ، اسطو خودوس ، دارچین ، میخک ، موسکاد ، سیرو کافورد در سرکه ی قرمز به دست می آید .
تام عجیب این سرکه از این داستان جالب می آید که در اپید می طاعون تولوز به سال ۱۶۲۸ چهار دزد بدون وحشت از ابتلا به بیماری جیب نعشهایی را که در اطراف از بیماری مرده بودند خالی می کردند و حتی با آنهایی هم که در حال نزاع بودند رحم نمی کردند پس از دستگیری یشان وقتی محکوم به سوختن زنده زنده در آتش شدند دربهای آشکار ساختن راز این سرکه ها را از وا گیری مصون داشته و محکومیت آنها یک درجه تخفیف یافت و دارشان زدند بالاخره این گیاه در (اپودولوک ) معروف پاراسلز وارد می شود که دارو ایست علیه رماتیسم و درد های نظیر آن .

انیسون

تیره ی جعفری
نام های دیگر : بادیانه ،رازیانه رومی

ترکیب	خواص	موارد مصرف
اسانس	ضد تشنج	اختلالات روده
روغن	مقوی معده	سؤ هاضمه
مواد پکتینی	مسکن	اختلالات روده و معده ی
نشاسته	ادرار آور ضعیف	ناراحتیهای مختصر عصبی
لعاب
قند
صمع

انیسون را گیاهی است از تیره ی جعفری ها نباید با شوکران اشتباه گرفت، البته رایحه و طعم خاص آن از این اشتباه جلوگیری می کند . در بعضی از کشور ها از این گیاه به خاطر بوی خوش و خواص آن در شیرینی پزی ،آب نبات سازی و غیره استفاده می شود
مصرف بادیانه مخصوصا برای تحریک و تقویت دستگاه هاضمه و بیشتر از همه برای بر طرف ساختن ناراحتی هایی که منشا عصبی دارند توصیه می شود . گذشته از این در مورد میگرن ، سرفه و تنگی نفس خاصیت مسکن دارد .
ضمنا انیسون شیر آور است ، یعنی مادرانی که شیر می دهند به ترشح آن کمک می کند .
در طب عامیانه ، مدتها از بخور دانه ی انیسون برای درمان ناشنوایی استفاده می شد .

اسم من ارزن است !

