روش تهیه دوغ خوشمزه خانگی (گازدار و بدون گاز)

0 7,577

دوغ محلی نوشیدنی مقوی و بسیار خوشمزه می باشد که درست کردن آن در خانه طعمی بی نظیر تر و طبیعی تری خواهد داشت.

دوغ خانگی یکی از محبوب ترین نوشیدنی می باشد که در سفره هر ایرانی می توان آن را یافت. با ما همراه باشید تا با روش تهیه دوغ خانگی بهتر آشنا شوید.

دوغ خانگی، یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی های خانگی است.

تاریخچه

تاریخ استفاده از انواع فرآورده‌های تخمیری شیر به ۱۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد و به نظر می‌رسد که تولید آن از منطقه خاورمیانه آغاز شده و به مرور به سراسر اروپای مرکزی و شرقی گسترش یافته است. لازم به ذکر است که در دوره‌های مختلف نگرش خاصی نسبت به انواع فرآورده‌های تخمیری شیر وجود داشته و از دیرباز نقش آن در سلامتی انسان در قالب داستان‌هایی در زمینه افزایش طول عمر بازگو شده است، به همین جهت مصرف آن به طور روز افزونی در اذهان عمومی به عنوان مواد غذایی سلامت بخش جای گرفته است.

ویژگی‌های دوغ

بر اساس استاندارد شماره ۲۴۵۳ که مشخص کننده ویژگی‌های دوغ است، دوغ فرآورده‌ای است که از رقیق کردن ماست با آب آشامیدنی و یا معدنی و یا آب پنیر تخمیر شده به دست می‌آید. رنگ آن باید سفید تا سفید شیری باشد و دارای طعم مطبوع و مخصوص به خود بوده و فاقد هر گونه طعم و بوی خارجی باشد.

بر اساس استاندارد به ۴ نوع دوغ می‌توان اشاره کرد:

  1. دوغ گازدار
  2. دوغ بدون چربی گازدار
  3. دوغ بدون گاز
  4. دوغ بدون چربی و گاز

ارزش غذایی دوغ

دوغ نوشیدنی لبنی مناسبی است که می‌تواند جای نوشابه را در سبد غذایی ما بگیرد. نوشیدنی سالم و مفیدی که تأمین کننده نیاز روزانه به کلسیم و حاوی ویتامین‌های گروه B است. از این رو بر عکس نوشابه، تقویت کننده استخوان‌هاست. دوغ علاوه بر مزایای تغذیه‌ای، حاوی باکتری‌های مفیدی است که اثرات زیادی بر سلامت گوارش دارد. هر لیتر دوغ حاوی ۵/ ۱- ۲ درصد پروتئین، ۱ درصد چربی و ۶/۰۰ گرم کلسیم است.

انواع دوغ بر اساس نحوه تولید

با توجه به نحوه تولید این فرآورده می‌توان آن را به انواع زیر تقسیم کرد:
  1. دوغ
  2. دوغ گازدار
  3. دوغ حرارت دیده بدون گاز
  4. دوغ حرارت دیده گازدار

طرز تهیه دوغ گازدار خانگی

مواد لازم  برای تهیه دوغ گازدار خانگی:
  1. شیر ۱ لیتر
  2. آب ۲ لیتر
  3. نمک ۱ قاشق سوپخوری
  4. شکر نصف قاشق چایخوری یا ۱حبه قند کوچک
  5. ماست ۴ یا ۵ قاشق غذا خوری
آب و شیر را با هم مخلوط کنید و ۱ لیوانش رو کنار بذارید بقیه رو روی حرارت قرار داده تا دماش به حدی برسه که میخواهید ماست درست کنید(یعنی وقتی انگشت میزنید توش گرماش به حدی باشه که دست نسوزه ولی گرم باشه) کافیه . حالا ماست و شکر و نمک را در یک لیوان شیر و آب که قبلا کنار گذاشتن خوب مخلوط کنید و به شیر اضافه کنید و بازهم مخلوط کرده و درش رو محکم ببندید .

چندتکان بدید و در جای گرم چند روز قرار بدید (من چون دوغ ترش دوست دارم این مخلوط رو یک هفته میذارم بمونه). برای ظرفش می تونید از بطری نوشابه یا خود شیر استفاده کنید .وقتی آب و ماست از هم جدا شد ؛ نگران نباشید و چند بار محکم تکان بدید مخلوط می شه. البته دستور اصلیش شکر نداشت ولی من چون دوست دارم مزه دوغ ترش بشه اضافه میکنم . دقت کنید اگر زیادی شکر بریزید خیلی بد مزه می شه.
نکته
در دستور اصلی هم گفته اگه بیشتر از سه روز بمونه گاز دار می شه . البته بدون شکرو قند هم گاز دار خواهد شد ولی باید بیشتر یماند . میتونید در آخر بهش کمی پودر سیر و پودر نعنا و پودر گل و یا عرقی نعنا و پونه یا کاکوتی هم مخلوط کنید . برای اینکه زودتر درست بشه میتونید در جای گرم کنار شوفاژ یا جلوی افتاب هم بذارید .
نکته سفره خونه
ریختن مقداری موسیر خیس خورده و خرد شده در دوغ ؛ پس از ماندن بسیار خیلی خوشمزه می شود .
نکته
با ماست هم زده و ترش شده همراه با آب گاز دار یا سودا هم میتوان دوغ خوشمزه گازداری تهیه کرد . ولی روش بالا طبیعی تر است .

