معرفی چوب چینی و خواص درمانی آن

گیاهان متنوعی وجود دارند که ریشه و یا ساقه‌ی زیرزمینی آنها را چوب چینی یا عشبه می‌گویند که در طب سنتی کاربرد دارند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه از گیاهان ذکر شده که ریشه‌ی آن را چوب چینی می‌نامند و نسبت به دیگر گونه‌ها مرغوب و معروفتر می‌باشد اشاره شده است. گیاهی است چند ساله، دو پایه، بالارونده، پرشاخه و خاردار به ارتفاع حدود سه متر، برگ‌های آن سبز، متناوب، برگ‌های پایینیِ ساقه، قلبی شکل و برگ‌های بالایِ ساقه، بیضی شکلِ مایل به دایره‌ای می‌باشند.

نام علمی:

Smilax china L.، نام فرانسه Squine و نام انگلیسی آن Sarsaparilla می‌باشد. نام انگلیسی ساقه یا ریشه گیاه که معمولاً در طب سنتی مصرف دارد نیز China root است. نام‌های دیگر آن در کتب طب سنتی، چوب چینی، ریشه‌ی چینی و ریشه‌ی سالسپاری نامیده شده است.

تیره گیاه:

لاله Liliaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است چند ساله، دو پایه، بالارونده، پرشاخه و خاردار به ارتفاع حدود سه متر، برگ‌های آن سبز، متناوب، برگ‌های پایینیِ ساقه، قلبی شکل و برگ‌های بالایِ ساقه، بیضی شکلِ مایل به دایره‌ای می‌باشند. گل‌های گیاه قرمز گاهی موارد سفید یا زردرنگ، میوه‌اش به ابعاد آلبالو، قرمز رنگ و محتوی حدود یک الی سه دانه می‌باشد. به ساقه‌ی زیرزمینی گیاه (چوب چینی) ریشک‌هایی متصل است. چوب چینی، گلابی شکل، سنگین، سرخ رنگ و طعم آن کمی شیرین می‌باشد. چوب چینی در بازار در ابعاد حدود ۲۰ سانتی‌متر عرضه می‌شود.

طبیعت چوب چینی:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و تر تا کمی خشک است.

رویش جغرافیایی:

اغلب در کشورهای چین و ژاپن انتشار دارد.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در چوب چینی:
تانن و غیره در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

ریشه یا ساقه‌ی زیرزمینی (چوب چینی)

نحوه مصرف:

معمولاً چوب چینی را پودر کرده و به روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند.

خواص درمانی:

بازکننده انسداد عروق و ضد اسپاسم، خارج کننده سموم از بدن و صفرابر، مسکن و مفید برای ترک اعتیاد، تقویت کننده قوای جنسی و کاهنده اوره خون، مقوی معده و تصفیه کننده خون، معرق و خارج کننده بلغم، تسکین دهنده دردهای عمومی بدن (سیاتیک، روماتیسم، درد کمر، درد مفاصل و نقرس) و خواب‌آور، مسکن سردردهای مزمن و درد شقیقه، آرام کننده و مفید برای بیماری‌های روانی، مقوی حافظه و ضد حواس پرتی، قاعده‌آور و شفاف کننده رنگ رخسار می‌باشد. در ضمن برای رعشه، جنون، بیماری‌های رکتوم، عفونت خون، آب آوردن بدن، ریزش مو، غرور و جوش جوانی، بیماری‌های پوستی (پسوریازیس، اگزما و خارش‌های جلدی) و فراموشی نیز مفید است.

منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (۱۳۹۵)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از ۴۰۰ نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.