دانه هایم ، درمان کننده ی بیماریهای سینه است . تب بر هستم و دل درد را نیز بر طرف می کنم . زیاده روی در خوردن من تولید سنگ مثانه می کند . برای تصفیه ی خون از من استفاده کنید ….
فارسی من ارزن است ، عرب ها به من دخن می گویند . در آذربایجان به من دری بر وزن قری گفته می شود . و در فارس الم می گویند . برادری دارم که در فارسی به آن گاورس ،در شیراز به آن گال می گویند .اعراب آن را به من معرب کرده و جاورس می گویند و در تهران به ارزن آنتی گفته می شود .. من و گاورس انواع مختلفی داریم ، من بیشتر در آذربایجان ،بادغیس و بلوچستان به طور خودرو می رویم . و در اکثر زمین های کم قوت وشنی کاشته می شوم . و برادرم گاورس در آذربایجان ،یزد ، بلوچستان و مازندران کاشته میشود . من و برادرم گونه های مختلف داریم و من بیشتر به صرف غذای پرندگان میرسم قدرت غذایی من که کمتر از گاورس و فواید طبی من بیشتر از آن است و از قدیم خواص دارویی من مورد توجه بوده است . چنانچه یکی از رجال عرب می نویسد من در مدینه دچار اسهال سخت شدم ،حضرت صادق به من دستور دادند که ارزن را با کمی زیره به صورت قاووت در آورده میل نمایم . من به این صورت عمل کردم ومعالجه گردیدم .
دانه های من درشت و پوست آنها سخت تر از دانه های گاورس است . در کارخانه های دارو سازی آلمان چندین داروی اقتصادی از دانه های من جهت می گیرند . دانه های گاورس چون پوستش نرم تر است در بعضی از شهر های ایران به مصرف تهیه ی نان می رسد و در اروپا از آن نوعی آبجو به نام دئو و نوعی نوشابه به نام کوسکو می سازند دانه های مقشر من شکم رویش را بند می آورد و پیشاب را زیاد می کند ولی چون دارای پوستی سختو سلولز زیاد هستند برای تهیه ی نان صلاحیت ندارند .مقشر من با شیر و نان تازه لینت می دهد و شهوت را زیاد می کند پزشکان سنتی ایران عقیده داشتند که زیاده روی در خوردن ارزن تولید سنگ مثانه می نماید چنانچه آرد ارزن یا گاورس را در روغن پخته و در حمام گرم در شکم بمالند و بنشینند تا عرق کنند یا آنکه پارچه ای را در این رو غن گرم آغشته و آن را گرم گرم بر شکم ببندند نفخ شکم و دل پیچه و دل درد را بر طرف می کنند . مالیدن این روغن برای درمان بواسیر و نواسیر مفید است. اگر گاورس را با شیر بپزند تا حلیم شود ، خوردن آن خون را تصفیه می کند .
بد نیست بدانید که ارزن و گاورس با اینکه به هم شباهت زیادی دارند و اکثر مردم آنها را یکی می دانند از نظر ترکیبات غذایی با هم یکسان نیستند و نوع نشاسته ی آنها با هم فرق دارد نسبت نشاستهای که گاورس بیشتر به نسبت سلولز در ارزن زیاد تر است ، روغن دانه های گاورس سبکتر از روغن موجود در دانه های ارزن است مواد معدنی ارزن بیشتر از مواد معدنی گاورس می باشد ،این نکته قابل توجه است که در دهات بین یزد و کاشان _بین یزد و کرمان که نان خود را با آرد گاورس درست می کنند اشخاص سالمند که سن آنها از صد سال بیشتر بوده غالبا تندرست و با نشاط می باشند ،وخیلی زیاد دیده می شوند نویسنده ی زبان خوراکی ها که روی علل طولانی شدن عمر آنها مطالعه کرده است ، چنان می نویسد این ها با آنکه جزو طبقات زحمت کش بوده و کار و کوشش را تا آخر عمر ادامه می دهند معذالک غذایی بسیار ساده و کم قوت دارند.
نان آنها بیشتر از آرد گاورس تهیه می شود و گوشت و چربی خیلی کم به ندرت صرف می کند و در عوض لبنیات و سبزی های گو ناگون مخصوصا سبزی های صحرایی و خودرو زیاد استفاده می کنند . نان گاورس قدرت غذایی زیادی ندارد و حرارت بدن را بالا نمی برد و دیر هضم می شود ، کسی که نان گاورس را می خورد باید حتما کار و فعالیت داشته باشد تا غذایش هضم شود و چون اشتها را سد می نماید میل به غذا های دیگری ندارد . خوشبختانه نان گاورس نه تنها برای معده مضر نیست بلکه یبوست را هم معالجه می کند و چون این غله در معده زیاد می ماند .و به تدریج جذب بدن شده ونیروی لازم را می دهد . ، و چیزی از آن ذخیره نمی شود و به همین جهت است که این ها قلمی و لاغراندام می باشد و استخوانی محکم دارند فشار خونشان زیاد نیست و حرارت بدنشان ۳۷ درجه کمتر است . ضربان قلب آنها کند تر است از اشخاص دیگری هست هرگز دچار چربی خون تصلب شرائین نمی شوند و به طوری که می گویند کسی در میان آنها به سرطان مبتلا نشده است

درختچه ی ارژن

نباید لغت ارزن را با ارژن که نوعی بادام کوهی است اشتباه بگیریم گونه های مختلف این گیاه در زمین های خشک و کوهستانی اطراف تهران و کرج مخصوصا در ارتفاعات و گونه ی دیگری از آن در کوههای بختیاری و دشت های ارژن به طور خود رو به عمل می آید. به این گیاه اعراب ارجن و ارجان می گویند و در شیراز به نوعی از آن بخرک و به عربی نور البریر گویند . وارژن نوعی بزرگ خاردار آن است که از آن روغن می گیرند که شیرین و خوشبو است که دارو سازان سنتی ایران روغن ارژن را قائم مقام زیت السودان می دانستند و معتقد بودند که این روغن خون ساز و مولد خون پاک است ، اخلاط را نرم می کند و جهت امراض سوداوی ، جنون و وسواس نافع است . مالیدن روغن آن بربدن فالج و عضلات بی حس سودمند بوده و ورم ها را فرو می نشاند .

بارهنگ

Plauntago majar Plantgo lanceolata
گونه ی اول گیاهی است به ارتفاع ۵۰-۸ سانتیمتر (بسته به محل رویش ) و دارای برگ هایی با پهنک بزرگ و واقع در سطح زمین گل های آن دارای حبابی به رنگ خاکستری روشن و یا مایل به قرمز ، مجتمع به صورت سنبله های دراز است . هریک از این سنبله ها نیز در راس دنباله ی بلندی منتهی به وسط برگ ها جا دارد .
قسمت مورد استفاده ی این گیاه برگ و ریشه های آن است که در طب عوام به مصارف درمانی می رسد.