روش تهیه دوغ خوشمزه خانگی (بخش دوم)

طرز تهیه دوغ گازدار سنتی

مواد لازم:
  1. ماست
  2. آب
  3. چند حبه قند
طرز تهیه
اول از همه باید ماست مناسبی انتخاب کنید. یعنی ماستی که یک دست و ترش باشد (اگر ترش نیست ماست را در ظرف سر بسته و به مدت ۳ روز در یخچال نگهداری می کنیم .)

سپس ماست را آنقدر هم میزنیم تا کاملا براق شود آنگاه دو برابر ماست موجود آب به آن اضافه میکنیم و میزان نمک هم به دلخواه خواهد بود. حال برای گازدار شدن دوغ کافیست دو حبه قند به آن اضافه کنیم.

سپس دوغ را به مدت ۱۰ دقیقه در ظرف سربسته ای ( کاملا بسته و محکم ) خوب هم میزنیم و بعد ظرف حاوی دوغ را در هوای آزاد به مدت یک هفته نگهداری می کنیم. اکنون دوغ ما به همراه چند تکه یخ آماده میل کردن است.

نکات مهم
  1. هرگز بیش از حد از قند برای گازدار کردن دوغ استفاده نکنید.
  2. دوغ را باید قبل از مصرف تکان دهید.

طرز تهیه دوغ با ماست خانگی

اگه میخوایید ماست رو خودتون درست کنید برای گاز دار کردن دوغ ابتدا شیر رو توی قابلمه بزرگی می ریزیم و روی حرارت قرار می دهیم

مواظب باشید سر نره. یه جوش که خورد، بسه. قابلمه رو از روی گاز بر می داریم و یه جا می ذاریم (!) مثلاً روی کابینت. صبر می کنیم تا از اون داغی بیفته. حرارتش باید ولرم باشه. نه گرمتر نه سردتر. وقتی به این مرحله رسید، به میزان هر لیتر شیری که داشتیم، یه قاشق ماست اضافه می کنیم. مثلاً اگر پنج لیتر شیر داشتیم، پنج قاشق ماست می ریزیم توی یه کاسه و مقداری از شیر ولرم رو روش می ریزیم و با هم مخلوط می کنیم. سپس اینها رو به همه شیرها اضافه می کنیم و حسابی مخلوط می کنیم.

بعد، در قابلمه رو می بندیم و روی قابلمه رو ملافه ضخیم یا پتوی نازک می اندازیم و حسابی قابلمه رو با اینها می پوشونیم. یکی دو ساعت صبر می کنیم. حالا دیگه ماست به اصطلاح « گرفته » است. ولی نباید بخوریمش. پتو و ملافه رو از روش بر می داریم و می ذاریمش توی یخچال. تا ۲۴ ساعت طرفش نمی ریم. بعد از این مدت، گوشه ماست رو با یک نعلبکی به اصطلاح می شکنیم. یعنی با یک نعلبکی گوشه ای از ماست رو برمی داریم و اون تیکه از ماست رو روی بقیه ماست ها می گذاریم. نعلبکی رو هم می ذاریم همون گوشه ماست بمونه. این کار باعث می شه که آب ماست توی اون قسمت از ظرف جمع بشه. باید به ماست سر بزنیم و آب ماست رو از ماست جدا کنیم. با این کار هم ماست سفت تر می شه، هم آب ماست به این دردی که می گم می خوره. تا اینجا ماست حاضره.

آب ماست ها رو توی یه شیشه یا بطری می ریزیم. وقتی همه اش یه جا جمع شد، در بطری رو سفت می کنیم و می ذاریم یکی دو روز در دمای آشپزخونه بمونه. البته وقتی که داریم آب ماست رو توی بطری می ریزیم، قطعاً مقداری ماست هم واردش می شه. دوغ بعد از یکی دو روز آماده است.

نکات:
  1. اون چند قاشق ماستی که به شیر اضافه می کنیم، مایه ماسته. هرچی اون مرغوبتر باشه، ماستی که درست می شه هم بهتره.
  2. وقتی که بعد از دو روز خواستید در بطری دوغ رو باز کنید، خیلی مواظب باشید. آخه خیلی گاز داره !
این دوغی که میخوام براتون طرز تهیه اش رو بگم دقیقا مثل دوغهای بیرون خوشمزه میشه خیلی هم راحت درست میشه … هم میتونی شیرین درست کنی و هم ترش و گازدار. از موقعی که این دوغ رو یاد گرفتیم دیگه دوغ نمیخریم:
شیر ….. ۱ لیتر
آب ……. ۲ لیتر
ماست … ۳-۴ قاشق غذاخوری 
نمک …. به میزان لازم

ماست رو توی یه ذره آب یا شیر حل کنین قشنگ که بعدا دوغتون تیکه تیکه نشه میتونین بریزین تو یه شیشه ی دربسته و تکونش بدین . آب و شیر رو بذارین روی گاز تا حدی گرم بشن که دست نسوزه ( عین زمانی که میخواین ماست درست کنین ) بعد ماست و نمک رو هم بهش اضافه کنین و بریزین توی شیشه های پلاستیکی و بذارین تو جای گرم . اگه بذارین زیر آفتاب ۱ روزه دوغ خوشمزه ی شیرین درست میشه ولی برای دوغ ترش و گازدار باید ۲-۳ روز صبر کنین. اگه درست کردین نتیجه شو بگین.

منبع: سایت آشپزی ها

شاید این موارد نیز مورد علاقه شما باشد
نظر بدهید

توجه داشته باشید که آدرس ایمیل نمایش داده نمی شود.

توجه داشته باشید پس از تایید نمایش داده می شود