موارد مصرف و عوارض جانبی قرص فلودروکورتیزون
فلودروکورتیزون یک میزالوکورتیکوئید سنتزی با فعالیت ضد التهابی است . داروی فلودروکورتیزون یک ترکیب قوی از مینرالوکورتیکوئیدی با فعالیت زیاد گلوکوکورتیکوئیدی می باشد و باعث تحریک افزایش باز جذب سدیم و ترشح پتاسیم از لوله های دیستالکلیوی می شود .
اطلاعات دارویی قرص فلودروکورتیزون
فلودروکورتیزون (Fludrocortisone) متعلق به گروهی از داروها به نام کورتیکواستروئیدها است. گاهی اوقات به عنوان استروئید خوراکی نیز به آن اشاره میشود.
داروی فلودروکورتیزون یک جایگزین برای افرادی است که غده فوق کلیه آن‌ها کورتیکواستروئیدهای کافی طبیعی (بیماری شناخته شده‌ای به نام بیماری آدیسون) تولید نمی‌کند. همچنین این دارو برای افرادی تجویز میشود که عمل جراحی برداشتن غدد آدرنال انجام می‌دهند و به همین خاطر کورتیکواستروئیدهای طبیعی تولید نمی‌کنند.
دو کورتیکواستروئید طبیعی که نیاز به جایگزین دارند، هیدروکورتیزون (کورتیزول) و آلدوسترون هستند. هیدروکورتیزون طبیعی بدن می‌تواند با مصرف قرص یا آمپول هیدروکورتیزون به عنوان جایگزین شود، اما باید برای جایگزینی آلدوسترون طبیعی فلودروکورتیزون استفاده شود زیرا عمل آن در بدن شبیه آلدوسترون است. این دارو کمک خواهد کرد که فشار خون و سطح نمک خون تنظیم شود.
نام تجاری: Florinef
مکانیسم اثر فلودروکورتیزون
فلودروکورتیزون استات یک استروئید قشر آدرنال با اثر مینرالوکورتیکوییدی و فعالیت گلوکوکورتیکوییدی بالا است (۱۵ برابر هیدروکورتیزون) که تنها برای اثر مینرالوکورتیکوییدی کاربرد دارد.
فلودروکورتیزون استات با اثر بر توبول های دیستال کلیه سبب جذب سدیم شده و از سوی دیگر دفع پتاسیم و یون هیدروژن را افزایش می دهد. در دوزهای پایین سبب احتباس سدیم و افزایش دفع پتاسیم از ادرار می شود که در نتیجه موجب افزایش فشار خون می گردد.
در دوزهای بالا ترشح درون ریز آدرنال، فعالیت تیموس، ترشح کورتیکوتروپین هیپوفیزی را مهار کرده و سبب افزایش ذخیره سازی گلیکوژن در کبد و در صورت مصرف کافی پروتئین سبب تعادل منفی نیتروژن می شود.
فارماکوکینتیک فلودروکورتیزون
فلودروکورتیزون به سرعت از دستگاه گوارش جذب شده و ظرف ۱٫۷ ساعت به حداکثر سطح خود می رسد. نیمه عمر فلودروکورتیزون ۱۸ تا ۳۶ ساعت است. متابولیسم فلودروکورتیزون کبدی و کلیوی است و از طریق ادرار دفع می شود.
موارد و مقدار مصرف فلودروکورتیزون
قرص فلودروکورتیزون در نارسایی آدرنال و سندرم آدرنوژنیتال از دست دهنده نمک کاربرد دارد:
- قرص فلودروکورتیزون در بالغین: روزانه ۰٫۱ تا ۰٫۲ میلی گرم
- قرص فلودروکورتیزون در کودکان: روزانه ۰٫۰۵ تا ۰٫۱ میلی گرم
قرص فلودروکورتیزون برای درمان افت فشار وضعیتی در بیمار دیابتی تجویز می شود:
- بالغین: روزانه ۰٫۱ تا ۰٫۴ میلی گرم به فرم قرص
قرص فلودروکورتیزون در افت فشار وضعیتی ناشی از درمان با لوودوپا نیز کاربرد دارد:
- بالغین: روزانه ۰٫۰۵ تا ۰٫۲ میلی گرم به فرم قرص
نکات با اهمیت در رابطه با فلودروکورتیزون
قرص فلودروکورتیزون برای درمان سندرم آدرنوژنیتال مصرف می شود . سندرم آدرنوژنیتال عبارت است از مجموعی اختلالات وراثتی که مشخصه آن بزرگ شدن غدد آدرنال می باشد و منجر به افزایش ترشح هورمون های آندروژنیک از کورتکس آدرنال می گردد. نتیجه بالینی این مشکلات می تواند تغییراتی در مشخصات جنسی فرد باشد.
- دوز بالا یا قطع سریع قرص فلودروکورتیزون می تواند منجر به بروز عوارض جانبی شود.
- همچنین از قرص فلودروکورتیزون استات در بیماری آدیسون و هایپوآلدسترونیسم استفاده می شود.