خواص درمانی

برگ و دانه و ریشه ی بارهنگ اثر قابض ، نرم کننده دارد و از آن به عنوان تصفیه کننده ی خون ، آرام کننده و رفع تحریکات در نزله های برونش ، مجاری ادرار و دستگاه هضم رفع ناراحتی های آسم اسهال های ساده و ورم مخاط دهان ودندان و گوش استفاده به عمل می آید در آلمان نوعی نقل از قسمت های مختلف این گیاه استفاده می شود که برای ناراحتی های سینه ی کودکان مورد مصرف دارد برگ های تازه ی بار هنگ (هر دو گونه ) جهت درمان بیماریهای جلدی، دمل ها وئزخم های باز استفاده می شود .
اثر دادن برگ های بارهنگ بر روی زخم ها باعث سرعت در بهبو دی زخم می شود .

بهداشت پوست

اگر تعدادی برگ تازه بارهنگ را به مدت پنج دقیقه در شیر بجوشانند و سپس آن را بر روی پوست قرار دهند باعث طراوت و شادابی پوست می گردد .

محل جمع آوری

گونه ی اول ، در منطقه ی قرخود و گونه ی بعدی سالوک ، ساریگل ، پارک ملی تندوره

بومادران

تیره ی مرکبان
بومادران گیاهی علفی و معطر ی است که در حاشیه ی جاده ها ، راه آهن ها و در زمین های بایر ، کشتزار ها و مراتع می روید . ارتفاعش از ۱۰ تا ۸۰ سانتی متر متغیر است .
سا قه اش مستقیم است و در درازای شیار دارد.
برگ هالیش باریک است و حاشیه هایی تقریبا مساوی دارد و برگچه هایی که در دو ردیف چیده شده اند و برگچه های بسیار ظریفی دارد گل هایش سفید و صورتی و به صورت کلاپرکهای کوچکی کنار هم گرد آمده به شکل دیهیم گل آذین می بندند و به یک گل ساده شبیه می شود گل ها زبانه شکلش را ممکن است با گل برگ ها اشتباه کند . گل در اوایل بهار تا اوایل پاییز باز می شوند .
قسمت های مورد استفاده : سر شاخه های گل دار .

ترکیب	خواص	مورد مصرف
روغن معطر	التیام بخش	اسهال
آزولن	ادرار آور	بواسیر
روغن	باد شکن
گلو کوزید تلخ	مقوی معده	قابض
	ضد غلبه ی دم
	ضد تورم

تاریخچه:

بومادران از قدیم الایام می شناسند . برخی معتقدند که آشیل پس از مجروح کردن تلفوس ( شاه میسیه ) با نیزه به کمک این گیاه که ونوس در اختیارش گذاشت ، او را شفا داد بعضی دیگر معتقدند که قهرمان مشهور ایلیاد ، پس از جراحت برداشتن پاشانه اش بوسیله تیر پاریس دردش را با همین گیاه التیام بخشید .
چنین به نظر می رسد که از دیر باز گیاه ، بومادران اثر درمانی بسیار موثری داشته است ، چه برای بند آمدن خون ، خون دماغ و خون ریزی بواسیر و چه برای درمان جراحت های ترکیدگی پستان ، سرما زدگی ، ضربدیدگی .
امروزه بومادران همچنین به کار می رود، دست کم در برخی مناطق ، با مخلوط کردن گیاه پوست کنده و پیله ی پمادی تهیه می شود این پماد را می توان روی زخمها خناریز و حتی سوختگی به کاربرد زخم ترمیم شود بومادران همچنین به عنوان محرک هاضمه ، تنظیم کننده ی قاعدگی ، ضد تشنج ، صاف کنندهی خون و نیز درمان لک و پیس و جوش غرور به کار می رود سرما زدگی یا هول و هراس عظیم به هم می ریزد دم کرده بومادران می تواند آن را ترمیم کند . برای در مان درد های عصبی با استفاده از این پماد نتایج خوبی به دست آید .
در مورد زخم های خونی ، برای اجتناب از هر گونه تحریک بهتر است از مصرف پماد بومادران احتراز شود

بابا آدم

Arctium lappa
گیاهی است علفی بزرگ و دارای ساقه ی منشعب به طول ۸/۰تا ۵/۱ متر و حتی بیشتر . ریشه هایی دراز به قطر انگشت با ظاهر دوکی شکلی به رنگ قهوه ای است ولی اگر شکسته شود مقطع رنگ تقریبا سفید نشان می دهد . اختصاصات آن اینست که پهنک برگ های آن بسیار بزرگ و دارای حالت نسبتا افتاده بر روی ساقه است . بزرگی پهنک برگ ها آن به نسبتی که از قاعده ی ساقه راس آن نزدیک می شویم کم می گردد رنگ آنها در سطح فوقانی پهنک سبز تیره ولی در سطح تحتانی به علت پوشیده بودن از تار های فراوان سبز روشن است .
کاپیتولهای آن ظاهری کروی و مجتمع دارند و هریک از آنها نیز مرکب از گل های کوچک ارغوانی به تعداد ۴ تا ۵ محصور در تارهای ابریشمی .
میوه ی آن پس از رسیدن به صورت فندقه ای با ۳ تا ۴ سطح مشخص در می آید . رنگ آنها خاکستری یا قهوه ای روشن و یا حنایی و گاهی منقوش به لکه هایی نسبتا تیره است در بالای میوه ی آن دسته ای تار ابریشم کوتاه به رنگ زرد یا سفید مایل به زرد دیده می شود که زود افت است . وجود این حالت باعث می گردد که میوه بر اثر چسبیدن به پشم و پوست حیوانات مخصوصا گله های گوسفند به مناطق دور دست انتقال یابد و این عمل وسعت پراکندگی گیاه پیوسته افزایش می یابد .

