معرفی تربد و خواص درمانی آن

نام علمی:

Adiantum capillus veneris L.، نام فرانسه Adiante cheveu de Venus و نام انگلیسی آن Maidenhair fern می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، پرسیاوش، شعر الخنازیر، شعر الجن، کزبره البئر، ساق الاسود، شعر الجبال و شعر العرض نامیده شده است.

تیره گیاه:

سرخس Polypodiaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است چند ساله، بدون ساقه‌ی اصلی و دارای ریزومی (ساقه‌ی زیرزمینی) خزنده همراه با ریشه‌های باریک و ظریف می‌باشد. برگ‌های آن سبز دائمی، کمی معطر با طعمی گس و کمی تلخ، دارای بریدگی‌های عمیق و منتهی به دمبرگی دراز، نازک، سیاه و شبیه تار مو به رنگ قهوه‌ای تیره می‌باشند که از ریزوم گیاه خارج می‌شوند. پرسیاوش اثر درمانی قوی در درمان بیماری‌های افراد بالغ ندارد و بیشتر اثر آن در مداوای اطفال است. اعضای تولید مثل این گیاه به صورت هاگینه در کناره‌های برگچه‌های متعلق به برگ‌های زایا ظاهر می‌شوند. در هر یک از هاگینه‌های آن نیز چندین هاگدان جای دارد.

بیشتر بخوانید: خواص دارویی گیاه پرسیاوشان

طبیعت پرسیاوشان:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن معتدل مایل به گرمی و کمی خشک است.

رویش جغرافیایی:

در نواحی معتدله گرم و مرطوب اغلب کشورها و در ایران بیشتر در استان‌های گلستان، لرستان، خوزستان، سمنان و بلوچستان انتشار دارد. در ضمن پرسیاوشان گونه‌های مفید دیگری نیز دارد که در ایران نمی‌رویند.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در پرسیاوش:

یک ماده‌ی تلخ به نام کاپیلارین، تانن، اسانس، موسیلاژ، قند، لعاب، اسید گالیک و ساپونین در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

تمام قسمت‌های گیاه.

نحوه مصرف:

معمولاً به صورت دم کرده استفاده می‌کنند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند.

خواص درمانی:

خلط‌آور و نرم کننده سینه می‌باشد. در ضمن برای برونشیت، گریپ، نزله‌های ششی حاد و مزمن، آسم، سرفه، تب، نفس‌تنگی، گلودرد، سینه درد و زکام نیز مفید است. جوشانده آن به صورت استنشاق باز کننده گرفتگی مجاری بینی و در استعمال خارجی ضد شوره سر و تقویت کننده مو می‌باشد.

نکته:

پرسیاوش اثر درمانی قوی در درمان بیماری‌های افراد بالغ ندارد و بیشتر اثر آن در مداوای اطفال است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (۱۳۹۵)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از ۴۰۰ نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.