علت بختک در خواب چیست؟ آیا بختک وجود دارد؟

استرس، حالت خوابیدن و دلایل متعدد دیگری می تواند علت بختک در خواب باشد. در هنگام خواب دیدن مغز کنترل زیادی بر افکار و حالات بدن دارد. به طور کلی بدن در هنگام خواب دچار حالتی مشابه فلج شدن می شود تا مغز بتواند بین فعالیتهایی که در خواب و بیداری می بیند تمایز قائل شود. در هنگام بیدار شدن از خواب مغز کنترل عضلات را نیز به دست می گیرد. در حالتی که مغز هنوز کنترل عضلات را بدست نگرفته باشد و فرد هوشیار شود فلج خواب یا بختک رخ می دهد.

مهمترین علت بختک در خواب

 استرس یکی از مهمتری علت های بختک در خواب می باشد. استرس الگوهای مغز بویژه خواب را تغییر داده و باعث بوجود آمدن فلج خواب می شود.

نوع خوابیدن نیز نقش زیادی در بوجود آمدن بختک دارد. محققان دریافتند افرادی که به پشت و به حالت طاق باز می خوابند ۵ برابر بیشتر از سایر افراد دچار بختک یا فلج خواب می شوند.

اختلال در زمان خواب، کم خوابی، خواب زیاد و بی خوابی نیز می تواند باعث بروز بختک شود. همچنین تغییرات ناگهانی شیوه زندگی افراد نیز می تواند تاثیر گذار باشد.

از دیگر علل بروز بختک در خواب می توان ژنتیک را نام برد. تمام افرادی که به فلج خواب دچار می شوند ماده ایی به نام  HLA-DR در خونشان ترشح می شود.

ناهنجاری های مغزی نیز نقش زیادی در بروز بختک دارند. در این حالت مکانیسم های عصبی در زمان نامناسب آغاز می شود و خواب به جای طی کردن مرحله شروع با امواج آهسته وارد مرحله عمیق می شود. در این حالت احتمال به وجود آمدن بختک بسیار زیاد است.

علائم فلج خواب

مهمترین نشانه فلج خواب عدم توانایی حرکت دادن اندام های بدن مخصوصا پاها و دست ها است. در این حالت فرد دچار ترس شدیدی می شود و برای بیدار شدن و بلند شدن از رختخواب تلاش می کند اما این تلاش ها بی نتیجه است و در نتیجه آن وحشت فرد بیشتر می شود.

علاوه بر احساس فلج شدن اندام های بدن، فرد ممکن است دچار حس خفگی نیز شود. در این شرایط فرد وزنه سنگینی را روی سینه خود حس می کند که حس خفگی ایجاد می کند.

همزمان با وقوع بختک فرد دچار توهمات خواب نیز می شود. در این حالت فرد ممکن است سایه هایی را ببیند، صداهایی مانند باز و بسته شدن در، صدای قدم های فردی که نزدیک می شود را بشنود.

درمان بختک

بختک اختلال بی خطری است که ممکن است در طی زندگی هر فردی یکبار بروز پیدا کند با اینحال درمان ها و روش هایی برای کاهش احتمال بوجود آمدن آن و روش های از بین بردن آن توصیه می شود. با انجام مراقبت هایی می تواند از بروز بختک پیشگیری کرد. یکی از مهمترین راه های جلوگیری از بوجود آمدن فلجی در خواب، تغییر حالت خواب است. همانطور که گفته شد افرادی که به شکل طاق باز و به پشت می خوابند بیشتر در معرض بختک هستند بنابراین توصیه می شود افرادی که به شکل گفته شده می خوابند، حالت خوابشان را تغییر دهند.

ورزش و فعالیت های بدنی سبک می تواند تا حد زیادی از بروز بختک جلوگیری کند. همچنین ورزش به کاهش استرس کمک می کند که در نتیجه باعث کاهش شانس بروز بختک می شود.

قبل از خواب مصرف کافئین، کشیدن سیگار و خوردن غذاهای سنگین و چرب را کنار بگذارید. زیرا در این حالت مکانیسم های مغز دچار اشکال شده و احتمال بروز بختک بیشتر می شود.

در مواری ممکن است فردی در هفته یکبار دچار حالت فلج خواب شود که در این صورت باید به متخصص اعصاب و روان مراجعه کند. معمولا برای این افراد داروهای ضد افسردگی تجویز می شود تا با کنترل استرس و افسردگی بختک نیز از بین برود.

در هنگام بروز بختک چکار کنیم؟

در هنگامی که دچار بختک شدید برای از بین رفتن این حالت سریعا انگشت های دست یا پا را تکان دهید. تکان دادن سر و پلک زدن تند نیز در از بین رفتن این حالت تاثیر می گذارد.

اگر فلج خواب قبل از عمیق شدن خواب در حال روی دادن بود باید سریعا بنشینید و یک دقیقه به نور خیره شوید.

نکته

ممکن است در بعضی افراد بختک در خواب یا همان فلج خواب به طور مداوم تکرار شود که در این شرایط باید حتما به پزشک مراجعه شود. اگر فلج خواب در مدت ۶ ماه ادامه پیدا کرد باید فرد تحت درمان های دارویی قرار گیرد. همانطور که گفته شد داروهای ضد افسردگی برای درمان فلج خواب تجویز می شوند.

منبع : نصرینو