خواص درمانی

ریشه ی بابا آدم دارای اثر تصفیه کننده ی خون ، زیاد کننده ی ترشحات صفرا ، مدر و معرق است و مصرف آن نیز از قدیم الایام برای رفع نقرس رماتیسم رفع عوارض سیفلیس و امراض جلدی مختلف بین مردم معمول بوده و به دیگر توصیه شده است . ریشه ی با با آدم به علت اثر مدر دفع کننده ی اسید اوریک تصفیه کننده ی خون که دارد رفع خیر عمومی بدن ، نقرس ، سنگ کلیه رفع جوش های صورت دانه های غرور ، بیماری های پوستی مختلف سرخک و به طور کلی تب های دارای رماتیسم قولنج های کبدی و نزله ششی مزمن اثر معالج دارد . در بیماری های مختلف از آن به عنوان یک دارو ی معرق و مفید می توان استفاده به عمل آورد ریشه ی بابا آدم اثر پایین آوردن قند خون را دارد و در درمان دیابت می تواند مورد استفاده قرار گیرد .
محل جمع آوری : پارک ملی تندوره در ه ی رجبه

باد آورد

تیره مرکبان
نام های دیگر : شوک ، خارخسک ، خارغلتان
باد آورد گیاهی است علفی و یک ساله و پرزدار که بلندیش از ۱۰ تا ۶۰ سانتیمتر متغیر است و بیشتر در مزرعه ها و زمین های خشک می روید .
ساقه ی اصلی که حامل گل است مستقیم ، گره دار و با شاخه های جدا از هم است .
برگ های پهن ، دندانه دار ، خاردار به رنگ سبز مات و بارگبرگهای سفید است .
گل آذینش به شکل کلاپرک منفردی است به شکل ناقوس ، پرزدار با برگ های درشت و به رنگ زرد . گل در اواسط بهار تا اواخر تابستان بار می شود .
قسمت های مورد استفاده : گیاه ، گلدار کامل
باد آورد به خاطر خواصش در تنظیم کار دستگاه گوارشی و رفع تب و دفع کرم های روده به کار می رود . به علاوه ، برای تحریک اشتها و تشدید ادارار توصیه شده است . استعمال زیاده از حد باد آورد ممکن است به تهوع بینجام

ترکیب	خواص	موارد مصرف
آب	ضد رماتیسم	زخم ها
خاکستر	ادارار آور	سرمازدگی
روغن	ضد تب	بواسیر
تاتن	هضم کننده	رماتیسم
اسید های چرب	آنتی بیوتیک	سوء هاضمه
ماده تلخ	پاک کننده

استرول

تاریخچه :

خواص دارویی منسوب به این گیاه در قرن شانزدهم ، صنفت متبرک را برایش به ارمغان آورد . مردم ایتالیا آن را اکسیر همه ی بیماری ها می دانستند . هنوز هم روستائیان بسیاری از نقاط اروپا دم کرده باد آورد را برای درمان سرمازدگی یا نشستن در محلول باد آورد را برای درمان بواسیر به کار می برند .

پیاز

تیره ی سوسنی ها
پیاز گیاهی است علفی به ارتفاع ۵۰ تا ۹۰ سانتی متر . در ایران به صورت خود رو می روید . اما در دیگر نقاط فقط کاشته می شود . غده ی پیاز یا پا درشت و معمولا پهن و عرض آنبیشتر از ارتفاعش است . چندین نوع آن شناخته شده است . از پیاز درشت و شیرین معروف به پیاز اسپانیای تا پیازهای ریز که معمولا ترشی می اندازند .
ساقه ی گلدارش مستقیم ، آماسیده و در نیمه ی زرین به صورت غلاف است . برگهایش استوانه ای ، میان تهی و غلافی به شکل است و نزدیک به ریشه قرار می گیرد .
گلها متمایل به سبز و سفید یا بنفش اند و به صورت چتر درشت کروی ( ۳ کاسبرگ + ۳ گلبرگ + ۶ پرچم ) جمع می شوند . گل در اواسط بهار تا اواخر تابستان باز می شود.
ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : abolfazl0362
/س