موارد منع مصرف فلودروکورتیزون
- حساسیت شدید به دارو
- عفونت های قارچی
موارد احتیاط در رابطه با فلودروکورتیزون
- هایپوتیروئیدی
- سیروز
- تبخال چشمی
- ناپایداری روانی
- کولیت اولسروی غیر اختصاصی
- دیورتیکولیت
- زخم معده
- نارسایی کلیه
- هایپرتنسیون
- پوکی استخوان
- میاستنی گراویس
تداخلات دارویی فلودروکورتیزون
استفاده همزمان فلودروکورتیزون استات با باربیتورات ها، فنی توئین یا ریفامپین به دلیل افزایش متابولیسم کبدی سبب کاهش اثر کورتیکواستروییدی می گردد.
فلودروکورتیزون می تواند هایپوکالمی ناشی از درمان با دیورتیک ها، آمفوتریسین B، کاربنی سیلین و پیپراسیلین را تشدید کند.
فلودروکورتیزون می تواند متابولیسم ایزونیازید و سالیسیلات ها را افزایش دهد.
عوارض جانبی فلودروکورتیزون
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
از جمله عوارض جانبی فلودروکورتیزون استات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- CNS: سر درد، سرگیجه، ضعف
- CV: ادم، هیپرولمی، هایپرتنشن، CHF، دیس ریتمی های قلبی، کادریومگالی
- Derm: زخم، افزایش تعریق، کهیر یا راش حساسیتی
- Other: هایپوکالمی، آرترالژی، ضعف اندام های، فلج بالارونده
مصرف فلودروکورتیزون در بارداری و شیردهی
فلودروکورتیزون در بارداری در گروه C قرار دارد. ایمنی قرص فلودروکورتیزون در بارداری اثبات نشده است. به عبارتی مصرف فلودروکورتیزون در بارداری تنها با در نظر گرفتن تمامی جوانب امکان پذیر است.
مصرف فلودروکورتیزون در شیردهی باید با احتیاط باشد زیرا وجود کورتیکواستروئیدها در شیر مادر شناسایی شده است.
هشدار ها در رابطه با فلودروکورتیزون
- در زمان مصرف این دارو احتمال تعویق درمان زخم وجود دارد.
- بیمارانی که کورتیکواستروئید دریافت می کنند باید ازافراد دچار آبله مرغان یا سرخک و یا افرادی که واکسن دریافت کرده اند دوری کنند.
- با مصرف این دارو ممکن است سل نهفته مجددا فعال گردد.
- احتمال میوپاتی
توصیه های دارویی فلودروکورتیزون
از آنجا که درمدت درمان با این دارو احتمال ابتلا به عفونت ها برای شما بیشتر میشود ،اصول بهداشتی را رعایت کرده و از تماس با افراد بیمار تا حدامکان خودداری کنید.
- در صورت تب، عفونت، جراحی یا آسیب به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
- در صورت بروز هرگونه تغییر در چشم و بینایی به پزشک اطلاع دهید.
- قبل از زدن واکسن یا مصرف الکل به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
- در صورت ابتلا به دیابت قند خون خود را به طور مرتب چک کنید.
- رژیم غذایی کم نمک طی مصرف این دارو توصیه می شود.
- در صورتی که قصد بارداری دارید به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
- در صورتی که روزی یکبار مصرف میکنید صبح ها مصرف شود.
توجهات پزشکی – پرستاری در رابطه با فلودروکورتیزون
- در طول درمان با فلودروکورتیزون استفاده از مکمل های لازم و سنجش مرتب الکترولیت ها (سدیم، پتاسیم و کلر) و کنترل عفونت ضروری است.
- در زمان استرس فیزیولوژیک ناشی از بیماری شدید، تروما و جراحی دادن دوز مکمل را در نظر داشته باشید.
- وزن و فشار خون بیمار را مرتب اندازه بگیرید و به ادم و سردردهای شدید توجه داشته باشید.
- درمان را از کمترین دوز ممکن آغاز کنید.
- برای کاهش نشانه های گوارشی فلودروکورتیزون را با غذا یا شیر تجویز کنید.
- به بیمار یادآوری کنید در طول درمان با فلودروکورتیزون دوز فراموش شده را در اولین فرصت مصرف کند مگر آن که زمان دوز بعدی فرا رسیده باشد.
توجهات بیمار – خانواده حین مصرف فلودروکورتیزون
- علائم بهم خوردن تعادل الکترولیتی اعم از ضعف عضلانی، پارستزی، بی اشتهایی، تهوع، افزایش ادرار، به هم خوردن ریتم قلب، سردرد شدید و افزایش وزن شدید را به بیمار یادآوری کنید.
- در حین درمان با فلودروکورتیزون از بارداری و شیردهی اجتناب کنید.
- از قطع ناگهانی فلودروکورتیزون بپرهیزید و آن را مطابق دستور پزشک مصرف کنید.
شرایط نگهداری فلودروکورتیزون
دارو را در دمای ۱۵ تا ۳۰ درجه نگهداری کنید.
منبع: دل.گرم
*** قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
